S. AURELII AUGUSTINI CONFESSIONES - World eBook Library

CONFESSIONUM LIBER V. 75
verha maligna, ad excusajidas excusationes in peccatis, curn
hominihus operantihus iniquitatem ; et ideo adhuc comhina-
hani cuni electis eorum*.
19. Sed tamen jam desperans in ea falsa doctrina me posse
proficere ; eaque ipsa quibus si nihil melius reperirem, con-
tentus esse decreveram, jam remissius negligentiusque retine-
bam. Etenim suborta est etiam mihi cogitatio, prudentiores
cajteris fuisse illos philosophos, quos Academicos appellant,
quod de onmibus dubitandum esse censuerant, nec aliquid
veri ab homine comprehendi posse decreverant. Ita enim et
mihi liquido sensisse videbantur, ut vulgo habenturP, etiam
illorum intentionem nondum intelligenti. Nec dissimulavi
eumdem hospitem meum reprimere a nimia iiducia, quam
sensi eum habere de rebus fabulosis, quibus Manichaei libri
pleni sunt. Amicitia tamen eomm familiarius utebar, quam
cajterorum hominum qui in illa hteresi non fliissent. Nec
eam defendebam pristina animositate ; sed tamen familiaritas
P Veros AcademijB novae sensus alias
aperit Aug., et quare in disputando
aliis potius adversati sint, quam suam
aliquam sententiam defenderint, unde
pro Scepticis habiti sint ; id vero pro
istorum temporum ratione, vel utiliter
factum esse contendit. " Sat est ad id
quod volo, Platonem sensisse duos esse
mundos, unum intelligiV)ilem, in quo
ipsa veritas habitaret, istum autem sen-
sibilem, quem manifestum est nos visu
tactuque sentire. Itaque illum verum,
hunc verisimilem et ad illius imaginem
factum. Et ideo de illo in ea quae se
cognosceret anima,velutexpoliri et quasi
serenari veritatem ; de hoc autem in
stultorum animis non scientiam, sed
opinionem posse generari. Quidquid
lamen ageretur in hoc mundo per eas
virtutes quas civiles vocabat, aliarum
verarum virtutum similes, quag nisi paucis
sapientibus ignotag essent,non posse nisi
veri simile nominari. Haec et alia hujusmodi
mihi videntur inter successores
ejus, quantum poterant, esse servata, et
pro mysteriis custodita. Non enim aut
facile ista percipiuntur, nisi ab eis qui se
ab omnibus vitiis mundantes, in aliam
quamdam plus quam humanam consuetudinem
vindicaverint, aut non graviter
peccat quisquis ea sciens quoslibet ho.
mines docere voluerit. Quare cum in
falsas opiniones ruere turba sit pronior,
et consueludine corporum omnia esse
corporea facillime, scd noxie credatur.
instituit vir acutissimus atque humanissimus,
dedocere potius quos patiebatur
male doctos, quam docere quos dociles
non arbitrabatur. Inde illa omnia nata
sunt quas novae Academise tribuuntur,
quia eorum necessitatem veteres non
habebant." c. Academ. 1. iii. c. 17.
" Tantum tunc variarum sectarum studia
flagrabant, ut nihil metuendum esset
nisi falsi approbatio. Pulsus autem
quisque illis argumentis ab eo, quod se
firmum et inconcussum tenere credide-
rat, tanto constantius atque cautins aliud
qua^rebat, quanto et in moribus major
erat induhtria, et in natura rerum atque
animorum altissima et implicitissima
latere veritas sentiebatur. Tanta porro
nunc fuga laboris et incuria bonarum
ariium, ut simul atque sonuerit, acutis-
simis philosophis esse visum nihil posse
comprehendi, dimittant mentes et in
JBternura obducant. Aug. Ep. i. ad
Hermog. Eorum tamen " rationem, illi
tempori congruam, simul cum ipso tempore
sepultam esse'' debuisse, idem contendir.
(c. Acad. ii. 1.) " Omnino"enim
" civitasDeitalemdubitationemlamquam
demeniiam detestatur, habens de rebus
quas mente atque ratione comprehendit,
etiamsi parvam, ' propter corpus corruptibilequod
aggravat animam,' (quoniara,
sicut dicit Apost. • ex parte scimus')
tamen certissimam scientiam." De Civ.
Dei, 1. xix. c. 18.