S. AURELII AUGUSTINI CONFESSIONES - World eBook Library

232 S. AUGUSTINI EPISCOPI
retur, quo tempori subderetur, non haberet. Sed hoc ut
informe esset non reliquisti, quoniam fecisti ante omnem
diem, in prmcipio coelum et terram, hoec duo quae dicebam.
Terra autem invisihiUs erat et incomposita, et tenehrcB super
ahyssum. Quibus verbis insinuatur informitas, ut gradatim
excipiantur, qui omnimodam speciei privationem nec tamen
ad nihil perventionem cogitare non possunt, unde fieret alterum
coelum, et terra visibilis atque composita, et aqua spe-
ciosa, et quidquid deinceps in constitutione hujus mundi non
sine diebus factum commemoratur ; quia taJia sunt ut in eis
agantur vicissitudines temporum, propter ordinatas commu-
tationes motionum atque formanmi '".
XIII. 16. Hoc interim sentio Deus meus, cum audio loquentem
dierum Scripturam tuam, In principio fecit Deus coelum et terram :
comme- ferra autem erat invisihilis et incomposita, et tenebrce erant
tione di- super aoi/ssum, neque commemorantem quoto die lecens
^tuf^"^^^*
Sic interim sentio, propter illud coelum cceli, coekmi
quod in intellectualc, ubi est intellectus nosse simul, non ex parte,
fg""^^''^'^ non in cbnig^nate, non per speculum ; sed ex toto, in mani-
Deus festatione *, facie ad faciem : non modo hoc, modo illud
et ter- sed quod dictum est, nosse simul sine ulla vicissitudine
^^^' temporum: ei ^royitex invisihilem atque incompositam terram
l^
* ' sine uUa vicissitudine temporum, quae solet habere modo hoc
1 Cor. et modo ilhid ; quia ubi nulla species, nusquam est hoc et
' * illud. Propter duo hsec primitus formatum et penitus informe
illud, coelum, sed coslum cceli ; hoc vero, tenam, sed terram
inmsihilem et incompositam : propter duo hajc interim sentio
sine commemoratione dierum dicere Scripturam tuam, In
principio fecit Deiis coelum et terram. Statim quippe subjecit
quam terram dixerit. Et quod secundo die commemo-
ratur factum firmamentum, et vocatum coelum ; insinuat de
quo coelo prius sine diebus sermo locutus sit.
XIV. 17. Mira profunditas eloquiorum tuorum, quorum ecce
xdimo-
^^te nos superficies blandiens parvulis : sed mira profunditas,
funditas.Deus meus, mira profunditas ! Honor
est intendere in eam;
Ps. i38,horror honoris, et tremor amoris. Odi hostes" ejus vehe-
22.
"» Vid. inf. c. 29. v. fin. et ib. not. a. que Testamentum designet. " Sermo
p. 247. Dei, gladius bis acutus. Unde bis acu-
" Manichajos, qui V. T. respuerunt, tus? Dicit de temporalibus, dicit de
ideoque eos forsan " gladio bis acuto" aeternis. In utroque probat quod dicit,^
salubriter feriri cupit, utpote qui utrum- et eum quem ferit, separat a mundo."
;