! DOLGOZAT_lemezre - ELTE BTK disszertációk

1.22 ‛Impello’ unde componitur? Ab ‛in’ praepositione et ‛pello’. N scribis vel m? M. Quare?
Quia b, m, p sequentibus in compositis n transit in m, ut ‛imbibo’, ‛immitto’, ‛compello’. 13 II
31, 1–5.
1.23 (1) ‛Exequor’ unde componitur? Ab ‛ex’ et ‛sequor’. Quare non scribis s? Quia x
antecedente in compositis eiicitur s. Quare? Quia nulla consonans geminatur antecedente vel
subsequente consonante, nisi sit muta ante liquidam. Quare non geminatur s? (2) Quia x ex c, s
composita est. Quare non abiicitur x potius, quam s? Quia, cum ‛ex’ praepositio cum his, quae
a vocali vel c, p, q, t, s incipiunt, componitur, integra manet, ut ‛exaro’, ‛exeo’, ‛exigo’,
‛exoleo’, ‛exuro’, ‛excutio’, ‛expeto’, ‛exquiro’, ‛extraho’ ‛exequor’, ’expes’. 14 II 33, 18–34, 4
1.24 (1) F sequente x mutatur in f, ut ‛efficio’, ‛effero’. Ceteris consonantibus ‛e’, non ‛ex’
praeponi solet, ut ‛educo’, ‛egero’, ‛eludo’, ‛emineo’, excipitur ‛exlex’. Sciendum est, quod
ante mutam finales non inveniuntur vocales longae, nisi ante c, ut ‛hoc’, ‛hac’, ‛sic’, ‛hic’
adverbium. (2) Nam si ante t longa vocalis inveniatur, id per concisionem evenit, ut ‛audit’ pro
‛audivit’, ‛munit’ pro ‛munivit’, ‛fumat’ pro ‛fumavit’. 15 II 33, 18; 34, 23–25; 51, 1–9.
1.25 (1) ‛Accidit’ unde componitur? Ex ‛ad’ et ‛cadit’. Quare scribis c? Quia c, f, g, q, l, n, p,
r, t sequentibus in compositis d transit in ipsas, ut ‛accidit’, ‛affectus’, ‛quicquam’, ‛aggero’,
‛allido’, ‛annuo’, ‛appono’, ‛arrideo’, ‛attinet’.* (2) Transit etiam in s , ut ‛assideo’.
Interponitur d hiatus causa, ut ‛redigo’, ‛redarguo’, ‛prodest’. S vero sequente cum alia
consonante subtrahitur d, ut ‛ascendo’, ‛aspicio’, ‛aspiro’, ‛asto’; ‛adquiro’ tamen d servat. 16 II
35, 1–2; 35, 7–12; 47, 20–28.
1.26 (1) ‛Occido’ unde componitur? Ab ‛ob’ praepositione et ‛caedo’. Quare scribis c et non
b? Quia c, f, g, m, p, r sequentibus in compositis b transit in ipsas, ut ‛occido’, ‛officio’,
‛oggannio’, ‛summitto’, ‛suppono’, ‛arripio’, exceptis ‛abscondo’, ‛abscedo’, ‛abscido’, quae
cum ‛abs’ componuntur, et ‛obscurus’ et ‛obscoenus’, in quibus interponitur s. (2) Et ‛aufero’,
‛aufugio’, ‛asporto’, ‛abrado’, ‛abrogo’ et ‛omitto’ eiecta b, quod HORATIUS in secundo
ostendit Sermonum: aut spem deponas, aut haec illusus omittas. 17 II 34, 8–11; 46, 6–27. –
HOR. Serm. 2, 5, 26
1.27 Quot sunt praepositivae vocales? Tres. Quae? A, e, o. Quot sunt subiunctivae? Duae: e, u.
Quare dicuntur subiunctivae? Quia post praepositivas positae diphthongos solent efficere. 18 II
37, 8–9.
1.28 Quot sunt diphthongi? Quatuor: ae, oe, au, eu. Ae diphthongus cum a poetis per
diaeresim profertur, secundum Graecos per ai scribitur, Virgilius in III Aeneidos: Aulai in
medio libabant pocula Bacchi.* 19 II 37, 13–18. – VERG. Aen. 3, 354
1.29 Omnis diphthongus longa est, quamvis, cum in fine dictionis est, sequente vocali, sicut
ceterae vocales, corripi possit, ut VIRGILIUS in VII: stipitibus duris agitur sudibusve praeustis,
13
M scribis vel N? BR
14
(2) ex c, s AB ex es R ║ exurro R ║ expes BR expers A
15
(2) munivit et fumat B
16
(1) aggero, quicquam, allido B affectus, quicquam, aggero AR ║ * Docti etiam legunt adnuo, adpono, adrideo.
A comm.
17
(1) cado R caedo AB ║ c non b B ║ absedo R abscedo AB ║ abscido A absido R abscindo B ║ obsoenus R
18
positae diphthongos AB positivae diphthongos R
19
Virgilius in III Aeneidos B om. ║ * Lege ad haec, quae scribit Fab. Quintil. li. I. cap. de orthographia, item
Scaur. de orthogr. A comm.
108