! DOLGOZAT_lemezre - ELTE BTK disszertációk

8.64 Conservatur in his a: ‛comparo’, ‛permaneo’, ‛enarro’, ‛exaro’, ‛decanto’, ‛invado’,
‛perlabor’, ‛excandeo’, ‛expalleo’, ‛exardeo’, ‛exareo’, ‛remaneo’, ‛incanto’, ‛repateo’,
‛renascor’, ‛depasco’, ‛delabor’, ‛coarguo’, ‛dilargior’. 55 II 438, 3–16.
8.65 In praeterito ergo perfecto, cum simplex verbum e longam habeat, non potest eam
compositio commutare, ut ‛exegi’, ‛infeci’, ‛inieci’. Nec enim dicere possumus i brevem in e
longam converti, quod in nullo fieri invenitur, quod ostendit ‛effractus’ ab ‛effringens’
temporis praesentis, etiam ‛exactus’ ab ‛exigens’, ‛subactus’ a ‛subigens’ et similia. 56 II 438,
27–439, 16
8.66 Anomala quoque ostendunt, quae non solum per tempora, sed per singulas etiam personas
per se componuntur, ut ‛prosum prodes prodest prosumus’. 57 II 439, 17–19.
8.67 Nam cum hoc verbum a vocali incipit, d interponitur. Similiter ‛aufero abstuli’ in
praesenti au pro ab, in praeterito abs habuerit. II 439, 19–22.
8.68 Verba cum quatuor partibus componi possunt: nomine, verbo, adverbio, praepositione, et
similiter participia, ut ‛amplifico’, ‛calefacio’, ‛maledico’, ‛produco’. 58 II 440, 18–22.
DE CONIUGATIONE 59
8.69 Coniugatio est consequens verborum declinatio, quae vocalibus secundae personae
comprehenditur. Cf. II 442, 18–19.
8.70 Coniugationes verborum sunt quatuor. II 442, 23
8.71 ‛Amo amas amor aris’ cuius coniugationis? Primae. Quare? Quia in secunda persona
praesentis indicativi modi habet a productum ante s vel ante ris. II 442, 22–23; cf. II 442, 28–
443, 10.
8.72 ‛Doceo doces doceor doceris’ cuius coniugationis? Secundae. Quare? Quia in secunda
persona praesentis indicativi modi habet e productum ante s vel ante ris. 60 cf. II 442, 28–443,
10.
8.73 ‛Lego legis legor legeris’ cuius coniugationis? Tertiae. Quare? Quia in secunda persona
praesentis indicatativi modi habet i correptum ante s in activis et in neutris. In passivis vero et
communibus et deponentibus habet e correptum ante ris. 61 cf. II 442, 28–443, 10.
8.74 Quartae coniugationis verba omnia in io desinunt praeter ‛eo’, ‛queo’ et ‛veneo’ cum suis
compositis, et in secunda persona praesentis indicativi modi is longatur. cf. II 442, 28–443, 10.
8.75 Haec sunt verba, quae, quamvis eandem significationem habeant, diversae tamen
coniugationis in usu sunt: ‛denseo denses’ et ‛denso densas’, ‛nexo sas’ et ‛nexo is’, ‛strideo
strides’ et ‛strido dis’, ‛ferveo ves’ et ‛fervo fervis’, ‛sorbeo es’ et ‛sorbo sorbis’. ‛Cieo cies’ et
‛cio cis’, ‛dureo es’, unde ‛duresco’ et ‛duro as’, ‛tueor tueris’ et ‛tuor eris’, ‛oleo oles’ ‛olo
olis’, ‛excelleo excelles’ et ‛excello is’, ‛claudeo es’, ‛claudo dis’ pro ‛claudico as’, ‛fulgeo
ges’ et ‛fulgo gis’, ‛sono as’ et ‛sono is’ apud vetustissimos, ‛tergeo terges’ et ‛tergo gis’,
‛orior’, ‛morior’ et ‛potior’ tam secundum tertiam, quam secundum quartam declinationem
protulere auctores. A ‛potior’ tamen infinitum secundum quartam semper invenitur. ‛Cupio’ et
55
excandeo AR excando B
56
ab effringens temporis praesentis B om. ║ ab exigens B om. ║ a subigens B om.
57
componantur B
58
potest A possunt BR ║ partibus BR artibus A ║ et praepositione B ║ participia, ut B om.
59
Tit. De coniugatione A
60
a productum B
61
i correptam B ║ in activis et in neutris B om.
165