! DOLGOZAT_lemezre - ELTE BTK disszertációk

9.42 ‛Neco as’, cum peremptum ferro significat, ‛necavi necatum’, cum alia vi, ‛necui nectum’
facit. CICERO in Tusculanis libro II: enectus siti Tantalus. 7 II 469, 12–470, 23; CIC. cf. II 470,
19–20.
9.43 Excipiuntur praeterea haec quatuor: ‛sto steti’, ‛do dedi’, ‛iuvo iuvi’, ‛lavo lavi’, quod
etiam ‛lavo is’ dicitur. VIRGILIUS: Lavit improba taeter // Ora cruor, et fluidum lavit inde
cruorem. ‛Do das’ solum primae coniugationis verbum da ubique ante finem corripit. Item
cum monosyllabis compositum transit in tertiam, et semper duplicat praeteritum, ut ‛vendidi’,
‛credidi’, ‛abscondidi’. ‛Circumdo das circumdedi’ dissyllabis componitur, est ideo primae. 8 II
471, 1–17; cf. 516, 5–11; VERG. Aen. 10, 727 sq.; VERG. Aen. 3, 663
SECUNDA CONIUGATIO 9
9.44 Secunda coniugatio in eo desinit semper, et i antecedente unum invenio ‛cieo’, quod et
‛cio cis’ secundum quartam dicitur, quorum praeteritum ‛civi’ facit, et ‛cii’ per syncopam. In
eo tamen pauca primae inveniuntur, ut ‛creo creas’, ‛calceo calceas’, alii ‛calcio as’ dicunt, et
‛meo meas’.* 10 II 476, 8–477, 4
9.45 ‛Ferveo’, quod et ‛fervo’ dicitur, quomodo facit praeteritum? ‛Fervi’. Quare sic? Quia in
veo verba secundae coniugationis eo in i mutata et producta paenultima faciunt praeteritum, ut
‛movi’, ‛favi’, ‛fovi’. ‛Coniveo’ tamen, quod et ‛conivo is’ dicitur, tam ‛conivi’, quam ‛conixi’
facit, ‛ferbeo’, cum per b scribitur, ‛ferbui’ facit. 11 II 477, 24–478, 19; 479, 19
9.46 (1) ‛Ardeo’ praeteritum ‛arsi’ dic regulam. In deo desinentia secundae coniugationis, si
longa vocalis vel ar antecedit, deo in si conversa, sin e vel i breves praecedunt, deo productis
eisdem, et eo mutata in i faciunt praeteritum, ut ‛risi’, ‛arsi’, ‛sedi’, ‛resedi’, ‛vidi’. Excipitur
‛strideo’, quod, quamvis producat i, tamen ‛stridi’ facit. (2) Si vero prima syllaba in deo
terminatorum post mutam aliquam vel m semivocalem e vel o natura correptas habuerit, et in
aliquam liquidam desinentes, quam deo sequatur, duplicata prima syllaba, et eo in i conversa
et prioris geminatarum syllabarum extrema subtracta consonante faciunt praeteritum
perfectum, ut ‛pependi’, ‛totondi’, ‛momordi’, ‛spopondi’, quod s a secunda syllaba euphoniae
causa detraxit. 12 II 481, 5–29.
9.47 Sin autem au diphthongus ante deo fuerit, per participium declinatur, quamvis
vetustissimi et ‛ausi’ et ‛gavisi’ pro ‛ausus sum’ et ‛gavisus sum’ dixerunt. Ex hoc verbo
animadverte, quod ‛ausim ausis ausit’ pro subiunctivo ‛audeam audeas audeat’ invenimus. II
482, 8–17.
9.48 Alia vero omnia in deo mutata eo in ui divisas syllabas faciunt praeteritum, ut ‛candui’,
‛studui’, ‛frondui’, ‛splendui’, excipitur ‛prandeo di’ et ‛pransus sum’. II 483, 6–8; 483, 18
9.49 ‛Turgeo’ praeteritum ‛tursi’ dic regulam. In geo verba l vel r antecedente geo in si,
naturaliter vero longa vocali geo in xi, alia eo in ui divisas syllabas conversa faciunt
praeteritum perfectum, ut ‛indulsi’, ‛mulsi’. Quidam tamen differentiae causa ‛mulxi’
dixerunt, ‛ursi’, ‛tersi’, praeterea ‛luxi’, ‛frixi’, ‛egui’, ‛vigui’, ‛rigui’. 13 II 485, 17–486, 25
7
necatum facit B ║ necui et nectum B
8
lavis is R ║ Virgilius A Virgilius in VI B Virgilius in sexto R ║ circundo as B ║ prime coniugationis B
9
Tit. Secunda coniugatio A
10
* Item ‛beo’, ‛laqueo’, ‛streo’, ‛nauseo’, ‛enucleo’ et ‛eo’ cum compositis quartae. A comm.
11 ferveo B
12 (1) de productis B
13 rigui B om.
171