Hoge kwaliteit - Belgian Biosafety Server

Het Wetenschappelijk Instituut Volksgezondheid, Belgisch brandpunt voor Bioveiligheid
1990-2010: 20 jaar risicobeoordeling van GGO’s en pathogenen
Er is een gekwalificeerde meerderheid vereist om het GGO toe te laten. Als er geen gekwalificeerde meerderheid
tussen de lidstaten kan worden bereikt, dan neemt de Commissie het besluit.
Sinds de toepassing van de richtlijnen voor GGO's in 1990 heeft België slechts 3 dossiers als rapporterende
lidstaat moeten behandelen. Voor twee van deze dossiers (een transgene soja, in 1998 door de onderneming
Bayer Cropscience ingediend en een genetisch gemodificeerde rode biet, in 1999 door Monsanto ingediend) is de
wetenschappelijke risicobeoordeling nooit afgerond omdat deze dossiers eerst onvolledig zijn verklaard en in
2004 door de ondernemingen zelf zijn ingetrokken.
Het derde dossier (ref. C/BE/96/01) betreft genetisch gemodificeerd koolzaad MS8xRF3 ontwikkeld door de
onderneming Plant Genetic Systems. De behandeling van dit dossier illustreert perfect de complexiteit en de duur
van de toelatingsprocedure van een GGO op Europees niveau. Het is tevens het eerste dossier dat de Raad van
Bioveiligheid na zijn officiële invoering heeft moeten behandelen (zie kader).
Dossier C/BE/96/01: een (heel) lang verhaal …
(Een gedetailleerde historiek van de beoordelings- en toelatingsprocedure is beschikbaar op het adres
http://www.bioveiligheid.be.)
Dit dossier is in december 1996 ingediend. Aangezien de Raad voor Bioveiligheid destijds nog niet bestond, wordt het
dossier geëvalueerd door de wetenschappelijke comités ‘Transgene planten’ en ‘Novel Food/Feed’ ingesteld door de SBB
en de autoriteiten. Ook de onschadelijkheid van de transgene planten en de bijproducten voor het voedsel van mensen of
vee wordt beoordeeld (deze beoordeling gebeurt in het kader van de richtlijn 90/220/EEG tot de invoering, in 1997, van de
verordening voor ‘nieuwe voedingsmiddelen’).
Na het gunstige advies van de experten, meldt de Belgische bevoegde overheid eind 1996 in haar beoordelingsrapport dat
ook zij gunstig staat tegenover de commercialisering van dit GGO.
De communautaire procedure voor de toelating wordt gevolgd (commentaar van de andere lidstaten, bijkomende
informatie geleverd door de onderneming) en de beslissing om de commercialisering toe te laten wordt tot drie maal toe ter
stemming voorgelegd aan de Europese Commissie maar de stemming wordt telkens uitgesteld.
In 2001, na de goedkeuring van de nieuwe richtlijn 2001/18/EG, dient de onderneming een geactualiseerd
kennisgevingsdossier in. Dit dossier wordt uiteindelijk begin 2004 door de net opgerichte Raad voor Bioveiligheid
beoordeeld. In overeenstemming met het advies van de Raad blijkt de bevoegde Belgische overheid gunstig gezind wat
betreft de import van dit GGO en zijn gebruik als diervoeder maar ongunstig gezind wat betreft het kweken ervan. Deze
kennisgeving wordt aan de andere lidstaten en aan de Europese Commissie meegedeeld om de voortzetting van de
communautaire procedure voor de toelating toe te laten.
In 2005 geeft het EFSA op zijn beurt een gunstig advies betreffende de import van dit GGO en het in de handel brengen
ervan als diervoeder. De besluitvorming op Europees niveau kan dan worden afgerond. Bij gebrek aan een gekwalificeerde
meerderheid (pro of contra) op het niveau van de lidstaten, keurt de Commissie de commercialisering van het GGO ten
slotte goed in 2007 (beslissing 2007/232/EC). De toelating geldt voor het kweken en de import van genetisch gewijzigd
koolzaad in de Europese Unie voor hetzelfde gebruik als om het even welke andere soort koolzaad, inclusief als voer voor
dieren of als bestanddeel van voedingsmiddelen voor dieren maar met uitzondering van het gebruik als voedingsmiddel of
bestanddeel van voedingsmiddelen voor de mens.
104