Hoge kwaliteit - Belgian Biosafety Server

Het Wetenschappelijk Instituut Volksgezondheid, Belgisch brandpunt voor Bioveiligheid
1990-2010: 20 jaar risicobeoordeling van GGO’s en pathogenen
Zo werd de SBB bijvoorbeeld al meermaals uitgenodigd
om naargelang het onderwerp presentaties te geven of
deel te nemen aan activiteiten en besprekingen voor
BBP-leden. De SBB werd tevens geraadpleegd over een
aantal voorgestelde ontwerppraktijken.
Nood aan een nieuw samenwerkingsakkoord inzake
bioveiligheid
Het belang van het samenwerkingsakkoord inzake
bioveiligheid tussen de Belgische federale staat en de
gewesten werd hierboven al uiteengezet. Het zorgde
ervoor dat in de drie gewesten dezelfde principes inzake
ingeperkt gebruik worden gehanteerd en het garandeert
de praktische werking van de Adviesraad voor
Bioveiligheid. Het samenwerkingsakkoord is in zijn
huidige staat echter niet langer up-to-date.
Dat komt grotendeels omdat de verdeling van
bevoegdheden tussen de federale staat en de gewesten
veranderd is. Zo is landbouw bijvoorbeeld niet langer een
federale bevoegdheid en er zijn nog andere wijzigingen
die het akkoord beïnvloeden. Daarom moet het
samenwerkingsakkoord worden geüpdatet. Om de
werking van het bioveiligheidssysteem nog te verbeteren,
is het belangrijk dat de functies van de verschillende
actoren in een nieuw akkoord verder worden afgebakend.
Ik heb het bijvoorbeeld altijd raar gevonden dat mensen
die rechtstreeks betrokken zijn bij het verstrekken van
vergunningen voor activiteiten met GGO's, lid kunnen zijn
van de raad.
Werking van de Belgische Adviesraad voor
Bioveiligheid
Hoewel het bioveiligheidssysteem momenteel al 20 jaar
operationeel is, is de Adviesraad voor Bioveiligheid pas
sinds 2003 actief. Niet alleen de leden hebben elkaar in
de loop van de jaren afgelost, ook de adviezen zijn
veranderd. Naarmate er meer ervaring werd opgedaan,
zijn de adviezen meer coherent en consistent geworden.
Bijgevolg ontstond er ruimte om grotere uitdagingen aan
te gaan. Zo worden momenteel milieurisicobeoordelingen
uitgevoerd voor EFSA-dossiers rond het in de handel
brengen van genetisch gemodificeerde gewassen.
131
De raad is de mensen van de SBB heel wat verschuldigd,
omdat zij een uitstekend secretariaat vormen dat in zijn
activiteiten voor de raad erg constructief en ondersteunend
te werk gaat.
GGO's zijn een politiek gevoelige kwestie
Genetisch gemodificeerde organismen – en hun veiligheid
– zijn altijd een politiek gevoelige kwestie geweest. Niet
zozeer op het vlak van ingeperkt gebruik, maar op het vlak
van doelbewuste introductie en vooral op dat van het in de
handel brengen van GGO's. De SBB en de Adviesraad
voor Bioveiligheid hebben zich in dit strijdperk altijd
staande moeten houden. Het systeem werd geregeld op de
proef gesteld wanneer de politiek in de adviesprocedures
trachtte tussen te komen, maar de raad slaagde er telkens
in om zich aan de wetenschap te houden. Dat is trouwens
het beste wat de SBB en de raad kunnen doen: zich
uitsluitend aan de wetenschappelijke feiten houden en ze
op de meest objectieve wijze verwerken, zodat niemand ze
kan negeren. Na een wetenschappelijk advies volgt er
uiteraard een politiek proces, maar daarbij moeten de
procedures in acht worden genomen die in de wetgeving
inzake bioveiligheid worden uiteengezet.
De toekomst van bioveiligheid in België
De activiteiten van ingeperkt gebruik van GGO's en
pathogenen zijn de afgelopen jaren in België sterk
toegenomen en ze lijken niet te zullen afnemen. Ook de
activiteiten van doelbewuste introductie in België zullen
allicht weer toenemen. Op het vlak van veldproeven met
GG-planten kan dat nog eerder aarzelend zijn, maar op
biomedisch vlak staat er meer te gebeuren. Op Europees
niveau neemt daarnaast ook het aantal dossiers voor de
markttoegang van GGO's toe. Bijgevolg moeten de
Belgische structuren voor bioveiligheid de komende jaren
ondersteund blijven worden of zelfs verder worden
uitgebreid. De eerste 20 jaar van bioveiligheid in België zijn
voorbij, maar er zal zeker nog eens 20 jaar volgen.
De grootste uitdaging bestaat er in de komende 20 jaar in
om uit de ervaringen met GGO's te leren en die kennis te
gebruiken om de reglementering inzake bioveiligheid te