Hoge kwaliteit - Belgian Biosafety Server

Het Wetenschappelijk Instituut Volksgezondheid, Belgisch brandpunt voor Bioveiligheid
1990-2010: 20 jaar risicobeoordeling van GGO’s en pathogenen
Dat samenwerkingsakkoord inzake bioveiligheid heeft de volgende doelstellingen:
de richtlijn 90/219/EEG inzake het ingeperkt gebruik van genetisch gemodificeerde micro-organismen
omzetten in het nationale recht en op een geharmoniseerde manier toepassen, met uitbreiding van deze
reglementering naar de genetisch gemodificeerde organismen en de pathogene organismen. Verder
verbinden de gewesten zich er ook toe om de technische criteria inzake bioveiligheid en de classificatie van
de GGO's en de pathogene organismen op elkaar af te stemmen;
het omzetten in het nationale recht en de toepassing op een gecoördineerde manier van deel B van de
richtlijn 90/220/EEG inzake de doelbewuste introductie van GGO's in het leefmilieu met het oog op
onderzoek of ontwikkeling alsook enig ander doel dan het in de handel brengen;
een systeem implementeren voor de wetenschappelijke beoordeling van de bioveiligheid dat zowel op
federaal niveau als door de gewesten kan worden gebruikt; dat systeem zal bestaan uit de "Adviesraad
voor Bioveiligheid" (nieuwe benaming van het eerder vermelde "rDNA-Comité") en de "Dienst Bioveiligheid
en Biotechnologie" van het WIV-ISP;
het coördineren van de geldende reglementaire bepalingen voor het beheer van afval dat afkomstig is van
ingeperkte gebruiksactiviteiten, zodat de bepalingen met betrekking tot de doelbewuste introductie van
toepassing kunnen zijn indien dergelijke stoffen die levende GGO's bevatten, in de handel zouden worden
gebracht.
Het samenwerkingsakkoord inzake bioveiligheid is de juridische basistekst die de implementatie en het beheer
van de bioveiligheid in België regelt. En ook al werd dit akkoord pas officieel goedgekeurd in 1997, toch lagen de
algemene doelstellingen en principes al van bij de start van de onderhandelingen vast. Op die basis voerden de
regionale en de federale overheden parallel aan de onderhandelingen over het samenwerkingsakkoord
gesprekken die uiteindelijk leidden tot de implementatie in het Belgische recht van de richtlijnen 90/219/EEG en
90/220/EEG.
IMPLEMENTATIE VAN RICHTLIJN 90/219/EEG
Wat betreft de richtlijn 90/219/EEG, zal zich al snel de keuze opdringen om de voorkeur te geven aan de
regionale bevoegdheden, en daarmee de optie te bevestigen die al op Europees niveau werd aangenomen om
de hoofdzakelijk ecologische draagwijdte van deze richtlijn te bekrachtigen 51 . De omzetting van deze richtlijn in
het nationale recht zal niet enkel tot doel hebben een geharmoniseerde invoering te verzekeren in de drie
gewesten, maar ook bepaalde zwakke punten op juridisch en wetenschappelijk vlak in de Europese tekst te
corrigeren. De juridische basis waarop de richtlijn 90/219/EEG werd goedgekeurd, biedt de lidstaten die dat
wensen de mogelijkheid om nog striktere beschermingsmaatregelen aan te nemen.
Ten eerste, in tegenstelling tot richtlijn 90/220/EEG die van toepassing is op alle genetisch gemodificeerde
organismen, geldt richtlijn 90/219/EEG uitsluitend voor de genetisch gemodificeerde micro-organismen (GGM's),
m.a.w. bacteriën, schimmels, parasieten en virussen. Organismen zoals planten en dieren vallen niet onder die
richtlijn. De regionale autoriteiten zullen deze beperking van het toepassingsgebied (die werd ingevoerd door
sommige lidstaten tijdens de besprekingen van de richtlijnen - zie hoofdstuk 1) corrigeren om te garanderen dat
51 Richtlijn 90/219/EEG werd met name goedgekeurd op basis van artikel 130S uit het Verdrag van Maastricht (zie hoofdstuk 1).
41