Hoge kwaliteit - Belgian Biosafety Server

Het Wetenschappelijk Instituut Volksgezondheid, Belgisch brandpunt voor Bioveiligheid
1990-2010: 20 jaar risicobeoordeling van GGO’s en pathogenen
gebruik viel (opslag) en dat de procedure van eerste gebruik diende gevolgd te worden met aanvraag van een
milieuvergunning en toelating voor de activiteit.
Aan de hand van dit voorval werd later tijdens de omzetting van de richtlijn 98/81/EG door de ad hoc werkgroep
(zie hoger) voorgesteld om in specifieke gevallen vrijstelling van de toepassing van de wetgeving te voorzien. Dit
zou het geval zijn voor gebruik van GGO’s van risicoklasse 1 in het kader van tijdelijke tentoonstellingen,
punctuele demonstraties of opslag voor commerciële doeleinden, op voorwaarde dat er geen manipulatie mee
gebeuren of afval geproduceerd wordt. Uiteindelijk werden deze derogaties enkel opgenomen in de Brusselse en
Waalse besluiten.
Dit had voor gevolg dat in het Vlaamse Gewest commerciële bedrijven of transportbedrijven die enkel producten –
waaronder GGOs en/of pathogenen - tijdelijk stockeerden voor latere verdeling naar klanten steeds nog onder de
wetgeving van ingeperkt gebruik vallen. Een extreem geval betrof een bedrijf dat de volledige procedure diende te
doorlopen, inclusief de aanvraag van een milieuvergunning van de hoogste klasse, voor opslag in een diepvriezer
van een GGM bestemd voor gentherapie.
De interpretatie van "opslag" kwam naderhand ook ter sprake in het geval van afvalverwerkende bedrijven die
o.a. niet geïnactiveerd biologisch besmet afval afkomstig van inrichtingen die activiteiten van ingeperkt gebruik
uitvoeren tijdelijk opslaan in afwachting van verbranding. Na intern overleg besliste de bevoegde instantie,
althans in het Vlaamse Gewest, dat deze bedrijven al aan een zeer strikte wetgeving in het kader van de
afvalverwerking moeten voldoen die de veiligheid voor de menselijke gezondheid en het leefmilieu kan
garanderen.
Ingeperkt gebruik of doelbewuste introductie ?
Een ander knelpunt bij de interpretatie van de wetgeving betrof een experiment waarbij transgene fruitbomen op
het veld in potten in een tunnelserre 82 zouden geplaatst worden. Vermits de tunnelserre geen vaste structuur was
zoals gedefinieerd werd in de bijlagen van de regionale besluiten (serre = een constructie met wanden, een dak
en een vloer bestemd voor het kweken van planten in een gecontroleerde en beschermde omgeving) was een
overleg noodzakelijk met zowel de regionale als federale overheid om te beslissen of deze activiteit al dan niet als
een doelbewuste introductie moest beschouwd worden. Uiteindelijk werd beslist de activiteit als een activiteit van
ingeperkt gebruik te behandelen en werd ze toegelaten onder specifieke voorwaarden: verplaatsing van de
bomen (in een pollen-proof verpakking) naar een serre (zoals gedefinieerd in de wetgeving) bij bloei, vernietiging
van alle reproductieve plantendelen (pollen, zaden, knollen) op een gevalideerde manier zodat het biologisch
afval geen bron voor doelbewuste introductie in het milieu zou kunnen zijn.
82 De tunnelserre bestond uit buizen in aluminium die overtrokken waren met plastic en/of insectengaas (met een doormeter van 1mm) die over de
hele breedte vastgehouden werd met koorden. De tunnelserres werden vooraan en achteraan uitgerust met een schuifdeur en de bodem bedekt
met worteldoek.
77