Hoge kwaliteit - Belgian Biosafety Server

Het Wetenschappelijk Instituut Volksgezondheid, Belgisch brandpunt voor Bioveiligheid
1990-2010: 20 jaar risicobeoordeling van GGO’s en pathogenen
Ook al ligt er niet een heel solide kennisbasis ten
grondslag aan de bioveiligheidspraktijken, het lijkt niet
aangewezen om de huidige praktijk drastisch te wijzigen.
Veel maatregelen kunnen effectief zijn en het aantal
bioincidenten en laboratoriuminfecties lijkt niet erg groot,
ook al zouden onvoldoende gegevens hieromtrent
gekend zijn. Wat echter, op lange termijn, het
bioveiligheidsbeleid gunstig kan beïnvloeden is de
integratie van dit beleid in het globale
bedrijfsmanagement. Er voor zorgen dat biologische
veiligheid één van de schakels wordt van het integrale
zorgsysteem binnen de organisatie, en zo streven naar
continue verbetering. Met betrekking tot biologische
veiligheid verscheen in 2008 de standaard CWA
15793:2008 - Managementstandaard voor biorisico's in
het laboratorium (zie ftp://ftp.cenorm.be/PUBLIC/CWAs/
wokrshop31/CWA15793.pdf). Een belangrijke, prestatie
gebaseerde standaard voor het veilig omgaan met
stoffen die gezondheidsrisico's met zich meebrengen. De
CWA 15793:2008 bevat eisen voor het beheersen van
risico's verbonden aan het hanteren, opslaan en
vernietigen van biologische agentia en toxines in
laboratoria. Het doel van deze standaard, is het geven
van maatregelen die nodig zijn om de risico's verbonden
aan het verwerken, opslaan en afvoeren van biologische
agentia en giftige stoffen in laboratoria zoveel mogelijk te
voorkomen. Deze standaard handelt over de
onderwerpen bioveiligheid, biologische agentia,
bioterrorisme, containment, biopreparedness en
bioparaatheid. Deze standaard biedt dan ook handvatten
om ook in de toekomst biologische veiligheid te borgen.
Deze biorisico managementstandaard is in
overeenstemming met ISO 9001:2008 (kwaliteit-), ISO
14001:2004 (milieu-) en OHSAS 18001:2007 (veiligheidmanagementsystemen
– eisen), om het mogelijk te
maken dit soort managementsystemen in een organisatie
te integreren.
Bioveiligheidscoördinator
In 2004 werd in het VLAREM de
bioveiligheidscoördinator (BVC) als nieuwe functie
ingevoegd in het Vlaams Gewest. VLAREM II bepaalt dat
84
de BVC over de nodige bekwaamheden moet beschikken
om zijn taak uit te voeren en in het bijzonder ervaring moet
opgedaan hebben op het gebied van ingeperkt gebruik van
genetisch gemodificeerde en/of pathogene organismen.
De taken van de BVC omvatten o.a. de supervisie over de
risico-evaluatie van het ingeperkt gebruik dat door de
gebruikers moet worden uitgevoerd, de coördinatie van de
kennisgevingen of toelatingsaanvragen, de opleiding
verzorgen, voor het afvalbeheer zorgen, kwaliteitsvolle
registratie, toezicht houden op de wijze van opslag, intern
transport, decontaminatie, enz. Misschien wel de
belangrijkste taak inzake bioveiligheid omvat het houden
van bedrijfsinterne inspecties. Omwille van de vaak snel
opeenvolgende technologische ontwikkelingen is een
‘bijsturend beleid’ een essentieel kenmerk voor een goed
en richtinggevend bioveiligheidsbeleid. Dit houdt continue of
periodieke evaluatie, effectieve controle en bijsturing in.
Met een verhoogde aandacht voor onderwerpen en
regelgeving van bioveiligheid in België werd een brede
groep van bioveiligheidsverantwoordelijken (specifiek
bioveiligheidscoördinatoren en leden van
bioveiligheidscomités) in hun activiteiten geconfronteerd
met operationele uitdagingen. Als gevolg hiervan richtten
eind 2005 BVC de Belgische Vereniging voor
Bioveiligheidsprofessionals op, of de BBP - Belgian
Biosafety Professionals, als een regionale afdeling van de
Europese Vereniging van Bioveiligheidsprofessionals
(EBSA).
Alleen als biologische veiligheid als één van de
speerpunten in het preventiebeleid van de organisatie wordt
beschouwd en aldus deel gaat uitmaken van een integraal
risicobeheersingbeleid, dan kan dit bioveiligheidsbeleid
continu in stand worden gehouden en verbeterd. Een goed
beheer inzake bioveiligheid, is onlosmakelijk verbonden met
en wordt ondersteund door een ‘door feitenmateriaal
gestaafde’ biologische veiligheid. Niet enkel is het gebied
van de bioveiligheid nog in evolutie, de wetgeving laat op
bepaalde aspecten ruimte voor verdere verduidelijking en
invulling. Een BVC heeft dan ook naast de dagelijkse
implementatie een belangrijke taak in het bijhouden van alle
ontwikkelingen en uitzoeken van de beste praktijken.