Hoge kwaliteit - Belgian Biosafety Server

Het Wetenschappelijk Instituut Volksgezondheid, Belgisch brandpunt voor Bioveiligheid
1990-2010: 20 jaar risicobeoordeling van GGO’s en pathogenen
hun natuurlijke vorm een risico vormen voor immunocompetente mensen en dieren of voor gezonde planten.
Meerdere honderden micro-organismen worden aldus geïnventariseerd en ingedeeld in een risicoklasse
gecreëerd op basis van de bestaande internationale classificaties, de door andere landen erkende lijsten van
pathogene micro-organismen of organismen, en een grondige analyse van de wetenschappelijke literatuur 53 . Die
lijsten worden dan als bijlage toegevoegd aan de regionale wetten en vormen een op internationaal niveau
erkende naslagbron.
Alain LESNE | Juridisch adviseur bij Leefmilieu Brussel – BIM 54
Eerste GGO-richtlijnen: hun invoering in de aantocht van een federaal België
Bij aanvang van de jaren negentig werd ik als jurist van
het Brussels Instituut voor Milieubeheer gevraagd om
mee te werken aan het besluit dat richtlijn 90/219/EEG
betreffende het ingeperkt gebruik van GGO's omzet. Dit
gebeurde in nauwe samenwerking met de Dienst
Bioveiligheid en Biotechnologie van het Instituut voor
Hygiëne en Epidemiologie, later omgedoopt tot
Wetenschappelijk Instituut Volksgezondheid, en met het
kabinet van de Brusselse minister voor Leefmilieu. Het
besluit, op 9 december 1993 goedgekeurd, was de
eerste omzetting van de richtlijn in België.
De opdracht begon te lijken op de vorming van een echt
spinnenweb toen al gauw bleek dat de omzetting en de
invoering, niet zozeer van richtlijn 90/219/EEG, dan wel
van richtlijn 90/220/EEG met betrekking tot de
doelbewuste introductie van GGO's, onder de
bevoegdheid viel en meer nog, deel uitmaakte van de
bezorgdheden van de regionale én federale instanties,
alsook hoogstaande wetenschappelijke kennis vereiste in
verband met de evolutie van de problematiek op
Europees niveau. Wetten, koninklijke en regionale
besluiten, samenwerkingsakkoord en wettelijke
goedkeuringsbepalingen … de cocktail, later relatief
frequent, was geschud ! Elk artikel, hoofdzakelijk van
richtlijn 90/220/EEG, werd besproken om na te gaan
welke autoriteit, de regionale of de federale, bevoegd was
en om de grenzen van een noodzakelijk ”gezamenlijk
uitoefenen van eigen bevoegdheden” vast te leggen.
43
Andere aandachtspunten waren de garantie van een
feilloze confidentialiteit en het diepgaande onderzoek
van de vereiste dossiers in functie van de technische
criteria inzake bioveiligheid die binnen de Belgische
economische unie moesten worden geharmoniseerd
terwijl de wetenschappelijke kennis ter zake vooral
aanwezig was op het Instituut voor Hygiëne en
Epidemiologie. Ten slotte werd er ook op politiek niveau
veelvuldig overleg gepleegd tot het
samenwerkingsakkoord op 25 april 1997 definitief werd
ondertekend.
Wat de werkgroepen betreft, heeft iedereen zich
persoonlijk ingezet, zowel in de groep om het Brusselse
besluit met betrekking tot het ingeperkt gebruik op punt
te stellen, als in de groep om het ontwerp van de
samenwerkingsakkoord voor te bereiden. Deze laatste
groep was speciaal opgericht te midden van wat in 1995
het CCIM is geworden. Er werd vaak hard maar altijd
vriendschappelijk samengewerkt. De deelnemers, onder
wie juristen, ingenieurs voor de milieuvergunningen,
doctors in de biologie, enz. werden ertoe genoodzaakt
om naar elkaar te luisteren en zich verstaanbaar te
maken, wat soms in het Nederlands en soms in het
Frans gebeurde.
De taak was buitengewoon boeiend en zo constructief
dat de uitgewerkte en goedgekeurde teksten lang nuttig
zijn gebleven, met een constante richtlijn, zonder
substantieel te moeten worden aangepast.
53 Die lijsten zijn meerdere malen door de SBB geactualiseerd zodat er rekening wordt gehouden met nieuwe wetenschappelijke gegevens, zowel
wat betreft de nomenclatuur als de taxonomie en de risicoklassen. De lijsten kunnen worden geraadpleegd op de "Belgian Biosafety Server"
(http://www.bioveiligheid.be).
54 tot oktober 2009