Hoge kwaliteit - Belgian Biosafety Server

Het Wetenschappelijk Instituut Volksgezondheid, Belgisch brandpunt voor Bioveiligheid
1990-2010: 20 jaar risicobeoordeling van GGO’s en pathogenen
Sébastien Brunet | Professor, Departement politieke wetenschappen - Universiteit van Luik
De SBB en het informeren van het publiek over de moderne biotechnologieën
In het begin van de jaren negentig hebben de Europese
landen zich voorzien van een specifiek reglement voor
het ingeperkt gebruik en het in de handel brengen van
genetisch gemodificeerde organismen. Na te zijn
uitgevonden, besproken en ontwikkeld in
wetenschappelijke laboratoria hebben de moderne
biotechnologieën hun intrede gedaan op de politieke
agenda van de Europese lidstaten. Deze kregen immers
te maken met nieuwe vragen waarop zij niet konden
antwoorden omdat zij in hun eigen administraties niet
noodzakelijk over de geschikte wetenschappelijke
middelen beschikten.
Voor iemand zoals ik, die toen doctoreerde in de politieke
wetenschappen aan de Universiteit van Luik, waren de
vragen die rezen door het ontstaan van biotechnologieën
in onze maatschappijen een buitenkans voor het
onderzoek in de politieke wetenschappen en meer
bepaald voor de Science and Technology Studies
evenals de risicoanalyse. De Dienst Bioveiligheid en
Biotechnologie (SBB) werd in 1995 op het
Wetenschappelijk Instituut Volksgezondheid opgericht en
vormde een ideale plaats om het besluitvormingsproces
voor de toelating van het ingeperkt gebruik of het in de
handel brengen van GGO’s te bestuderen.
Tussen september 1998 en september 1999 bracht ik de
leden van de SBB een wekelijks bezoek. Zij
verwonderden zich over deze ‘zachte wetenschapper’
met zo veel belangstelling voor de ‘harde
wetenschappen’. De leden van de dienst hebben mij
altijd hartelijk ontvangen en mijn participerende
waarnemingsstage is heel kostbaar gebleken bij de
gegevensverzameling voor mijn doctoraatsthesis.
158
De uitwisselingen met de leden van de SBB hebben mij in
de gelegenheid gesteld om de rol van de overheid in de
behandeling van de dossiers met betrekking tot de
biotechnologieën beter te begrijpen.
De werking van de SBB was gebaseerd op de soms
moeilijk op elkaar aan te sluiten wetenschap, overheid en
politieke macht. Tijdens mijn stage werd ik gewaar dat de
SBB de verzamelplaats was van heel felle spanningen, op
zowel Europees als Belgisch vlak, aangaande de relevantie
om de commercialisering van genetisch gemodificeerde
organismen te ontwikkelen. De SBB, destijds onder leiding
van William Moens, heeft zich heel snel doen gelden als
unieke plaats voor wetenschappelijke expertise ten dienste
van de overheid.
Naast de wetenschappelijke behandeling van de
aanvragen was de SBB ook pionier op het vlak van het
informeren van het publiek, onder meer door de oprichting
van een internetsite waar je ook vandaag nog niet omheen
kan voor al wie zich in het thema wil verdiepen. Deze
opdracht, het publiek over de GGO’s informeren, was
uiteraard een bijkomende troef om mijn studiewerk met
betrekking tot het informeren van het publiek over moderne
biotechnologieën tot een goed einde te brengen 140 . De
hoofddoelstelling van dit studiewerk bestond erin sociaalpolitieke
begeleiding te bieden bij de invoering van een
informatiesysteem voor het publiek. Het heeft ook geleid tot
enkele ideeën of concrete denkpistes aangaande de
problematiek van de organisatie van het informeren van de
burgers over de biotechnologieën door de overheid en
meer bepaald door de Dienst Bioveiligheid en
Biotechnologie.
140 Sébastien Brunet en Catherine Zwetkoff (2000). Etude sur la question de l'information du public en matière de biotechnologies modernes. 88
pages. Université de Liège. http://hdl.handle.net/2268/13009