Hoge kwaliteit - Belgian Biosafety Server

Het Wetenschappelijk Instituut Volksgezondheid, Belgisch brandpunt voor Bioveiligheid
1990-2010: 20 jaar risicobeoordeling van GGO’s en pathogenen
Op de website van de Europese Commissie 92 staat de volledige lijst van GGO's die op de Europese markt zijn
toegelaten krachtens de verordening (EG) 1829/2003. De transgene planten waarvoor tot nu toe (juni 2010) een
toelating werd verleend zijn cichorei, katoen, koolzaad, maïs, tabak, soja, suikerbiet en aardappel. Het gaat
hoofdzakelijk om planten die herbicide tolerant zijn en planten die resistent zijn tegen insecten. Het feit dat deze
GGO's in de EU worden toegelaten, betekent niet noodzakelijk dat zij werkelijk aanwezig zijn op de Europese
markt. Hun gebruik blijft in 2010 beperkt en de toegelaten GGO's worden hoofdzakelijk als veevoer gebruikt.
Momenteel kan alleen een beperkt aantal GGO's en bijproducten voor menselijke consumptie verkocht worden.
Het gaat om producten afkomstig van genetisch gemodificeerde soja of maïs zoals sojaburgers, tofoe,
maïszetmeel of popcorn. Hieraan moet men nog oliën toevoegen die afkomstig zijn van katoenzaden, maïs, soja
of koolzaden alsook zetmeel, bloem en isoglucose. Hoewel deze GGO's of bijproducten in Europa worden
toegestaan, weigert het merendeel van de groothandelaars om ze te koop aan te bieden.
Door hun deelname aan het reglementaire proces van de risicobeoordeling hebben de ARB en de SBB eveneens
bijgedragen tot meer transparantie van de werkzaamheden van het EFSA. Ten gevolge van de opmerkingen van
bepaalde lidstaten, waaronder België, moet het EFSA sinds enkele jaren een samenvatting leveren met een
beschrijving van de manier waarop rekening is gehouden met de commentaren en de opmerkingen van de
lidstaten in elk van zijn wetenschappelijke opinies over de reglementaire dossiers.
Ook de interactiviteit tussen het EFSA en de comités voor de risicobeoordeling van de lidstaten is mettertijd
geëvolueerd, in het bijzonder na de inputs van de ARB. Dit heeft er inderdaad toe geleid dat de ARB rechtstreeks
met het EFSA moet interageren in geval van generieke vragen verband houdend met de evaluatie van de
dossiers betreffende voedingsgebonden GGO's. Ten gevolge van de systematische evaluatie van deze dossiers
is gebleken dat verschillende wetenschappelijke vragen betreffende voedselgebonden aspecten, de toxicologie of
de allergeniciteit herhaaldelijk door de Belgische deskundigen werden aangekaart (bijvoorbeeld het rekening
houden met voedingsvezels in de compositionele analyse van de planten, de wetenschappelijke kwaliteit van de
toxiciteitstests op dieren, de evaluatie van de allergeniciteit van de gehele plant). Deze vragen werden via
verschillende kanalen (consultatie van de lidstaten met betrekking tot de dossiers, forum met de nationale
deskundigen georganiseerd door het EFSA, bevoegde overheid) aan het GGO-panel van het EFSA
doorgegeven, wat leidde tot een bilaterale vergadering in december 2008. Deze bijeenkomst van het EFSA en de
Raad heeft elke partij de mogelijkheid geboden om elkaars bezorgdheden beter te begrijpen en over bepaalde
punten een consensus te bereiken.
Ten slotte reikt de Bioveiligheidsraad eveneens adviezen uit betreffende de risicobeoordeling voor het leefmilieu
van bepaalde soorten dossiers ingediend in het kader van de verordening (EG) 1829/2003 en waarvan het
toepassingsgebied ook het kweken omvat. Alvorens in de Europese Unie verbouwd te kunnen worden, moet een
genetisch gemodificeerde plant immers aan een diepgaande evaluatie van de risico’s voor het leefmilieu worden
onderworpen (Environmental Risk Assessment, ERA) om alle eventueel schadelijke gevolgen te identificeren.
Overeenkomstig de artikelen 6.3 (c) en 18.3 (c) van de verordening (EG) 1829/2003 moet de oorspronkelijke ERA
worden uitgevoerd door een lidstaat die door het EFSA wordt geselecteerd op basis van vrijwillige
kandidaatstellingen.
92 http://ec.europa.eu/food/dyna/gm_register/index_en.cfm
111