Hoge kwaliteit - Belgian Biosafety Server

Het Wetenschappelijk Instituut Volksgezondheid, Belgisch brandpunt voor Bioveiligheid
1990-2010: 20 jaar risicobeoordeling van GGO’s en pathogenen
De ARB heeft wel veel sympathie voor het
voorzichtigheidsprincipe.
In de EU bestaat een wisselwerking tussen nationale
bioveiligheidsraden en de expertenafdelingen van EFSA
(European Food Safety Authority). In de ideale wereld is
er een evenwichtige symbiose tussen partners. In de
realiteit stellen we vast dat het van elkaar leren niet altijd
even vloeiend en snel gaat en dat, zoals overal in om het
even welke samenleving, een goede communicatie een
sleutelrol speelt. Toch zien we een gezonde evolutie
waarbij suggesties vertaald worden in EFSA richtlijnen en
waar richtlijnen een aanzet zijn tot het herdenken en
eventueel heroriënteren van sommige denkpatronen.
M.a.w. de beoordeling van de bioveiligheid is een
leerproces en als dusdanig een dynamisch gegeven.
Het toenemend aantal gelijkaardige of gelijksoortige
dossiers is een voortdurende uitdaging voor
bioveiligheidsraden. William Faulkner schreef vele
decennia geleden al dat gewenning ertoe leidt dat men
de waarheid wel eens uit het oog verliest. Vertaald naar
het domein van de bioveiligheid betekent dit dat een
voortdurende waakzaamheid en een standvastige
kritische attitude nodig zijn om dossiers geval per geval
intensief te blijven bestuderen. Dit is niet vanzelfsprekend
in een overbevraagde wereld waar velen van ons tegen
een toenemende werklast aankijken.
93
De complexiteit van genetische transformaties en de
snelheid waarmee nieuwe gemodificeerde organismen zich
aanbieden, confronteert het domein van de bioveilighied
met bijkomende zorgen. Hoe meer transformaties binnen
één levend wezen, hoe groter de kans tot interactie tussen
soorteigen en soortvreemde genen en/of hun
genproducten. M.a.w. het geheel is niet steeds de som van
de onderdelen. Zeker in dergelijke gevallen is het
voorzichtigheidsprincipe van groot belang. Dit kan zich
uiten in een groeiend belang van een kwaliteitsvolle en
betrouwbare opvolging en monitoring met kordate
maatregelen indien nodig.
De methoden om organismen genetisch te wijzigen
evolueren snel. Daardoor komen niet alleen de juridische
definities, zoals b.v. geformuleerd in richtlijn 2001/18/EG in
het gedrang maar kalft de duidelijkheid af en vervagen
grenzen. Om niet achterop te geraken is minstens een proactief
denken en overleggen nodig, wat gelukkig in
Europese context vorm krijgt.
Kort, bioveiligheid wordt een steeds complexere materie.
Het beoordelen van bioveiligheid vraagt daardoor blijvend
veel energie en belast beoordelaars op alle niveaus met
een toenemende verantwoordelijkheid. Alleen sterke,
bekwame, alerte, correcte en gewetensvolle mensen
kunnen daar goed mee omgaan.