Hoge kwaliteit - Belgian Biosafety Server

Het Wetenschappelijk Instituut Volksgezondheid, Belgisch brandpunt voor Bioveiligheid
1990-2010: 20 jaar risicobeoordeling van GGO’s en pathogenen
HET REGLEMENT EN ZIJN RECENTE EVOLUTIE
In België, net zoals in de rest van de Europese Unie, kan een GGO voor onderzoek en ontwikkeling of
commercialisering in het leefmilieu uitsluitend worden geïntroduceerd nadat de bevoegde instantie hiertoe een
toelating heeft verleend. Deze toelating wordt verleend na een complexe procedure die berust op de beoordeling
van de risico’s van het gebruik van het GGO voor de gezondheid en het leefmilieu. Elk dossier wordt afzonderlijk
beoordeeld.
Zoals wij in hoofdstuk 1 hebben gezien, is de doelbewuste introductie van GGO's 84 in het leefmilieu, inclusief hun
commercialisering, op een specifieke manier juridisch omkaderd op Europees niveau. Dit gebeurde voor het eerst
in 1990 met de goedkeuring van de richtlijn 90/220/EEG. De wetgeving is vervolgens progressief aangevuld en
gewijzigd door nieuwe teksten.
De richtlijn 90/220/EEG is in 2001 ingetrokken bij en vervangen door de richtlijn 2001/18/EG. Het doel van deze
nieuwe richtlijn bestond erin de doeltreffendheid en de transparantie van de beslissingsprocedure te verhogen en
tezelfdertijd een hoog niveau van bescherming van de menselijke gezondheid en het leefmilieu te garanderen. De
nieuwe richtlijn preciseerde een reeks operationele aspecten van de voorgaande richtlijn 90/220/EEG. De
hoofddoelstellingen ervan waren: het toepassingsgebied en de definities verduidelijken, de gemeenschappelijke
principes voor de risicobeoordeling van elk geval afzonderlijk bepalen, het hulpmiddel bestemd voor de
risicobeoordeling en het risicobeheer verbeteren (onder meer door rekening te houden met de rechtstreekse en
onrechtstreekse potentiële neveneffecten op korte of lange termijn en de plicht vanwege de Commissie om de
bevoegde wetenschappelijke comités te raadplegen met betrekking tot elke kwestie die gevolgen zou kunnen
hebben voor de gezondheid van de mens en/of voor het leefmilieu), de administratieve procedures en het
toelatingssysteem verbeteren door striktere administratieve termijnen in te voeren, de procedures voor het
toezicht na het in de handel brengen verbeteren en een bindende grens van hooguit tien jaar voor de eerste
toelating invoeren, de transparantie van de beslissingsprocedure versterken en de raadpleging van het publiek in
de toelatingsprocedure plannen, registers aanleggen met informatie over de genetische wijzigingen en de plaats
van de GGO's, duidelijke vereisten invoeren voor de etikettering en traceerbaarheid voor alle GGO's die conform
de richtlijn op de markt worden gebracht.
In België is de richtlijn 2001/18/EG bij Koninklijk besluit van 21 februari 2005 85 in nationaal recht omgezet. Dit
besluit vervangt het besluit van 18 december 1998 dat de vorige richtlijn 90/220/EEG omzette. In 2010 geldt die
wettelijke tekst nog altijd als referentie voor de doelbewuste introductie van GGO's in het leefmilieu.
84 Doelbewuste introductie is in de Europese wetgeving beschreven als "het op enigerlei wijze opzettelijk in het milieu brengen van een GGO of
een combinatie van GGO's zonder dat specifieke inperkingsmaatregelen zijn getroffen om het contact van die organismen met de bevolking en
het milieu te beperken en deze een hoog veiligheidsniveau te bieden".
85 Belgisch Staatsblad van 24.02.2005, bz. 7129.
85