Hoge kwaliteit - Belgian Biosafety Server

Het Wetenschappelijk Instituut Volksgezondheid, Belgisch brandpunt voor Bioveiligheid
1990-2010: 20 jaar risicobeoordeling van GGO’s en pathogenen
maanden samen een definitief besluit moeten nemen over de geldigheid van die maatregel 37 .
Richtlijn 90/220/EEG wordt tweemaal herzien, namelijk in 1994 38 en 1997 39 (aanpassingen van de bijlagen
betreffende de vereiste informatie in de kennisgeving). In het begin van de jaren 2000 wordt het Europese
reglementaire kader inzake het in de handel brengen van GGO's grondig gewijzigd. Richtlijn 90/220/EEG wordt in
2001 ingetrokken bij Richtlijn 2001/18/EG 40 . Bovendien worden de GGO's die bedoeld zijn om als levensmiddel
of diervoerder te worden gebruikt, en de geneeskundige GGO's voor menselijk en diergeneeskundig gebruik
specifiek gereglementeerd, namelijk respectievelijk in Verordeningen (EG) nr. 1829/2003 41 en (EG) nr.
726/2004 42 . In hoofdstuk 4 gaan we dieper in op de aanname en toepassing van die reglementeringen.
BEOORDELING VAN BIOLOGISCHE RISICO'S
De beoordeling van biologische risico's berust niet op een door technocraten ontwikkelde theoretische grondslag,
maar wel op een empirische grondslag naar aanleiding van een zekere
bewustwording bij de wetenschappelijke gemeenschap van enerzijds het gevaar van
de manipulatie van pathogene organismen (ten gevolge van inventariseringen van in
laboratoria verworven infectieziekten) en anderzijds het mogelijke gevaar van
manipulaties met recombinant-DNA. We zagen eerder al dat beide aspecten deel
uitmaken van bioveiligheid.
Tot dusver werden wereldwijd tal van risicobeoordelingen uitgevoerd voor zowel het
ingeperkt gebruik van GGO's of pathogenen als de doelbewuste introductie van
GGO's in het leefmilieu of hun gebruik als levensmiddel, diervoeder of
geneesmiddel. De basis van die risicobeoordelingen ontwikkelde zich geleidelijk aan
waarbij, zoals het de wetenschappelijke benadering betaamt, rekening werd gehouden met de meest recente
wetenschappelijke gegevens en technieken, en tegelijkertijd alles steeds in vraag werd gesteld.
In de volgende hoofdstukken zullen we zien hoe de Adviesraad voor Bioveiligheid en de Dienst Bioveiligheid en
Biotechnologie in België actief aan die ontwikkeling bijdroegen door hun multidisciplinaire benadering van
bioveiligheid.
37
De vrijwaringsclausule werd bij negen afzonderlijke gelegenheden door de lidstaten ingeroepen: drie keer door Oostenrijk, twee keer door
Frankrijk, en één keer door Duitsland, Luxemburg, Griekenland en het Verenigd Koninkrijk. Voor de toepassing van die nationale maatregelen
werd er op Europees niveau nooit een consensus bereikt (de wetenschappelijke bewijzen van die lidstaten om de getroffen maatregelen te
rechtvaardigen werden betwist) en er woedt momenteel nog altijd discussie over.
38
Richtlijn 94/15/EG (PB L 103 van 22.4.1994, blz. 20).
39
Richtlijn 97/35/EG (PB L 169 van 27.6.1997, blz. 72).
40
Richtlijn 2001/18/EG van het Europees Parlement en de Raad van 12 maart 2001 inzake de doelbewuste introductie van genetisch
gemodificeerde organismen in het milieu en tot intrekking van Richtlijn 90/220/EEG van de Raad (PB L 106 van 17.4.2001, blz. 1).
41
Verordening (EG) nr. 1829/2003 van het Europees Parlement en de Raad van 22 september 2003 inzake genetisch gemodificeerde
levensmiddelen en diervoeders (PB L 268 van 18.10.2003, blz. 1).
42
Verordening (EG) nr. 726/2004 van het Europees Parlement en de Raad van 31 maart 2004 tot vaststelling van communautaire procedures
voor het verlenen van vergunningen en het toezicht op geneesmiddelen voor menselijk en diergeneeskundig gebruik en tot oprichting van een
Europees Geneesmiddelenbureau (PB L 136 van 30.4.2004, blz. 1).
33