Rapport over toekomst verkenningen - Turnaround Communicatie

De visie van … Thomas Barnett
“Mind the Gap”
Thomas Barnett is optimistisch over de toekomst. Zijn visie is geïnspireerd door het debat over de
mondialisering, waarbij hij een geografische component toevoegt aan sociaal-culturele en economische
invalshoeken. Volgens hem vallen in de wereld ruwweg twee geografische zones te onderscheiden: de
functioning core en de non-integrating gap. Wat de core betreft gaat het om het merendeel van de grote
landen en regio’s in Noord-Amerika, Europa en delen van Azië en Zuid-Amerika die betrekkelijk goed
kunnen meekomen in het proces van mondialisering. Zij gaan, ondanks belangentegenstellingen, vreedzaam
met elkaar om en zijn economisch nauw met elkaar verbonden. The gap heeft betrekking op dat
deel van de wereld dat achterblijft en niet of nauwelijks in de wereldeconomie integreert. Het betreft een
gordel van instabiliteit die delen van Latijns Amerika, een groot deel van Afrika en het Midden-Oosten en
delen van Zuid- en Centraal-Azië omvat.
De veiligheidsvraagstukken van de toekomst concentreren zich volgens Barnett in de gap. Het is de
wereld van armoede, fragiele staten en maatschappelijke onveiligheid. De afgelopen twee decennia zijn
Westerse krijgsmachten vooral in dit deel van de wereld actief geweest. De opgave voor de komende
twee decennia is de gap verder te verkleinen. Daarvoor is een nieuwe vorm van strijdkrachten nodig:
een SysAdmin-force (SysAdmin – System Administrators) die beschikt over een breed palet van militaire
en civiele capaciteiten. Deze civiel-militaire ‘krijgsmacht’ is gericht op staatsopbouw en conflictbeheersing
in fragiele staten en op hun integratie in de wereldeconomie. Ook de private sector heeft daaraan
een belangrijke bijdrage te leveren. De SysAdmin-force onderscheidt zich van het klassieke idee van de
krijgsmacht als Leviathan-force, de technologische superieure krijgsmacht die grote oorlogen kan winnen
(waarop in zijn ogen vooral de Amerikaanse krijgsmacht is geschoeid).
Barnett verwacht dat behalve het Westen vooral China de komende twee decennia een prominente rol
gaat vervullen bij het verkleinen van de gap. China beschikt niet alleen over veel menskracht en middelen,
maar ook over de kennis en ervaring die nodig is voor ontwikkeling vanaf een laag niveau van integratie
in de wereldeconomie. De opgave voor het Westen is over de stabiliteit in de core te waken en de Chinese
betrokkenheid in de gap in goede banen te leiden.
Thomas Barnett is een vooraanstaand militair-strategisch denker in de Verenigde Staten. Hij is de auteur van The
Pentagon’s New Map: War and Peace in the Twenty-First Century (2004) en Great Powers: America and the World
after Bush (2009).
8.3 Risicolanden: lakmoesproef voor de
internationale rechtsorde
Risicolanden vormen een risico voor de internationale vrede en veiligheid doordat zij zich niet neerleggen
bij algemeen aanvaarde internationale gedragsregels en door hun opstelling de stabiliteit van het internationale
systeem in het geding brengen. Het kan daarbij gaan om het handelen in strijd met internationale
afspraken om de verspreiding van massavernietigingswapens tegen te gaan, het verlenen van steun aan
terroristische groeperingen of criminele organisaties, en het dreigen met of het inzetten van politieke,
militaire of economische machtsmiddelen ter versterking van de eigen positie. In risicolanden is doorgaans
sprake van een autoritair binnenlandspolitiek systeem en zijn beperkingen aan de persvrijheid opgelegd.
De komende twintig jaar: anders en onzekerder – Actoren 103