Rapport over toekomst verkenningen - Turnaround Communicatie

❚ internationale militaire samenwerking en taakspecialisatie. Internationale samenwerking dient
uiteenlopende doelen en verdieping ervan blijft nastrevenswaardig, zeker in het licht van de financieeleconomische
crisis. Nederland moet zich daarbij voortdurend afvragen welke taken Defensie zelfstandig
moet kunnen uitvoeren en welke aan andere landen en organisaties kunnen worden overgelaten. Zolang
landen aan hun soevereine beslissingsbevoegdheid over de inzet van hun krijgsmacht vasthouden, gelden
echter ook beperkingen;
❚ militair gebruik van de ruimte. De beschikbaarheid en de civiele en militaire toepassingsmogelijkheden
van systemen in de ruimte nemen sterk toe. Tegelijkertijd groeit daardoor de afhankelijkheid van
de ruimte. Nederland is primair in Europees verband bij deze ontwikkelingen betrokken. Defensie moet
de beleidsontwikkeling en de kennisopbouw op dit terrein hogere prioriteit verlenen. Een ‘new look’ is
gerechtvaardigd doordat ruimtesystemen, zoals satellieten, goedkoper worden en binnen het financiële
en materiële bereik van Nederland komen te liggen;
❚ bescherming en weerbaarheid in het militaire en civiele informatiedomein (‘digitale veiligheid’).
Het aantal doelbewuste verstoringen van deze systemen door andere staten of door niet-statelijke actoren
groeit aanwijsbaar. Om de inzetbaarheid van de krijgsmacht te blijven waarborgen, moet Defensie de
komende jaren capaciteiten ontwikkelen voor het digitale strijdtoneel. Daarbij dient zich de vraag aan
welke bijdrage Defensie kan leveren aan civiele inspanningen ter verdediging tegen digitale aanvallen;
❚ bijdragen van de krijgsmacht aan de sociale samenhang in de Nederlandse samenleving. Als grote
werkgever en opleider en vanwege het bijzondere karakter van het militaire beroep, heeft de krijgsmacht
een belangrijke sociaal-maatschappelijke positie. Het wervingsbeleid van Defensie levert gerichte bijdragen
aan de integratie en arbeidsparticipatie van specifieke doelgroepen. Hoewel het geen hoofdtaak van
de krijgsmacht is, kan worden overwogen in het kader van een ‘sociaal jaar’ voor jongeren een beroep te
doen op Defensie;
❚ ontwikkeling en de beheersing van de kosten van personeel en materieel. Onderzoek wijst uit dat de
salarisontwikkeling bij Defensie de trend volgt van de arbeidsmarkt. De kosten van defensiematerieel
lijken daarentegen harder te stijgen dan de inflatie. Ook wet- en regelgeving hebben een kostenopdrijvende
werking. De defensiebegroting is mede hierdoor in toenemende mate onder druk komen te staan.
Beheersing van deze kosten is een belangrijk aandachtspunt voor de toekomstige ontwikkeling van de
krijgsmacht;
❚ financieel houvast voor de krijgsmacht. Kiezen voor één van de beleidsopties van de Verkenningen,
is kiezen voor een lange termijn perspectief voor de krijgsmacht. Om in verband hiermee een stabiele
ontwikkeling van de krijgsmacht mogelijk te maken, is ook op langere termijn politieke en financiële
duidelijkheid wenselijk.
Beleidsoverwegingen – Inleiding 159