Rapport over toekomst verkenningen - Turnaround Communicatie

Militair-operationele consequenties
De militaire geloofwaardigheid van de krijgsmacht is in deze variant eveneens in het geding. De opheffing
van een licht infanteriebataljon bij de landstrijdkrachten vermindert de mogelijkheden om aan stabilisatie-
en interventieoperaties deel te nemen en luchtmobiel op te treden. De verkleining van de amfibische
capaciteit betekent dat het vermogen van de mariniers om een amfibische operatie uit te voeren waarbij
weerstand valt te verwachten en een beroep moet worden gedaan op vuursteun en tactische manoeuvrecapaciteit
wordt opgegeven. Ook de inzetmogelijkheden in de West en bij evacuatieoperaties en
humanitaire hulpverlening worden daardoor beperkt. De amfibische capaciteit beperkt zich in deze variant
tot een administratieve off-load vanaf een amfibisch transportschip. Deze maatregelen tasten ook de
langjarige amfibische samenwerking met het Verenigde Koninkrijk aan.
Het escalatievermogen en de zelfbescherming van de krijgsmacht worden aangetast door de afstoting
van alle tanks en de verlaging van het aantal jachtvliegtuigen. De artillerie en gevechtshelikopters blijven
op het aantal waarover de krijgsmacht nu beschikt. De resterende jachtvliegtuigen worden zoveel
mogelijk op één basis geconcentreerd; de wettelijk vastgelegde normen voor geluidsoverlast (de ‘geluidscontouren’)
moeten hiervoor eerst worden aangepast.
De opheffing van de Patriot-raketverdedigingscapaciteit houdt in dat Nederland afstand doet van een
nichecapaciteit waarmee het zich in bondgenootschappelijk verband onderscheidt. Herstel van deze
technologisch hoogwaardige capaciteit in de toekomst is moeilijk denkbaar. Ook betekent deze maatregel
dat de krijgsmacht geen bijdrage kan leveren aan de bescherming van uitgezonden eenheden en
bevolkingscentra tegen de groeiende dreiging van tactische ballistische raketten.
In het maritieme domein moet door de halvering van het aantal patrouilleschepen de bijdrage aan de
wettelijke taken op de Noordzee en in de West worden beperkt. De beperkte bemanning en bewapening
op fregatten betekent dat zij bij gevechtshandelingen kwetsbaarder zijn. Wegens de significante verlaging
van het aantal mijnenbestrijdingsvaartuigen zijn de mogelijkheden verminderd om de Noordzee en
de toegang tot de Nederlandse havens mijnenvrij te houden, wat bij een mijnendreiging zeer nadelige
gevolgen kan hebben voor de Nederlandse economie. De afstoting van een bevoorradingsschip en een
amfibisch transportschip betekent dat de afhankelijkheid van logistieke ondersteuning door andere
landen en van de bevoorrading in havens wordt vergroot en het voortzettingsvermogen en de effectieve
inzetbaarheid van de zeestrijdkrachten vermindert.
De beperkte omvang en de grotere logistieke afhankelijkheid van de krijgsmacht staat op gespannen voet
met het karakter van stabilisatieoperaties. Uitbreiding van de bestuurlijke afspraken over de gegarandeerde
beschikbaarheid van militaire middelen ter ondersteuning van civiele autoriteiten in Nederland is
wegens de verkleining van de krijgsmacht in deze variant niet mogelijk.
Beleidsopties voor de krijgsmacht van de toekomst – Beleidsopties 266