Rapport over toekomst verkenningen - Turnaround Communicatie

15.
Militair gebruik
van de ruimte
De mogelijkheden van het gebruik van de ruimte ontwikkelen zich snel. Mondiaal bestaat een scala aan
ruimtevaartonderzoeksprogramma’s om zowel de algemene kennis als de civiele en militaire toepassingsmogelijkheden
te vergroten. Een beperkt aantal landen kent een nationaal ruimtevaartprogramma waarbij
ook ruimtemiddelen in eigen beheer worden ontwikkeld en ingezet. De Verenigde Staten zijn met afstand
de grootste speler in de ruimte. China is het land dat zich momenteel het snelst ontwikkelt op het gebied
van de ruimtevaart. Geen enkel Europees land is in staat om zelfstandig een complete ruimtevaartinfrastructuur
op te bouwen en te onderhouden. Wel wordt in Europees verband gewerkt aan een autonome
Europese toegang tot de ruimte door de ontwikkeling van draagraketten en satellieten.
Het is te verwachten dat de beschikbaarheid van nieuwe technologische toepassingsmogelijkheden in
de ruimte snel zal blijven groeien. De trend wijst op kleinere systemen met grotere prestaties in nauwkeurigheid,
tijdigheid en datavolume, tegen een lagere prijs. De kosten voor verwerving en exploitatie
van ruimtesystemen vertonen al jaren een neergaande trend. Hierdoor komt voor meer landen een eigen
ruimtevaartprogramma binnen bereik. De keerzijde hiervan is dat er een toenemende druk ontstaat op het
gebruik van het radiospectrum.
De afhankelijkheid van het (militair) gebruik van de ruimte neemt de komende decennia naar verwachting
alleen maar verder toe. Zo wordt de situational awareness van commandanten in operaties op alle niveaus
sterk bepaald door waarnemingen door satellietsystemen. Nu al kunnen veel communicatie- en commandovoeringsystemen,
onbemande vliegtuigen, precisiegeleide wapens en logistieke volgsystemen niet meer
zonder ruimtevaarttoepassingen. Veel van deze toepassingen zijn mede gebaseerd op civiele technieken en
diensten. Voor militaire inzet kan gebruik worden gemaakt van civiele ruimtevaartdiensten voor communicatie,
navigatie en aardobservatie. Gemeenschappelijk civiel-militair gebruik van ruimtevaartmiddelen
(dual-use) voorkomt dubbel (ontwikkelings)werk en kosten. Door deze civiele “spin in” zullen ook militaire
Beleidsoverwegingen – Militair gebruik van de ruimte 175