Rapport over toekomst verkenningen - Turnaround Communicatie

daarbij om taken op het gebied van de crisisbeheersing bij rampen, het grenstoezicht en de bescherming
van vitale infrastructuur waaronder vitale informatie- en communicatiesystemen. De krijgsmacht is dé organisatie
die in geval van grootschalige maatschappelijke ontwrichting onder de verantwoordelijkheid van
civiele autoriteiten op operationeel en tactisch niveau crisisbeheersingsactiviteiten coördineert.
De krijgsmacht treedt in deze beleidsoptie ook op ter bescherming – en zo nodig verdediging – van het
grondgebied van de NAVO en de EU en ter bescherming van het Koninkrijk en zijn onderdanen tegen een
scala aan veiligheidsrisico’s en bedreigingen. In verband hiermee levert de krijgsmacht een substantiële
bijdrage aan de bewaking van de grenzen van de EU en aan het indammen en beheersbaar houden van
crises aan de randen van het grondgebied van de NAVO en de EU. Het optreden tegen het (internationale)
terrorisme, de bescherming tegen de groeiende raketdreiging vanuit risicolanden en de bescherming van
de Nederlandse Antillen en Aruba krijgen in deze beleidsoptie eveneens aandacht. In het geval van agressie
tegen de Nederlandse Antillen en Aruba zal ook in deze beleidsoptie overigens een beroep moeten worden
gedaan op internationale bijstand, in het bijzonder die van de Verenigde Staten.
Ver buiten de landsgrenzen treedt de krijgsmacht alleen op als de belangen van het Koninkrijk of de
veiligheid van Nederlandse staatsburgers rechtstreeks in het geding zijn. Daarbij moet worden gedacht
aan operaties om Nederlandse staatsburgers snel te evacueren uit onveilige gebieden of aan de militaire
beveiliging van aanvoerlijnen die voor de Nederlandse economie van groot belang zijn. Dit laat onverlet dat
de krijgsmacht, afhankelijk van de beschikbare middelen, ook in staat is tot beperkte bijdragen aan internationale
operaties in het kader van de bevordering van de internationale rechtsorde. Zij is daarvoor echter
niet geoptimaliseerd, zowel wat de samenstelling en de toerusting betreft als de opleiding en de training
van militairen.
Het optreden van de krijgsmacht is in deze beleidsoptie vooral defensief en reactief, en zo nodig preëmptief;
het primaire oogmerk van de beleidsoptie is de symptomen van veiligheidsproblemen te bestrijden
voor zover deze de belangen van het Koninkrijk aantasten in plaats van deze problemen bij de bron aan te
pakken. In het kader van de derde hoofdtaak is sprake van veel dagelijkse beschermingsactiviteiten. Daarbij
maakt de krijgsmacht maximaal gebruik van de mogelijkheden die moderne technologieën bieden, bijvoorbeeld
in het kader van het grenstoezicht. Bovendien is de krijgsmacht – in het kader van de strategische
functie Voorkomen – ook gericht op de vermindering van de kwetsbaarheden van onze samenleving en van
veiligheidsrisico’s. In dat verband levert de krijgsmacht een belangrijke bijdrage aan de versterking van de
weerbaarheid en veerkracht van de Nederlandse samenleving tegen grootschalige crises en rampen.
Waarom deze beleidsoptie?
Deze beleidsoptie is uitgewerkt omdat de omgevingsanalyse en de toetsing aan de toekomstscenario’s duidelijk
maken dat de komende jaren aan de bescherming van het Koninkrijk – en de NAVO en de EU – talrijke
nieuwe eisen worden gesteld. Te denken valt aan:
❚ de mogelijkheid van aantasting van het grondgebied van de NAVO door instabiliteit in de periferie (vooral
in Oost- en Zuid-Oost Europa);
❚ groeiende migratiestromen uit de gordel van instabiliteit in de richting van Europa en het groeiende
verkeer over de grenzen;
❚ de toenemende kans op natuurrampen als gevolg van de opwarming van de aarde;
❚ de kwetsbaarheid en afhankelijkheid van onze vitale infrastructuur (met inbegrip van onze communicatie-
en informatiesystemen);
❚ de kwetsbaarheid van aanvoerlijnen die voor onze economie van belang zijn;
❚ de kans op verstoringen van de sociale en politieke stabiliteit en aantastingen van de rechtsorde, zowel in
Nederland als de Nederlandse Antillen en Aruba;
Beleidsopties voor de krijgsmacht van de toekomst – Beleidsopties 217