Rapport over toekomst verkenningen - Turnaround Communicatie

Waarom deze beleidsoptie?
Deze beleidsoptie ligt in het verlengde van veel buitenlandspolitieke doelen van ons land sinds het einde
van de Koude Oorlog en sluit nauw aan bij inspanningen van Nederland op het terrein van ontwikkelingssamenwerking
en diplomatieke conflictoplossing. Zij weerspiegelt het in de afgelopen jaren gegroeide besef
dat de politieke, sociale en economische ontwikkeling in fragiele staten alleen mogelijk is als de veiligheid
is gewaarborgd. Ook ligt zij in het verlengde van de constatering dat de veiligheid van het Koninkrijk door
de groeiende samenhang tussen de interne en de externe veiligheid wordt beïnvloed door omstandigheden
ver buiten onze landsgrenzen – en dat het de voorkeur verdient de problemen bij de bron aan te pakken.
De beleidsoptie is in het bijzonder geschikt om bijvoorbeeld in de gordel van instabiliteit duurzaam bij te
dragen aan stabiliteit en ontwikkeling. Zij voldoet daarbij vooral als sprake is van een hoge mate van lokale
en internationale samenwerking bij de oplossing van conflicten. Omdat deze beleidsoptie echter minder
goed voldoet in het geval van een onverhoopt verslechterende internationale veiligheidssituatie, zoals die
zich voordoet in twee van de vier scenario’s uit deze Verkenningen, is het van belang in deze beleidsoptie
voldoende strategische capaciteiten in stand te houden om op een dergelijke verslechtering te kunnen
reageren.
Relatie tot de scenario’s
❚ In het scenario MulTIpolaIr levert deze beleidsoptie vooral bijdragen aan stabilisatieoperaties in regio’s
die voor de EU rechtstreeks van belang zijn, zoals Noord-Afrika, het Midden-Oosten en Oost-Europa. Ook
valt in dit scenario te denken aan maritieme operaties om de onbelemmerde ontginning en aanvoer
van goederen en grondstoffen te bevorderen. Het gaat doorgaans om stabilisatieoperaties waarover de
grootmachten ad hoc overeenstemming hebben bereikt of die door hen worden gedoogd. Het optreden
van de krijgsmacht kan zowel het toezien op vredesregelingen of wapenstilstanden tussen staten
betreffen als het optreden in fragiele staten die binnen de reikwijdte van de EU vallen.
❚ In het scenario MulTIlaTeraal treedt Nederland veelvuldig en langdurig op ter bevordering van
de internationale rechtsorde samen met andere landen bij stabilisatieoperaties, meestal onder de
multilaterale vlag van de VN, de NAVO en de EU. Het kan daarbij gaan om het bijdragen aan staatsopbouw
in fragiele staten of in de stabilisatie- en normalisatiefase na een door andere landen uitgevoerde
interventie tegen een risicoland. Om in internationaal verband zoveel mogelijk toegevoegde waarde te
leveren en invloed te verwerven, kan de Nederlandse krijgsmacht zich in dit scenario specialiseren in
specifieke, kwalitatief hoogwaardige stabilisatiecapaciteiten.
❚ In het scenario FragMeNTaTIe is voor deze beleidsoptie ten aanzien van stabilisatieoperaties slechts een
klein werkterrein weggelegd. De omstandigheden voor taakspecialisatie zijn in dit scenario ongunstig.
Nederland is voor de behartiging van zijn veiligheidsbelangen in het buitenland aangewezen op
gelegenheidscoalities met gelijkgezinde landen. Stabilisatieoperaties zijn daarbij niet uit te sluiten, maar
staan nadrukkelijk in dienst van Nederlandse belangen.
❚ In het scenario NeTwerK voert de krijgsmacht samen met krijgsmachten van andere landen en een
verscheidenheid aan civiele en ingehuurde paramilitaire organisaties stabilisatieoperaties uit in
fragiele staten. De weerstand van niet-statelijke actoren zoals plaatselijke milities, het internationale
terrorisme en de georganiseerde misdaad maken stabilisatieoperaties in dit scenario vaak weerbarstig.
Hoe verhoudt de beleidsoptie zich tot het huidige defensiebeleid?
Deze beleidsoptie bouwt voort op de ervaringen die de krijgsmacht de afgelopen jaren heeft opgedaan in
het kader van stabilisatieoperaties in het Midden-Oosten, Afrika en vooral Zuid- en Centraal-Azië. Daarbij
Beleidsopties voor de krijgsmacht van de toekomst – Beleidsopties 252