Rapport over toekomst verkenningen - Turnaround Communicatie

het automatiseren van dodelijk geweld. Nu al kunnen onbemande bewapende vliegtuigen worden ingezet
en op grote afstand van het operatiegebied worden bestuurd. Op het land worden robotvoertuigen ingezet
voor het uitvoeren van tactische verkenningen en het onschadelijk maken van bijvoorbeeld explosieven en
bermbommen. Ook op zee hebben onbemande platforms hun intrede gedaan, zowel boven als onder water.
Directed energy weapons
Directed Energy Weapons (DEW’s) kunnen een revolutionaire wijze van oorlogvoeren teweeg brengen.
DEW’s zijn wapens die een straal van geconcentreerde energie gebruiken om uitrusting, infrastructuur en
personen schade toe te brengen of zelfs te vernietigen. Westerse strijdkrachten zijn door hun technische
afhankelijkheid relatief kwetsbaar voor dit soort wapensystemen, die in primitieve vorm nog redelijk doeltreffend
en betaalbaar te vervaardigen zijn. Meer dan twintig landen beschikken over programma’s om dit
soort wapens te ontwikkelen.
Non-lethal weapons
Op het gebied van de niet-letale wapens doet zich een grote verscheidenheid aan ontwikkelingen voor. De
toepassing van dit soort systemen valt in het lage deel van het conflictspectrum en biedt de commandant
dus meer flexibiliteit in complexe situaties met strikte regels voor de toepassing van dodelijk geweld. De
operationele waarde en inzetmogelijkheden van non-letale wapens is mede afhankelijk van wat juridisch
en ethisch toelaatbaar wordt geacht.
Alternatieve energievoorziening
De afnemende beschikbaarheid van ruwe olie dwingt krijgsmachten na te denken over de invoering van energiebesparende
maatregelen, duurzame alternatieve energiebronnen en het daaruit voortvloeiende gebruik
van nieuwe technieken. De energiezekerheid van het defensiematerieel wordt versterkt door in te zetten op
verbreding van de energiemix. Door minder afhankelijk te zijn van één soort brandstof kan bij uitval van een
energiestroom snel worden overgeschakeld op andere brandstoffen. Deze flexibiliteit kan binnen bereik
worden gebracht door elektriciteit zoveel mogelijk als gemeenschappelijke energiedrager te introduceren.
Implicaties voor onze veiligheid en voor de krijgsmacht
❚ Het belang van een sterke kennispositie. Technologische ontwikkelingen blijven ook in de toekomst
in hoge mate bepalend voor de doeltreffendheid van het militaire optreden. De krijgsmacht moet zich
voortdurend bewust zijn van haar technologiebehoefte. Als smart specifier, smart buyer en smart maintainer
moet Defensie ook in de toekomst in staat zijn te beoordelen welke technologieën voldoende levensvatbaar,
robuust en betaalbaar zijn om op korte termijn voor militaire toepassing gebruikt te kunnen
worden. Waar mogelijk wordt het defensiematerieel van de plank verworven, waar nodig moet Defensie
als smart designer bij kunnen blijven dragen aan de ontwikkeling van specifieke middelen die niet of
alleen tegen aanzienlijk hogere prijzen van de plank kunnen worden verworven. Het doelmatig opsporen,
volgen en evalueren van relevante technologische ontwikkelingen vraagt om een sterke kennispositie
binnen een netwerk van nationale en internationale experts.
❚ Militair optreden in netwerken. Als gevolg van de toenemende complexiteit van militaire operaties
worden steeds hogere eisen gesteld aan de interoperabiliteit van middelen en het optreden in operationele
netwerken. De ontwikkeling van zogenoemde Network Enabled Capabilities is van wezenlijk belang om
de benodigde interoperabiliteit met bondgenoten te waarborgen en de gezamenlijke inzet van eenheden
uit diverse krijgsmachtdelen mogelijk te maken. Deze ontwikkeling zal vooral voor landstrijdkrachten
grote gevolgen hebben en nieuwe mogelijkheden binnen bereik brengen om internationale landstrijdkrachten
met elkaar te laten samenwerken of te integreren. Tevens zal sprake zijn van een toenemende
verwevenheid tussen de traditionele niveaus van militair optreden (tactisch, operationeel en strategisch).
Deze strategische compressie heeft grote procesmatige, sociale en organisatorische gevolgen voor de
inrichting van de gevechtseenheden.
De komende twintig jaar: anders en onzekerder – Drijvende krachten 85