Rapport over toekomst verkenningen - Turnaround Communicatie
Rapport over toekomst verkenningen - Turnaround Communicatie
Rapport over toekomst verkenningen - Turnaround Communicatie
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
en Libië er toe heeft gebracht hun nucleaire aspiraties op te geven, is niet gegarandeerd dat landen met<br />
soortgelijke aspiraties hiertoe in de <strong>toekomst</strong> eveneens bereid blijken te zijn. Vooral in het Midden-Oosten<br />
bestaat er een groot risico op verdere uitbreiding van het aantal kernwapenlanden ondanks initiatieven<br />
ter versterking van het nucleaire non-proliferatieregime. Indien Iran metterdaad gaat beschikken <strong>over</strong> een<br />
kernwapen, dan is niet uit te sluiten dat andere landen dat voorbeeld volgen. Een kernwapenprogramma<br />
blijft <strong>over</strong>igens voor veel landen niet haalbaar gelet op de grote technologische uitdagingen en aanzienlijke<br />
kosten die ermee gepaard gaan. Evenmin is uit te sluiten dat zich de komende twee decennia in Oost-Azië<br />
strategische veranderingen voordoen die in deze regio de kans op verspreiding van kernwapens verhogen.<br />
Dat terroristische organisaties de komende twee decennia zelfstandig kernwapens produceren, is niet<br />
erg waarschijnlijk. Diefstal of aankoop van deze wapens of van radiologisch materiaal is wel denkbaar.<br />
Dit risico neemt toe naarmate meer staten <strong>over</strong> kernwapens beschikken, zeker als het instabiele regimes<br />
betreft. Rekening moet worden gehouden dat terroristen gebruik maken van een ‘vuile’ bom (‘dirty bomb’),<br />
een wapen dat met behulp van een conventioneel explosief radioactief materiaal verspreidt.<br />
Chemische en biologische wapens<br />
De verspreiding van chemische en biologische wapens kent een duidelijk andere dynamiek dan die van<br />
kernwapens. Hoewel zowel chemische als biologische wapens steeds eenvoudiger zijn te vervaardigen en<br />
relatief goedkoop zijn, is het proliferatierisico op statelijk niveau de komende twee decennia beperkt als<br />
gevolg van de geringe effectiviteit van deze wapens op het strijdtoneel. De inzet van chemische of biologische<br />
wapens heeft militair gezien hooguit een vertragend effect en waarschijnlijk alleen door minder<br />
ontwikkelde landen wordt <strong>over</strong>wogen. Voor chemische wapens geldt bovendien dat de verspreiding wordt<br />
voorkomen door het Chemische Wapenverdrag (CWC), dat voorziet in een verificatieregime. Het CWC is<br />
op dit ogenblik één van de meest effectieve wapenbeheersingsregimes. Voor biologische wapens geldt het<br />
Biologische en Toxische Wapenverdrag (BTWC). Dit verdrag kent aanzienlijk minder ondertekenaars en<br />
ontbeert een verificatieprotocol, maar het belang van het verdrag wordt internationaal breed erkend. De<br />
verspreiding van chemische en biologische wapens op niet-statelijk niveau vraagt meer aandacht, ook al<br />
is ook op voorhand geen gegeven. Terroristische aanslagen, zowel door organisaties als individuen, met<br />
chemische of biologische wapens zijn de komende twee decennia niet uit te sluiten.<br />
Raketten<br />
Behalve de verspreiding van nucleaire, biologische, chemische en radiologische wapens is de voortgaande<br />
verspreiding van rakettechnologie van betekenis, te meer omdat deze verspreiding risicolanden in staat<br />
stelt <strong>over</strong> grote afstanden massavernietigingswapens in te zetten. Zo is denkbaar dat meer landen in het<br />
Midden-Oosten een ballistische raketcapaciteit gaan nastreven in antwoord op het groeiende rakettenarsenaal<br />
van Iran en Syrië en wellicht Israël. Een soortgelijke ontwikkeling kan zich voordoen in Azië rondom<br />
India, China en Pakistan. Veel minder waarschijnlijk is dat terroristische organisaties de komende twee<br />
decennia ballistische raketten ontwikkelen of er de beschikking <strong>over</strong> krijgen. Zij kunnen zich echter van<br />
andere <strong>over</strong>brengingsmiddelen bedienen.<br />
Implicaties voor onze veiligheid en voor de krijgsmacht<br />
❚ Een groeiend aantal kernwapenstaten? De vraag of Iran kan worden afgehouden van een eigen kernwapenarsenaal<br />
in combinatie met de <strong>toekomst</strong>ige geloofwaardigheid van het NPV en de Amerikaanse<br />
nucleaire veiligheidsgarantie aan bondgenoten in Europa en Azië is van wezenlijk belang om de verspreiding<br />
van kernwapens tegen te gaan. Een doeltreffend exportcontroleregime om nucleaire proliferatie<br />
tegen te gaan, is daarbij van groot belang. Groeit het aantal kernwapenstaten, dan is dit van grote<br />
De komende twintig jaar: anders en onzekerder – Drijvende krachten 88
Change language