Rapport over toekomst verkenningen - Turnaround Communicatie

Militair-operationele consequenties
De militaire geloofwaardigheid van de krijgsmacht is in deze variant eveneens in het geding. Door de
beperkte omvang van en veranderde visie op de krijgsmacht neemt deze nauwelijks meer deel aan
internationale interventie- en stabilisatieoperaties. Staven worden niet meer op niveau getraind. Ook de
professionaliteit en de geoefendheid van de krijgsmacht als geheel lijdt daaronder.
Vooral op het land en in de lucht zijn de mogelijkheden tot een geloofwaardige bijdrage aan de bescherming
en zo nodig verdediging van het NAVO- en EU-grondgebied vergaand verminderd. Zo is de inzet van
een volledig luchtmobiele brigade of een gemechaniseerde brigade niet langer mogelijk. Door de beperking
van het aantal transporthelikopters kan ook een luchtmobiel bataljon niet meer in één keer worden
verplaatst, waardoor verantwoord militair optreden in risicovolle gebieden in het geding komt. In plaats
van een gemechaniseerde brigade moet op het land worden volstaan met een mengeling van zware en
lichte eenheden die slechts kortdurend kan worden ingezet. Het voortzettingsvermogen, de gevechtssteun
en de gevechtslogistieke steun voor langdurige operaties ontbreekt. Het escalatievermogen en
de zelfbescherming van de krijgsmacht worden aangetast door de afstoting van alle tanks, de halvering
van de artillerie en de verlaging van het aantal gevechtshelikopters en jachtvliegtuigen. Daardoor nemen
de risico’s voor het personeel toe. De resterende jachtvliegtuigen worden zoveel mogelijk op één basis
geconcentreerd; de wettelijk vastgelegde normen voor geluidsoverlast (de ‘geluidscontouren’) moeten
hiervoor eerst worden aangepast. De halvering van de Patriot-raketverdedigingscapaciteit betekent dat
de bescherming bij operaties tegen tactische ballistische raketten niet meer kan worden gegarandeerd.
In het maritieme domein kan geen bijdrage worden geleverd met patrouilleschepen buiten de
Noordzee en de West en in het kader van het Europese agentschap Frontex. Voor de bescherming van
de Nederlandse Antillen en Aruba is Nederland in verhoogde mate afhankelijk van de militaire bijstand
van andere landen. Wegens de significante verlaging van het aantal mijnenbestrijdingsvaartuigen zijn
de mogelijkheden verminderd om de Noordzee en de toegang tot de Nederlandse havens mijnenvrij te
houden, wat bij een mijnendreiging zeer nadelige gevolgen kan hebben voor de Nederlandse economie.
Door de afstoting van een bevoorradingsschip, de beperking van de gevechtslogistieke ondersteuning
en de terugtrekking uit de C-17 pool wordt het voortzettingsvermogen van de krijgsmacht verminderd
en de afhankelijkheid van logistieke ondersteuning door andere landen vergroot, terwijl hun bereidheid
te hulp te schieten door de beperkte bijdrage van Nederland aan internationale operaties juist afneemt.
De afstoting van een bevoorradingsschip betekent dat de afhankelijkheid van logistieke ondersteuning
door andere landen en van de bevoorrading in havens wordt vergroot en het voortzettingsvermogen en
de effectieve inzetbaarheid van de zeestrijdkrachten vermindert. De terugtrekking van Nederland uit de
C-17 pool maakt Nederland kwetsbaar voor het verwijt dat het een onbetrouwbare partner is. In verband
hiermee bestaat het risico dat het European Air Transport Command (EATC), dat sinds dit jaar is gehuisvest
op de vliegbasis Eindhoven, wordt verplaatst naar het buitenland.
Beleidsopties voor de krijgsmacht van de toekomst – Beleidsopties 234