Rapport over toekomst verkenningen - Turnaround Communicatie

krijgsmacht. Het ambitieniveau moet duidelijk genoeg zijn om als uitgangspunt te kunnen dienen voor het
bepalen van de samenstelling en toerusting van de krijgsmacht.
Het ambitieniveau schrijft niet voor welk aantal militairen gemiddeld op uitzending zijn. Besluiten over de
uitzending van militairen ter bevordering van de internationale rechtsorde worden per definitie van geval
tot geval genomen. Daarbij zullen de Nederlandse bijdragen in de regel afhankelijk van de missie en van de
bijdragen van andere landen worden samengesteld.
Ieder ambitieniveau – ook het huidige – bevat kwalitatieve en kwantitatieve aspecten. Het kwalitatieve
ambitieniveau geeft de aard weer van de bijdragen van de krijgsmacht. Het gaat bijvoorbeeld om de vraag
aan welke soort operaties de krijgsmacht moet kunnen deelnemen of in welke fase van een conflict de
krijgsmacht moet kunnen optreden. Het kwantitatieve ambitieniveau maakt duidelijk wat de output is die
van Defensie mag worden verwacht. Het gaat bijvoorbeeld om het aantal gelijktijdig uit te voeren operaties
en de omvang en de duur van de bijdragen daaraan.
Wat de kwaliteit van de krijgsmacht betreft, hebben opeenvolgende kabinetten gestreefd naar hoogwaardigheid.
Uit de in het kader van de Verkenningen uitgevoerde sterkte-zwakte-analyse blijkt dat deze nadruk
op hoogwaardigheid belangrijke vruchten heeft afgeworpen, al is zij gepaard gegaan met een vergaande
verkleining van de krijgsmacht. De Nederlandse militaire bijdrage onderscheidt zich in internationaal
verband op een breed terrein door haar kwaliteit. Het streven naar hoogwaardigheid is daarom als vast uitgangspunt
bij de uitwerking van de beleidsopties gehanteerd. De kwaliteit van de krijgsmacht is bovendien
van groot belang voor de effectiviteit van het optreden en de werving van gekwalificeerd personeel.
Behalve door het personeel en het materieel wordt de kwaliteit van de krijgsmacht bepaald door het werk-
en denkniveau van de organisatie als geheel. Bij de uitwerking van elke beleidsoptie is er naar gestreefd
vast te houden aan het niveau van een brigade op land of het equivalent daarvan op zee en in de lucht.
Dit ‘brigade- of taakgroepniveau’ is de hoeksteen van de krijgsmacht. Het is van wezenlijk belang voor de
bevelvoering, opleiding en gereedstelling van eenheden en voor het behoud van de professionaliteit en de
internationale positie van de krijgsmacht. Dit niveau is bovendien het minimale niveau waarop in bondgenootschappelijk
verband een land als Nederland, gelet op zijn omvang, mag worden geacht te kunnen
optreden. In internationaal verband vormt het brigade- of taakgroepniveau het laagste niveau van bevelvoering
voor geïntegreerd optreden. Het personeel van brigade- en taakgroepstaven vormt dikwijls de kern
van internationale hoofdkwartieren. Het brigade- of taakgroepniveau is tevens van belang in het licht van
het vereiste in het Toetsingskader voor de inzet van Nederlandse militaire eenheden dat invloed moet kunnen
worden uitgeoefend op de militaire besluitvorming. Ook in het kader van de nationale taken van de
krijgsmacht is het brigadeniveau van wezenlijk belang. Zo vervullen de brigadestaven van het Commando
landstrijdkrachten de rol van regionale militaire commando’s die een belangrijke functie hebben bij de
verlening van militaire bijstand en steun.
De Verkenningen hebben het onderscheid dat in het huidige ambitieniveau van Defensie wordt gemaakt
tussen operaties hoog danwel laag in het geweldsspectrum in een ander daglicht geplaatst (zie paragraaf
9.9). In de beleidsopties van de Verkenningen is dit onderscheid komen te vervallen. In plaats daarvan
wordt bij de omschrijving van het ambitieniveau aangesloten bij de eerder beschreven strategische functies
van de krijgsmacht. Deze keuze is het gevolg van de verbreding van het veiligheidsbegrip en het veranderende
conflictspectrum, zoals deze zijn beschreven in deel II. Naast het beantwoorden van dreigingen en de
beteugeling van conflicten, valt te verwachten dat in de taakstelling van de krijgsmacht een groter accent
komt te liggen op het verminderen van de kwetsbaarheden van de Nederlandse samenleving en veiligheidsrisico’s
en het optreden bij rampen. De huidige formulering van het ambitieniveau geeft hiervan nog in
beperkte mate blijk. Belangrijker dan het in het huidige ambitieniveau gemaakte onderscheid tussen lagere
en hogere delen van het geweldsspectrum zijn bovendien het doel van het militaire optreden en, daarmee
samenhangend, de manier van het militaire optreden en de voorziene duur van de inzet. Gelet op het dyna-
Beleidsopties voor de krijgsmacht van de toekomst – Wat zijn beleidsopties? 209