Rapport over toekomst verkenningen - Turnaround Communicatie

❚ de aantasting van de soevereiniteit of integriteit van de Nederlandse Antillen en Aruba, onder andere
door de invloed van de georganiseerde drugscriminaliteit in de regio;
❚ de verspreiding van massavernietigingswapens en van rakettechnologie waardoor West-Europa binnen
het bereik komt te liggen van het vernietigingspotentieel van risicolanden.
Relatie tot de scenario’s
❚ In het scenario MulTIpolaIr is de beleidsoptie ingebed in nauwere Europese samenwerking op
veiligheidsgebied, zowel ter bewaking van de buitengrenzen van de EU als ter verdediging van het
EU-grondgebied tegen eventuele agressie. De transatlantische veiligheidsrelatie is verwaterd en de
verhouding tot Rusland is gespannen. Om de Europese veiligheid te waarborgen en de Europese belangen
kracht bij te zetten, zijn de Europese landen genoodzaakt tot een grotere defensie-inspanning. De
territoriale veiligheid heeft daarbij aan belang gewonnen. De nucleaire afschrikking en de verdediging
tegen ballistische raketten neemt eveneens aan belang toe, gelet op het groeiende aantal kernwapenstaten
in de wereld. Als gevolg van de mondiale wedijver om de toegang tot natuurlijke hulpbronnen wordt
op de krijgsmacht bovendien veelvuldig beroep gedaan om de onbelemmerde aanvoer van goederen en
grondstoffen naar Europa te waarborgen.
❚ In het scenario MulTIlaTeraal speelt Nederland met deze beleidsoptie in internationaal verband een rol
die onvergelijkbaar is met de huidige, aangezien ons land niet of nauwelijks meedoet aan internationale
stabilisatie- en interventieoperaties ter bevordering en de handhaving van de internationale rechtsorde.
Wel levert de beleidsoptie in dit scenario een wezenlijke bijdrage aan de bescherming van de buitengrenzen
van de EU en van het grondgebied van de NAVO. Ook wordt bijgedragen aan internationale operaties
die de onbelemmerde aanvoer van goederen en grondstoffen naar Europa waarborgen.
❚ In het scenario FragMeNTaTIe komt het accent van de beleidsoptie te liggen op de bescherming en zo
nodig verdediging van het Koninkrijk en op de taken van de krijgsmacht ter ondersteuning van de nationale
civiele autoriteiten. Met buurlanden en strategische partners wordt waar mogelijk samengewerkt,
maar de defensiesamenwerking in EU-verband blijft onderontwikkeld. Nederland is voor zijn veiligheid
in toenemende mate op zichzelf aangewezen. Binnen Nederland treedt de krijgsmacht in deze beleidsoptie
voornamelijk onder civiel gezag op om de openbare orde en de nationale rechtsorde te handhaven.
In dit scenario is de herinvoering van de opkomstplicht denkbaar in combinatie met deze beleidsoptie.
❚ In het scenario NeTwerK staat de beleidsoptie vooral in het teken van de dreiging die uitgaat van transnationaal
georganiseerde niet-statelijke actoren, zoals het internationale terrorisme, de internationale
drugs- en mensenhandel en de piraterij. Ter ondersteuning van de nationale civiele autoriteiten krijgt
de bijdrage van de krijgsmacht aan het voorkomen van en optreden bij grootschalige maatschappelijke
ontwrichting in dit scenario meer nadruk. Dat geldt ook voor de bescherming van communicatie- en
informatiesystemen die van vitaal belang zijn voor het functioneren van de Nederlandse samenleving.
Hoe verhoudt de beleidsoptie zich tot het huidige defensiebeleid?
Deze beleidsoptie wijkt sterk af van het defensiebeleid van de afgelopen jaren, dat in het teken heeft
gestaan van de versterking van het vermogen deel te nemen aan complexe stabilisatieoperaties. Deze
beleidsoptie trekt echter het in de afgelopen jaren gegroeide belang van de ondersteuning van de krijgsmacht
voor civiele instanties in Nederland door. De bescherming van het bondgenootschappelijke en het
eigen grondgebied zijn eveneens bepalend voor de samenstelling en de toerusting van de krijgsmacht. De
inzet van de krijgsmacht voor de handhaving en de bevordering van de internationale rechtsorde is in deze
beleidsoptie niet richtinggevend; in dit opzicht beperkt de krijgsmacht zich tot het helpen voorkomen
Beleidsopties voor de krijgsmacht van de toekomst – Beleidsopties 218