Rapport over toekomst verkenningen - Turnaround Communicatie

stabilisatieoperaties en het optreden in verstedelijkt gebied. Daarbij moet rekening worden gehouden
met het optreden tegen zowel staten als niet-statelijke actoren, of een combinatie daarvan. Ook moet de
krijgsmacht speciale operaties kunnen uitvoeren. Ook valt het evacueren van Nederlandse burgers, waar
ook ter wereld, als hun veiligheid wordt bedreigd onder de uit te voeren taken. In coalitieverband kan de
krijgsmacht op verschillende niveaus al dan niet tijdelijk een lead nation-rol vervullen bij stabilisatieoperaties.
De krijgsmacht moet bovendien kunnen optreden ter ondersteuning van civiele autoriteiten binnen
het Koninkrijk en goed zijn ingevoerd en geoefend in de daarvoor geldende procedures. In dat verband
voert zij tevens structurele taken uit, zoals het toezicht op en de bewaking van grenzen op land, ter zee en in
de lucht.
Modern militair optreden vereist dat uiteenlopende wapensystemen, sensoren en commandovoeringsystemen
te land, ter zee en in de lucht zodanig met elkaar in verbinding staan dat snel, doeltreffend en met de
nodige flexibiliteit kan worden opgetreden. Deze systemen en sensoren vormen gezamenlijk een netwerk.
Het landoptreden is zeer verscheiden van aard, ook ten aanzien van interventie- en stabilisatieoperaties.
Naast de mogelijkheid van het optreden in reguliere militaire conflicten tussen staten, moet rekening worden
gehouden met conflicten waarin tegenstanders zowel reguliere als irreguliere strijdmethodes hanteren.
Het optreden in stabilisatieoperaties kenmerkt zich door een grote complexiteit en moeilijke beheersbaarheid.
Landstrijdkrachten moeten tot op het operationele en het tactische niveaus naadloos kunnen
samenwerken met zee- en luchtstrijdkrachten en met civiele organisaties, in nationaal en internationaal
verband. In het kader van de bestuurlijke afspraken moeten de landstrijdkrachten op afroepbasis militair
personeel en materieel beschikbaar kunnen stellen ter ondersteuning van civiele autoriteiten. De Regionale
Militaire Commando’s vervullen daarbij een belangrijke coördinerende rol.
Het militaire optreden in de lucht loopt uiteen van bijdragen aan internationale interventie- en stabilisatieoperaties,
zowel ter ondersteuning van het landoptreden als in het kader van op zichzelf staande
luchtoperaties, tot het optreden ter ondersteuning van nationale civiele autoriteiten, zoals de ‘quick reaction
alert’-taak in Nederland, en bijdragen aan de kernwapentaak van de NAVO. Luchtstrijdkrachten moeten in
staat zijn snel, over grote afstanden en met grote precisie doelen te bestrijden en informatie te vergaren.
Zij creëren en behouden in het kader van een interventie- of stabilisatieoperatie het luchtoverwicht om de
bewegingsvrijheid op de grond te vergroten. Het luchtwapen is ook een belangrijk instrument om op het
land of op zee plaatselijk en tijdelijk escalatiedominantie te verkrijgen. Naast bemande jachtvliegtuigen en
gevechtshelikopters winnen onbemande toestellen daarbij aan belang, vooral bij de inlichtingenvergaring
maar ook bij de uitoefening van militair geweld. Via de lucht kan bovendien militair vermogen snel worden
verplaatst, zowel naar als binnen een operatiegebied.
Het maritieme optreden kent eveneens uiteenlopende verschijningsvormen. Zij richt zich in deze beleidsoptie
zowel op de beïnvloeding van een situatie op het land als op het behoud van stabiliteit en overwicht
op zee, onder meer ter beveiliging van vaarroutes. Ook amfibische operaties, waarbij militaire eenheden
vanaf zee aan land worden gebracht en worden ondersteund, horen daarbij. De uitvoering van stabilisatie-
en embargo-operaties op zee moet gedurende langere tijd kunnen worden volgehouden. Ter ondersteuning
van de civiele autoriteiten in het Koninkrijk moeten in deze beleidsoptie onder meer kustwachttaken
worden uitgevoerd die een hoge mate van interdepartementale samenwerking veronderstellen. In het
Caribische gebied wordt tevens een belangrijke bijdrage geleverd aan de bestrijding van de drugshandel.
Met de Koninklijke Marechaussee beschikt de krijgsmacht in deze beleidsoptie over een militaire politieorganisatie
die onder verschillende gezagsdragers verantwoordelijk is voor een breed takenpakket. De
centrale aansturing en de korte bevelslijnen garanderen een snelle en flexibele inzet van deze organisatie
binnen en buiten het Koninkrijk, zoals in het kader van het grens- en vreemdelingentoezicht, het optreden
bij grootschalige verstoringen van de openbare orde en de bijdragen met eenheden en deskundigen aan
internationale stabilisatieoperaties en politiemissies.
Beleidsopties voor de krijgsmacht van de toekomst – Beleidsopties 270