Armoede en sociale uitsluiting 2015

Ook onderscheid in duurcriteria
Weinig inkomen is voor veel huishoudens vaak een tijdelijke, incidentele
kwestie. Denk bijvoorbeeld aan zelfstandigen die een op zich goed lopende
onderneming hebben maar ook wel eens een slecht jaar draaien. Of aan
jonge mensen wier overstap van opleiding naar een betaalde baan niet altijd
rimpelloos verloopt, en daarom tussentijds een beroep op een sociale voorziening
moeten doen. De inkomenspositie van deze huishoudens en bijbehorende
leden van het huishouden is dan kortstondig wat minder. Van een serieuze
inkomensproblematiek is echter nauwelijks sprake. De financiële impasse is
namelijk binnen afzienbare tijd weer voorbij. Als de beperkte inkomsten echter
structureel van aard zijn en dus langer aanhouden, is de problematiek ernstiger.
Het is daarom van groot belang om naast cijfers over de kans op armoede op
basis van het inkomen in één jaar, ook uitkomsten te presenteren waarbij de
inkomenssituatie over opeenvolgende jaren in ogenschouw wordt genomen.
Ook het langdurigheidscriterium kan op verschillende manieren worden afgebakend.
Het CBS spreekt van een langdurig laag inkomen als deze weinig rooskleurige
inkomenspositie vier jaar of langer wordt ingenomen. Eurostat en het SCP
beschouwen een periode van ten minste drie jaar achtereen als langdurig.
Aanvullende materiële componenten
Bij de weergave van de materiële component van armoede worden huishoudens
veelal alleen beoordeeld op basis van de hoogte van het inkomen. Dit is
een pragmatische keuze die geen volledig financieel beeld oplevert van de
armoedeproblematiek. De welvaartspositie van een huishouden kan immers
ook afgelezen worden aan de omvang van de bestedingen. Die geven aan in
welke mate een huishouden los van het inkomen in zijn behoeften heeft kunnen
voorzien. Verder vormt het vermogen een mogelijk aanvullende financiële bron
op het inkomen. Als het inkomen laag is, scheelt het voor de financiering van de
levensbehoeften nogal of het huishouden vermogen achter de hand heeft waar
het gebruik van kan maken. Ook maakt het uit of huishoudens de tering naar
de nering zetten en eventueel spaargeld als buffer kunnen gebruiken. Wie niet
over dergelijke buffers beschikt, bouwt eerder schulden op. Voor een goed beeld
van de financiële positie van het huishouden is het dus van belang om naast de
inkomenspositie ook de bestedingen en de vermogenssituatie te bezien.
20 Armoede en sociale uitsluiting