20.11.2014 Views

Projekt okładki Edwin Radzikowski Redakcja Elżbieta Sejferówna ...

Projekt okładki Edwin Radzikowski Redakcja Elżbieta Sejferówna ...

Projekt okładki Edwin Radzikowski Redakcja Elżbieta Sejferówna ...

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

28 1. Ciągi nieskończone<br />

i niech n > m. Wtedy:<br />

0 <<br />

q n<br />

∣n!<br />

∣ = |qm |<br />

·<br />

m!<br />

|q|<br />

m + 1 ·<br />

|q|<br />

m + 2 · · · · · |q| ( ) n−m<br />

n < |qm | 1<br />

· .<br />

m! 2<br />

Ostatnie wyrażenie dąży do 0, gdyż jest to wyraz ciągu geometrycznego o ilorazie<br />

1 . Stosujemy twierdzenie o trzech ciągach. Z niego wynika, że lim ∣ qn ∣<br />

2 n→∞ n! = 0.<br />

Dowód został zakończony.<br />

n!<br />

Przykład 1.12. lim = 0. Wynika to stąd, że 0 < n! = 1 · 2 · · · · · n ≤ 1<br />

n→∞ n n n n n n n n<br />

1<br />

i tego, że lim = 0. Dowód został zakończony.<br />

n→∞ n<br />

Przykład 1.13. Jeżeli k > 1 jest liczbą naturalną, x 1 , x 2 , ... są liczbami<br />

nieujemnymi i lim x n = g, to lim<br />

√ k<br />

x n = k√ g. Jeśli bowiem ( √ )<br />

k<br />

x ln jest podciągiem<br />

zbieżnym do granicy x ciągu ( √ )<br />

n→∞ n→∞<br />

k<br />

x n , to dzięki twierdzeniu o granicy<br />

iloczynu ciągów zachodzi: x k = ( lim<br />

√ k<br />

x ln ) k = lim x ln = g. Ponieważ x ≥ 0,<br />

n→∞ n→∞<br />

jako granica ciągu liczb nieujemnych, więc x = k√ g. Wykazaliśmy więc, że<br />

wszystkie te podciągi ciągu ( √ )<br />

k<br />

x √ n , które mają granice, są zbieżne do<br />

k<br />

g.<br />

Z wniosku z twierdzenia Bolzano–Weierstrassa wynika, że granicą ciągu ( √ )<br />

k<br />

x n<br />

jest k√ g. To twierdzenie z łatwością można rozszerzyć na przypadek ciągu liczb<br />

ujemnych i pierwiastka stopnia nieparzystego.<br />

Inny dowód można podać, korzystając z łatwej do uzasadnienia nierówności<br />

∣ √ k<br />

x − k√ y ∣ ≤ k√<br />

|x − y|, ale nie będziemy wchodzić w szczegóły.<br />

Przykład 1.14. Teraz kilka słów wyjaśniających, dlaczego pewne działania<br />

z użyciem symboli nieskończonych są zdefiniowane, a inne – nie. Wypiszmy<br />

kilka równości łatwych do dowodu:<br />

= 0, co sugeruje, że powinna być spełniona rów-<br />

(<br />

lim n − (n −<br />

1<br />

)) 1<br />

= lim<br />

n→∞<br />

n n→∞ n<br />

ność:<br />

+∞ − (+∞) = 0;<br />

lim (n − (n − 1)) = lim 1 = 1, co sugeruje, że powinna być spełniona równość:<br />

n→∞ n→∞<br />

+∞ − (+∞) = 1;<br />

(<br />

lim n − (n −<br />

n<br />

)) n<br />

= lim = + ∞, zatem powinna być spełniona równość:<br />

n→∞ 2 n→∞ 2<br />

+ ∞ − (+ ∞) = + ∞;

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!