Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
130 Sermón 2<strong>10</strong><br />
to, amadísimos, en nombre de Cristo, a que hagáis propicio a<br />
Dios con ayunos diarios, limosnas más generosas y oraciones<br />
más fervientes. Es el tiempo en que los maridos han de abstenerse<br />
de sus esposas, y las esposas de sus maridos, para entregarse<br />
a la oración, cosa que deberían hacer a lo largo del<br />
año en fechas determinadas, y cuanto más frecuentemente, tanto<br />
mejor, puesto que quien apetece sin moderación lo que se<br />
le ha concedido, ofende a quien lo ha concedido. La oración, en<br />
efecto, es algo espiritual, y, en consecuencia, tanto más agradable<br />
cuanto más responde a su naturaleza. Una acción es tanto<br />
más espiritual cuanto más alejada está del placer carnal el<br />
alma que la realiza.<br />
Durante cuarenta días ayunó Moisés, el ministro de la ley;<br />
durante cuarenta días ayunó, igualmente, Elias, el más destacado<br />
de los profetas, y durante cuarenta días también el Señor,<br />
de quien dieron testimonio la ley y los profetas. Con esta finalidad<br />
se manifestó en el monte, en compañía de ellos dos. Nosotros,<br />
que no podemos soportar ayuno tan largo, pasando, como<br />
lo hicieron ellos, tantos días y tantas noches sin probar alimento,<br />
hagamos, al menos, lo que podamos. Exceptuando los días<br />
que por ciertos motivos la costumbre de la Iglesia prohibe ayunar<br />
4 , agrademos a Dios nuestro Señor con el ayuno diario o,<br />
al menos, frecuente. Es imposible la abstinencia ininterrumpida<br />
de comida y bebida durante tantos días; pero ¿lo es también<br />
el abstenerse del matrimonio? ¿No estamos viendo que, en el<br />
nombre de Cristo, muchas personas de uno y otro sexo con-<br />
exhortor vos, dilectissimi, ut quotidianis ieiuniis, largioribus eleemosynis,<br />
ferventioríbus orationibus Deum propitietis. Nunc tempus est quo<br />
et coníugati ab uxoribus, et nuptae a suis viris abstineant, ut orationibus<br />
vacent: quanquam et per totum annum certis diebus hoc faceré debeant;<br />
et quanto crebrius, tanto utique melius: quia et qui concessa immoderate<br />
appetit, eum qui concessit offendit. Oratio quippe spiritualis res est, et<br />
ideo tanto est acceptior, quanto magis suae naturae implet effectum.<br />
Tanto magis autem spirituali opere funditur, quanto magis animus qui<br />
eam fundit, a carnali voluptate suspenditur.<br />
CAPUT VII.—Quadraginta diebus ieiunavit Moyses Legis administrator,<br />
quadraginta Elias excellentissimus Prophetarum, quadraginta ipse Dominus<br />
testimonium habens a Lege et Prophetis. Inde cum his duobus in<br />
monte se ostendit. Nos autem qui tam longum ieiunium perpetuare non<br />
possumus, ut per tot dies et noctes nihil alimentorum, sicut et illi,<br />
accipiamus, saltem quantum possumus faciamus; ut exceptis diebus per<br />
quos certis de causis mos Ecclesiae prohibet ieiunare, Domino Deo<br />
nostro vel quotidiano vel crebro ieiunio placeamus. Sed numquid sicut<br />
a cibo et pótu abstinentia per tot dies non potest esse continua, sic et a<br />
concubitu non potest? cum videamus in nomine Christi multos utriusque<br />
4 Véase la nota complementaria U : El ayuno cparesmal p.789.<br />
El ayuno cuaresmal 131<br />
servan inmaculados en este aspecto sus miembros consagrados<br />
a Dios? Pienso que no es gran cosa para la castidad conyugal<br />
conseguir durante toda la solemnidad pascual 5 lo que la virginidad<br />
logra para toda la vida.<br />
<strong>10</strong>. En cuanto me ha sido posible, he insistido, sobre<br />
todo, en que éste es el tiempo de humillar el alma; y, aunque<br />
no sea necesaria mi amonestación, no puedo callar otra cosa,<br />
pensando en los errores de algunos hombres que, mediante engaños<br />
de palabras sin contenido y costumbres perversas, no<br />
cesan de hacer fatigosa nuestra preocupación por vosotros. Hay<br />
quienes durante la cuaresma manifiestan ser más amantes de<br />
los placeres que de la piedad; más que mortificar las antiguas<br />
pasiones, buscan nuevas exquisiteces. Con abundantes y costosas<br />
provisiones de diversos frutos intentan superar los sabores<br />
y variedades de cualesquiera otras viandas. Temen, como si fuesen<br />
inmundas, las ollas en que se cuece la carne 6 , y no temen<br />
en la suya la lujuria y la gula. Ayunan, pero no para moderar<br />
con la templanza la voracidad acostumbrada, sino para aumentar,<br />
difiriendo el saciarlo, su apetito inmoderado. Pues, cuando<br />
llega el momento de la comida, se avalanzan sobre las opíparas<br />
mesas como las bestias sobre el pesebre. Con las abundantísimas<br />
viandas sepultan los corazones y ensanchan sus vientres, y<br />
con extrañas y artificiosas variedades de condimentos estimulan<br />
la gula por si la abundancia la tiene ahogada. Para acabar, es<br />
sexus ab hac re penitus immunia membra Deo dicata servare. Puto non<br />
esse magnum, ut tota Paschali solemnitate possit coniugum castitas,<br />
quod potest tota vita virginitas.<br />
CAPUT VIII.—<strong>10</strong>. Deliciosi quadragesimae observatores.—Iamvero<br />
illud, quanquam admonere non debui, quandoquidem tempus humiliandae<br />
animae, quantum potui, máxime commendavi; tamen propter hominum<br />
errores, qui per vaniloquas seductiones et pravas consuetudines nobis<br />
molestam pro vobis curam inferre non cessant, tacere non possum. Sunt<br />
quidam observatores Quadragesimae deliciosi potius quam religiosi,<br />
exquirentes novas suavitates magis quam veteres concupiscentias castigantes;<br />
qui copiosis pretiosisque apparatibus fructuum diversorum, quorumlibet<br />
obsoniorum varietates et sapores superare contendunt; vasa in<br />
quibus coctae sunt carnes tanquam immunda formidant, et in sua carne<br />
ventris et gutturis luxuriam non formidant; ieiunant, non ut solitam<br />
temperando minuant edacitatem; sed ut immoderatam differendo augeant<br />
aviditatem. Nam ubi tempus reficiendí advenerit, opimis mensis tanquam<br />
pécora praesepibus irruunt; numerosioribus ferculis corda obruunt yentresque<br />
distendunt; artificiosis et peregrinis condimentorum diversitatibus<br />
gulam, ne vel copia compescatur, irritant. Denique tantum capiunt manducando,<br />
quantum digerere non sufficiant ieiunando.<br />
5 Anótese el modo de hablar: la cuaresma forma parte de la solemnidad pascual.<br />
La solemnidad pascual es algo más que el día de Pascua; la cuaresma sólo tiene sentido<br />
integrado en ella.<br />
6 Véase la nota 1 al sermón 209.