You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
170 Sermón 214<br />
racional y el cuerpo, de manera que el único Cristo, el único<br />
hijo de Dios, no sólo es la Palabra, sino Palabra y hombre;<br />
esta totalidad es, a la vez, hijo de Dios por la Palabra e hijo<br />
del hombre por el hombre. En cuanto es la Palabra, es igual al<br />
Padre; en cuanto es hombre, el Padre es mayor. Y, juntamente<br />
con el hombre, es hijo de Dios, pero por la Palabra, que tomó<br />
al hombre. Y, juntamente con la Palabra, es hijo del hombre,<br />
pero por el hombre, al que tomó la Palabra. Por su santa concepción<br />
en el seno de una virgen, efectuada no por el ardor de<br />
la concupiscencia carnal, sino por el fervor de la caridad y de<br />
la fe 4 , se dice que nació del Espíritu Santo y de la virgen María,<br />
correspondiendo el primer término no al engendrador, sino<br />
al santificador, y el segundo, a quien lo concibió y alumbró.<br />
Por eso, dijo, lo que nazca de ti será santo y será llamado hijo<br />
de Dios. «Santo» porque «del Espíritu Santo»; puesto que «nacerá<br />
de ti», por eso «de la virgen María». Es «hijo de Dios»;<br />
en consecuencia, la Palabra se hizo carne.<br />
7'. Convenía, pues, que, haciéndose hombre, no sólo se<br />
hiciese visible el invisible y naciese temporalmente el que es<br />
coeterno con el Padre, sino también que fuese apresado el intocable,<br />
colgado del madero el invencible, clavado el inviolable;<br />
que muriese en la cruz la vida y la inmortalidad y fuese colocada<br />
en el sepulcro. Todo esto lo sufrió el hijo de Dios, nuestro<br />
Señor Jesucristo. De donde se sigue que hemos de creer en<br />
el corazón para la justicia y profesar con la boca para la salva-<br />
dei filius non tantum uerbum esset, sed uerbum et homo, totum hoc dei<br />
pattis est filius propter uerbum, et hominis filius propter hominem. Per<br />
id quod uerbum est, aequalis est patri: per id quod homo est, maior est<br />
pater. Et simul cum homine filius dei est, sed propter uerbum, a quo<br />
susceptus est homo: et simul cum uerbo filius hominis est, sed propter<br />
hominem, qui est susceptus a uerbo. Propter cuius sanctam in uirginis<br />
útero conceptionem, non concupiscentia carnis urente factam, sed fidei<br />
caritate feruente, ideo dicitur natus de spiritu sancto et uirgine Maria:<br />
ut unum eorum pertineat, non ad gignentem, sed ad sanctificantem,<br />
alterum uero ad concipientem atque parientem. Proplerea, inquit, quod<br />
nascetur ex te sanctum, uocabitur filius dei (Le 1,42). Quia 'sanctum',<br />
ideo 'de spiritu sancto'; quia 'nascetur ex te', ideo 'de uirgine Maria';<br />
quia 'filius dei', ideo 'uerbum caro factum' (cf. lo 1,14).<br />
7. Oportebat autem ut in homine assumpto, non solum inuisibilis<br />
uideretur et patri coaeternus temporaliter nasceretur, uerum etiam incontrectabilis<br />
teneretur, insuperabilis ligno suspenderetur, inuiolabilis<br />
clauis configeretur, et uita et inmortalitas f in cruce moreretur, in monumento<br />
sepeliretur: hoc totum dei filius dominus noster lesus Christus.<br />
Vnde consequens est, ut eumdem ipsum filium dei unigenitum dominum<br />
nostrum Iesum Christum, non solum hominem ex homine natum, uerum<br />
4 Véase la nota complementarla 8: LM concepción por la fe p.787.<br />
i] immortalis PL.<br />
La entrega del símbolo 171<br />
ción que el mismo hijo unigénito de Dios no sólo nació hombre<br />
de hombre, sino que también sufrió todo lo humano hasta la<br />
muerte y sepultura. Siendo el hijo único de Dios nuestro Señor<br />
Jesucristo en su totalidad, la Palabra y hombre, y, para decirlo<br />
más claramente, Palabra, alma y carne, se aplica a la totalidad<br />
el que en su alma estuvo triste hasta la muerte, puesto que<br />
quien estuvo triste fue Cristo, el hijo único de Dios. A la totalidad<br />
se refiere igualmente el haber sido crucificado, aunque<br />
sólo en el cuerpo, puesto que fue crucificado Jesucristo, el hijo<br />
único de Dios. A la totalidad se aplica también el haber sido<br />
sepultado, aunque en la sola carne, puesto que fue sepultado Jesucristo<br />
nuestro Señor, el hijo único de Dios. Desde que hemos<br />
comenzado a decir que creemos en Jesucristo, su hijo único y<br />
Señor nuestro, todo lo restante que se afirma de él no ha de entenderse<br />
sino de Jesucristo, el hijo único de Dios y Señor nuestro.<br />
No os cause extrañeza: decimos que Jesucristo, el hijo único<br />
de Dios y Señor nuestro, fue sepultado, aunque lo fue solamente<br />
su carne, del mismo modo que decimos, por ejemplo,<br />
que el apóstol Pedro yace hoy en el sepulcro, aunque digamos<br />
con toda verdad que él goza del descanso con Cristo. En ambos<br />
casos hablamos del mismo apóstol, pues no hay dos apóstoles<br />
de nombre Pedro, sino uno solo. De la misma persona decimos,<br />
por tanto, que yace en el sepulcro con sólo el cuerpo y<br />
que goza con Cristo con sólo el espíritu. Añadimos: Bajo Pondo<br />
Pilato, ya sea para indicar el cuándo, ya para recomendar<br />
más vivamente la humildad de Cristo, que tanto padeció, te-<br />
etiam usque ad mortem et sepulturam humana passum, et corde credamus<br />
ad íustitiam et ore confiteamur ad salutem (cf. Rom <strong>10</strong>,<strong>10</strong>). Cum<br />
enim sit totus filius dei unicus dominus noster lesus Christus uerbum<br />
et homo, atque ut expressius dicam, uerbum, anima, et caro; ad totum<br />
refertur quod in sola anima tristis fuit usque ad mortem (cf. Mt 26,38),<br />
quia filius dei unicus lesus Christus tristis fuit: ad totum refertur quod<br />
in solo homine crucifixus est, quoniam filius dei unicus lesus Christus<br />
CRVCIFIXVS est: ad totum refertur quod in sola carne SEPVLTVS est,<br />
quoniam s unicus filius dei dominus noster lesus Christus sepultus<br />
est s. Ex quo enim coepimus dicere credere nos in Iesum Christum filium<br />
eius unicum dominum nostrum, ex illo quídquid aliud de illo dicimus,<br />
non subauditur nisi lesus Christus filius dei unicus dominus noster. Nec<br />
miremini: sic enim dicimus filium dei unicum Iesum Christum dominum<br />
nostrum sepultum, cum sola eius caro sepulta sit, quemadmodum uerbi<br />
gratia dicimus apostolum Petrum hodie iacere in sepulcro, cum et íllud<br />
uerissime dicamus eum in requie cum Christo gaudere. Eumdem quippe<br />
apostolum dicimus: non enim dúo apostoli Petri, sed unus est (<strong>10</strong>70).<br />
Eumdem ipsum ergo dicimus, et in solo corpore iacere in sepulcro, et<br />
in solo spiritu gaudere cum Christo. Additur autem: SVB PONTIO<br />
PILATO: siue unde colligatur temporis ueritas, síue [19] unde Christi<br />
g] quoniam... est omit PL.