“De verhaalbaarheid van advocatenhonoraria” - E-thesis

. de herleidingsbevoegdheid van de rechter
124. Rest dan uiteindelijk nog de vraag naar de al dan niet actieve tussenkomst van de rechter
bij het toekennen van de rechtsplegingsvergoedingen. Artikel 1022, derde lid Ger.W. luidt
hieromtrent als volgt;
“Op verzoek van een van de partijen, dat in voorkomend geval wordt gedaan na
ondervraging door de rechter, kan deze bij een met bijzondere redenen omklede
beslissing ofwel de vergoeding verminderen, ofwel die verhogen, zonder de door de
Koning bepaalde maximum- en minimumbedragen te overschrijden. Bij zijn
beoordeling houdt de rechter rekening met:
- de financiële draagkracht van de verliezende partij, om het bedrag van de vergoeding
te verminderen;
-de complexiteit van de zaak;
-de contractueel bepaalde vergoedingen voor de in het gelijk gestelde partij;
-het kennelijk onredelijk karakter van de situatie”
De rechter kan dus niet ambtshalve, enkel op verzoek van tenminste 1 partij 376 , afwijken van
het basisbedrag. Daarbij komt dat, zelfs indien de partijen om de afwijking hebben verzocht,
de rechter nog steeds een met bijzondere redenen omklede beslissing dient te nemen 377 . Deze
redenen houden in dat de rechter één van de bovenvermelde criteria zal dienen aan te halen op
grond waarvan hij tot de beslissing is gekomen dat het basisbedrag volgen in die situatie niet
aangepast zou zijn. De rechter kan aldus, het voorgaande in acht genomen, de vergoeding
verminderen of verhogen 378 , zonder hierbij door enige andere maatstaven gebonden te zijn
dan de door de Koning vastgelegde minimum- en maximumbedragen (zie K.B.).
Hierna wordt kort een blik geworpen op de verschillende criteria waarmee de rechter rekening
kan houden om af te wijken van het basisbedrag.
b.1 de financiële draagkracht
125. De parlementaire stukken vermeldden reeds dat de rechter, rekening houdend met de
financiële draagkracht van de partijen, in staat moest zijn om eventuele onrechtvaardige
dr. etr. 1994, 39). Indien het verzoek in kortgeding wordt afgewezen, beslist de voorzitter wel over de kosten,
aangezien er dan geen rechter ten gronde in het vizier komt (Cass. 29 april 1982, Arr. Cass. 1981-82, 1058); I.
SAMOY en V. SAGAERT, ‘De wet van 21 april 2007 betreffende de verhaalbaarheid van kosten en erelonen
van een advocaat’, RW 2007-08, 684-685.
376 Dit kan gebeuren in de conclusies of via het pleiten.
377 Bij het toekennen van het basisbedrag is het niet verplicht om de beslissing te motiveren; d.i. een loutere
verderzetting van wat het Hof van Cassatie recent nog beslist heeft. (zie hiervoor Cass. 8 januari 2004, Pas 2004,
8, RW 2004-05, 64 met noot J. LAENENS, RABG 2004, 617, met noot B. MAES, T. Vred. 2004, 388 met noot S.
MOSSELMANS.
378 Hierboven werd nochtans reeds vermeld dat de OVB bij haar voorstel enkel een halvering of verdubbeling
voor ogen had, maar geenszins deze absolute vrijheid die het uiteindelijk geworden is.
99