“De verhaalbaarheid van advocatenhonoraria” - E-thesis

“De rechtsplegingsvergoeding is een forfaitaire tegemoetkoming in de kosten en
erelonen van de advocaat van de in het gelijk gestelde partij.”
Het gaat hier dus duidelijk niet om een integrale tegemoetkoming maar om een forfaitaire,
voor de kosten gemaakt binnen het kader van een geding. Geen kosten kunnen aldus
teruggevorderd worden die betrekking hebben op onderhandelingen, of andere
buitengerechtelijke prestaties van de advocaat. ‘Inderdaad, de RPV dekt enkel de
gerechtelijke invorderingskosten verbonden aan een advocaat, en heeft dus geen betrekking
op andere (al dan niet gerechtelijke) invorderingskosten die een partij maakt, zoals daar bv.
zijn de kosten van de deurwaarder, de kosten van het deskundigenonderzoek, de kosten van
aanmaningen en aangetekende zendingen, etc… noch op kosten van partijen die geen beroep
hebben gedaan op een advocaat 358 ’.
116. In §1 werd trouwens de verklaring reeds aangereikt waarom het een forfaitaire
tegemoetkoming geworden is en geen volledige. ‘Het procesrisico dat iedere partij draagt,
houdt in dat het niet-verhaalbare deel van de kosten (dus ook de kosten en het ereloon van de
advocaat), wordt beschouwd als een uitgave waartoe het leven in een gemeenschap aanleiding
kan geven en die eenieder moet dragen’ 359 .
117. Terugkoppelend naar wat hierboven gezegd werd ivm de finale bedoeling van de OVB
om de vergoeding aan de raadsman te doen toekomen, komt de vergoeding toe aan de in het
gelijk gestelde partij, en dus niet haar raadsman. ‘Partij zijn betekent immers dat men een
persoonlijk belang heeft in een rechtsgeding waarbij men tegen een andere partij conclusie
heeft genomen 360 ’. Dat de winnende partij de RPV bekomt, houdt geenszins in dat zij niet zelf
tot betaling van ‘kosten’ kan worden veroordeeld, m.n. de nutteloze kosten. Het artikel 1017
Ger.W. voor ogen houdend, kan de rechter op grond van artikel 1382 B.W. foutief
veroorzaakte kosten ten laste leggen van de partij door wiens schuld zij zijn gemaakt, ook al
‘wint’ zij de zaak;
358 Het Grondwettelijk Hof (toen nog Arbitragehof) oordeelde dat deze situatie in overeenstemming is met de
Grondwet: ‘Tussen een partij die door een advocaat wordt verdedigd en een partij die door een
vakbondsafgevaardigde wordt verdedigd bestaat een verschil dat op een objectief criterium berust: in de regel
betaalt de eerste aan haar raadsman kosten en erelonen die de advocaat vrij bepaalt, terwijl van de tweede noch
door haar vakbondsorganisatie, noch door de afgevaardigde ervan sommen worden gevorderd waarvan de aard
en het bedrag vergelijkbaar zijn met de kosten en erelonen van een advocaat.’, GwH. 14 oktober 1999, RW 2001-
02, 787.
359 B. DE TEMMERMAN, ‘Rechtsvergelijkende variaties op een heikel thema’, in F. EVERS en P. LEFRANC,
De verhaalbaarheid van de kosten van verdediging: en wat met de toegang tot de rechter?, Tegenspraak Cahier
25, Brugge, die Keure, 2005, 38.
360 D. MAES, ‘Artikel 1017 Ger.W.’, in Gerechtelijk Recht, Commentaar met overzicht van rechtspraak en
rechtsleer, Deurne, Kluwer, losbl., nr. 8; H. LAMON, ‘Verhaalbaarheid advocatenkosten. Wet van 21 april
2007’, JW 2007, afl. 163, 436; I. SAMOY en V. SAGAERT, ‘De wet van 21 april 2007 betreffende de
verhaalbaarheid van kosten en erelonen van een advocaat’, RW 2007-08, 683.
94