“De verhaalbaarheid van advocatenhonoraria” - E-thesis

dit absoluut niet het geval was 457 . Procederen wordt sinds de nieuwe wet, meer dan vroeger,
ervaren als een steeds duurder wordende aangelegenheid. Paradoxaal genoeg, merken de
beide auteurs op, zorgt dit voor meer onrechtvaardigheid dan rechtvaardigheid. Immers, de
rechtzoekende die zich in het ongelijk gesteld voelt, zet blijkbaar in vele gevallen minder vlug
de stap om zijn recht te halen voor de rechter.
160. Terugkoppelend naar het recht op toegang tot de rechter waar sprake van was bij de
inleidende beschouwingen bij dit schrijven, kan gepoogd worden om te schetsen waar de
rechtzoekende vandaag staat.
Allereerst kan worden vastgesteld dat de rechter niet ambtshalve kan overgaan tot het
aanpassen van het basisbedrag van de rechtsplegingsvergoeding. In ieder geval moet dus al
een aanpassing van het bedrag door de partijen gevorderd worden. Daarbij komt dat het
geenszins zeker is dat de rechter ook effectief gehoor zal hebben naar deze vraag. Hierbij kan
dus moeilijk voorgehouden worden dat de ‘drempel’ met zekerheid verlaagd werd voor de
rechtzoekende. LEFRANC en EVERS merken op dat het trouwens de rechter niet toegelaten
is rekening te houden met de financiële draagkracht van de minvermogende winnende partij
om het bedrag van de vergoeding op te trekken in geval van een meer vermogende
verliezende partij 458 .
Daarnaast is het niet uitgesloten dat een uitweg zou gezocht worden via het contractenrecht
om toch een zekere vrijheid te behouden inzake de bedragen, en op die manier de drempel zelf
laag te houden. Helaas is het nieuwe recht blijven vasthouden aan het oude artikel 1023
Ger.W. dat het verbod inhoudt op ieder beding tot verhoging van de schuldvordering ingeval
deze in rechte wordt geëist.
De Belgische rechtspraak heeft zich dus wel degelijk aangepast aan wat op Europees vlak
bewoog. Het inroepen van het recht op vrije rechtstoegang impliceert volgens deze
rechtspraak trouwens niet dat zonder meer de volledige advocatenrekening zou kunnen
worden gerecupereerd. Volgens het Europees Hof voor de Rechten van de Mens kan een
verzoeker de terugbetaling van de kosten van het geding slechts verkrijgen in de mate de
werkelijkheid, de noodzaak en de redelijkheid van het tarief ervan zijn aangetoond. Het Hof
stelt dus enige beperkingen inzake de omvang van de verhaalbare kosten van juridische
457
P. LEFRANC en F. EVERS, ‘Verhaalbaarheid erelonen leidt niet tot goedkopere en meer toegankelijke
justitie’, Juristenkrant 2008, afl. 161, 15.
458
P. LEFRANC en F. EVERS, ‘Verhaalbaarheid erelonen leidt niet tot goedkopere en meer toegankelijke
justitie’, Juristenkrant 2008, afl. 161, 14.
121