“De verhaalbaarheid van advocatenhonoraria” - E-thesis

Hoofdstuk: 4 De verhaalbaarheid van kosten verdediging in een beknopt
rechtsvergelijkend perspectief
162. Het kan in de huidige tijd van europeanisering vanzelfsprekend nooit kwaad om een
kijkje te nemen hoe de buren hun problemen aanpakken, zo ook het probleem van de
verhaalbaarheid. Zonder een exhaustieve lijst voor ogen te houden, wordt hierna enkel een
vluchtige blik geworpen op enkele noties van de systemen zoals wij die kennen in de ons
omringende landen.
Engeland
Vooreerst zij opgemerkt dat de term ‘kosten’ in Engeland niet alleen de kosten van de
advocaat, maar eveneens de gerechtskosten inhoudt. Principieel is het de verliezende partij die
de kosten van de procedure draagt, maar de rechter beschikt hier over een zeer ruim
appreciatierecht. Onder het motto ‘costs follow the event’ mag men evenwel niet denken dat
deze stelling absoluut is. De partij die vertragende proceshandelingen heeft gesteld, hoewel zij
het geding uiteindelijk wint, kan evenwel gehouden worden de kosten van dergelijke
proceshandelingen zelf te betalen. Evenwel, en dat is nieuw voor wat het Belgisch recht
betreft, zou de rechter eveneens kunnen opteren om bepaalde (noodzakelijke) kosten tot een
zekere datum ten laste te laten vallen voor de ene partij terwijl de andere partij de kosten op
zich neemt vanaf de dag erna.
Duitsland
Ook in Duitsland kent men de regel dat de verliezende partij in de kosten wordt verwezen,
aldaar vastgelegd in § 91 ZPO 460 : “Die unterliegende Partei hat die Kosten des Rechtsstreits
zu tragen, insbesondere die dem Gegner erwachsenen Kosten zu erstatten, soweit sie zur
zweckentsprechenden Rechtsverfolgung oder Rechtsverteidigung notwendig waren.” De
honoraria en kosten (“Gebühren und Auslagen”, samen de “Vergütung”) van een advocaat,
indien zij krachtens het bij wet bepaalde tarief werden berekend, behoren volledig tot
verhaalbare proceskosten. De Duitse literatuur is echter zeer verhelderend waar deze stelt dat
‘niet zozeer het loutere feit van het geding te verliezen beslissend is voor de
kostenveroordeling als wel de vraag wie het onnodig tot een proces heeft laten komen
460 http://bundesrecht.juris.de/bundesrecht/zpo/gesamt.pdf. zie ook B. DE TEMMERMAN, ‘Rechtsvergelijkende
variaties op een heikel thema’, in F. EVERS en P. LEFRANC, De verhaalbaarheid van de kosten van
verdediging: en wat met de toegang tot de rechter?, Tegenspraak Cahier 25, Brugge, die Keure, 2005, 24.
123