“De verhaalbaarheid van advocatenhonoraria” - E-thesis

Afdeling 3.3 De wet van 21 april 2007
§ 1 De wet en het uitvoeringsbesluit
113. In het Belgisch Staatsblad van 31 mei 2007 verscheen dan uiteindelijk de wet van 21
april 2007 betreffende de verhaalbaarheid van de erelonen en de kosten verbonden aan de
bijstand van een advocaat. Met deze wet heeft de wetgever in hoofdorde gekozen voor de
oplossing via de procesrechtelijke verhouding, door de kosten en erelonen van de advocaat
toe te voegen aan de lijst van verhaalbare kosten, die op haar beurt de grondslag vormt voor
de rechtsplegingsvergoeding. Deze rechtsplegingsvergoeding vindt geenszins haar grondslag
in een foutcriterium 350 , maar wel in het procesrisico en het procesbeleid, waarbij onder
procesrisico moet worden verstaan ‘het risico dat elke partij loopt haar eis of verweer
afgewezen te zien, ongeacht de intrinsieke waarde van de eis of het verweer’ 351 .
De wet op de verhaalbaarheid van de erelonen bepaalt dus dat wie een zaak wint, een
forfaitair bedrag kan terugvorderen van de verliezende partij. De rechter houdt bij zijn
beslissing rekening met criteria zoals de belangrijkheid van de zaak, de financiële
draagkracht van de verliezende partij, of nog het onredelijk karakter van het geding. Het
minimum en maximum van de forfaitaire vergoeding moesten, zoals gezegd, door een
koninklijk besluit worden bepaald, waardoor de wet maar toegepast kon worden wanneer dit
besluit er was. De wetgever bepaalde dat het K.B. eerst in de ministerraad moest worden
besproken, waardoor ook de Raad van State een advies moest uitbrengen.
De laatste ‘echte’ ministerraad kwam er op 27 april 2007 (waarna een periode van lopende
zaken haar aanvang nam). Bij positief antwoord van de Raad van State, zou het K.B. nog voor
de verkiezingen van kracht zijn geworden. Niets was echter minder waar. In mei 2007 raakte
bekend dat de minister van Justitie een foutje had gemaakt door de hoogdringendheid van de
vraag om advies aan de Raad van State niet te motiveren. Gevolg was dat de Raad de vraag
onontvankelijk verklaarde en de minister het advies opnieuw diende te vragen. Uiteindelijk
werd het K.B. van kracht op 1 januari 2008.
350
Cass. 15 mei 1941, Pas. 1941, 192, G. DE LEVAL, Elements de procédure civile, Brussel, De Boeck &
Larcier, 2005, 453.
351
B. DE TEMMERMAN, ‘Rechtsvergelijkende variaties op een heikel thema’, in F. EVERS en P. LEFRANC,
De verhaalbaarheid van de kosten van verdediging: en wat met de toegang tot de rechter?, Tegenspraak Cahier
25, Brugge, die Keure, 2005, 25 en 29; I. SAMOY en V. SAGAERT, ‘De wet van 21 april 2007 betreffende de
verhaalbaarheid van kosten en erelonen van een advocaat’, RW 2007-08, 683.
92