“De verhaalbaarheid van advocatenhonoraria” - E-thesis

Besluit
164. Wie had getwijfeld of kosten en erelonen wel het verhaal waard waren, zal na het lezen
van dit werk misschien tot andere inzichten zijn gekomen.
Het principe van de verhaalbaarheid heeft in ons land een lange weg afgelegd. De inzet van
deze evolutie was de toegang tot de rechter te verbeteren, maar is de wetgever in dit opzet
geslaagd?
Er is vooreerst vastgesteld dat er tot voor kort geen wetgevende grondslag bestond voor een
partij die de kosten en het ereloon van haar advocaat wou terugvorderen. Enkel aan de hand
van een vordering tot vergoeding van de ‘schade’ kon men deze kosten voor de rechter
terugvorderen, voor zover deze ‘noodzakelijk’ waren gemaakt. De rechter had hierbij echter
een vrij ruim appreciatierecht, wat de rechtszekerheid van de rechtszoekende niet altijd ten
goede kwam.
165. Pas met de wet van 2 augustus 2002 is er een (wettelijke) doorbraak gekomen met de
mogelijkheid om de vordering tot terugbetaling van dergelijke kosten te baseren op het artikel
6 van bovenvermelde wet. Hierbij werd echter meteen kennis genomen van de
discriminerende situatie door het eerder beperkte toepassingsgebied van de wet.
Het duurde echter nog tot de uitspraak van het Hof van Cassatie van 2 september 2004
vooraleer er enige houvast was om toch tot terugvordering te kunnen overgaan. In de praktijk
ontstonden hierbij echter praktische problemen zoals de begroting van de verhaalbare som en
de richtsnoeren die men hierbij al dan niet kon hanteren. Ook de verdere implementatie van
het arrest bij de diverse beroepsgroepen (zoals burgerlijke aansprakelijkheidsverzekeraars,
advocaten, etc..) zorgde voor enkele praktische vraagstukken.
166. Er is gebleken dat de bakens die werden uitgezet door het Hof van Cassatie door de
rechtspraak niet steeds op dezelfde en éénduidige manier werden ingevuld. Vooral bij de
lagere rechtbanken is er een tendens geweest om het toepassingsgebied van het cassatiearrest
steeds meer te vernauwen door meer en meer engere voorwaarden te stellen waar aan voldaan
moest zijn.
127