“De verhaalbaarheid van advocatenhonoraria” - E-thesis

worden van artikel 1382 B.W. om kosten van juridische bijstand te kunnen verhalen op de
tegenpartij.
Anderzijds is het zo, dat dit cassatiearrest, zoals verder duidelijk zal worden, geen soelaas
bood voor de verweerder: alleen de benadeelde van de wanprestatie of de onrechtmatige daad,
kon de verhaalbaarheid op de materieelrechtelijke rechtsverhouding baseren 130 .
Hoewel de indruk zou kunnen bestaan dat dit arrest op een bestendige wijze het stelsel van de
verhaalbaarheid in ons rechtsstelsel introduceerde, mogen hier enkele zaken niet over het
hoofd gezien worden 131 . Het is inderdaad een nieuwe stap in de ontwikkeling van de
Belgische rechtspraak, en ongetwijfeld een mijlpaalarrest voor verdere evoluties geweest,
doch mag het belang van de rechtscheppende taak van het Hof van Cassatie en i.c. van
voorliggend arrest ook niet overschat worden. Het Hof van Cassatie heeft zich hier immers op
een vrij restrictieve wijze uitgelaten inzake deze materie door duidelijk te stellen dat het hier
ging om de verhaalbaarheid van kosten van juridische bijstand. Waar meestal een heldere en
te begrijpen verduidelijking 132 volgt op de arresten van het Hof van Cassatie door het
openbaar ministerie, concludeerde laatstgenoemde in andere zin. De boodschap was duidelijk:
het cassatiearrest ging in de goede richting, maar was dan ook niet meer dan een stap daartoe.
Dringend drong zich een (allesomvattend) wetgevend initiatief op, maar dit liet nog enkele
jaren op zich wachten.
d. Problemen bij het toepassen van de nieuwe rechtspraak?
45. Nu het Hof onder bepaalde voorwaarden 133 de verhaalbaarheid van advocatenerelonen en
–kosten had erkend, rees de vraag hoe vlot de rechtspraak zich zou aanpassen aan deze
uitspraak, en in het bijzonder wat er moest gebeuren met de hangende geschillen.
Hoe konden partijen nu gebruik maken van de nieuwe regeling die hier door het Hof van
Cassatie was gecreëerd?
1. Kon de hoofdvordering van het geding uitgebreid worden?
130
F. GLANSDORFF, ‘Recommandations aux avocats à la suite de l’arrêt de la Cour de Cassation du 2
septembre 2004’, JT 2004, 786.
131
Cfr. S. STIJNS en H. VUYE, ‘Burenhinder’, in R. DILLEMANS en W. VAN GERVEN, Beginselen van
Belgisch Privaatrecht, Antwerpen, Kluwer, 2000, 156-158.
132
Jaarverslag van het Hof van Cassatie van België, 1998, Brussel, Belgisch Staatsblad, 81.
133
Cumulatief moesten de volgende voorwaarden vervuld zijn: (1) contractuele wanprestatie; (2) hierbij moest
schade veroorzaakt zijn; (3) een causaal verband tussen de wanprestatie en de schade; (4) de erelonen en de
kosten van de advocaat moesten een noodzakelijk karakter vertonen.
43