“De verhaalbaarheid van advocatenhonoraria” - E-thesis

de problematiek van de verhaalbaarheid, moest nu ook rekening gehouden worden met
nieuwe bepalingen in het kersvers Gerechtelijk Wetboek; vooral de artikelen 1022 & 1023
Ger.W. vormen in het kader van deze masterproef een niet te vermijden euvel dat reeds bij het
ontstaan van het wetboek voor de nodige oproer (veruitwendigd in de rechtspraak) heeft
gezorgd.
18. Geheel in de lijn van de ‘bewegende’ rechtspraak in die tijd, stelde het oorspronkelijke
ontwerp van artikel 1022 Ger.W. wél een mogelijkheid tot het verhalen van de kosten van
verdediging voorop. De verhaalbaarheid van het ereloon van de advocaat echter, werd
systematisch uitgesloten. De Koninklijk Commissaris verantwoordt zijn keuze en bevestigt de
samenhang met artikel 1023 Ger.W. in de volgende verklaring:
“Krachtens artikel 1022 kan de rechter, buiten de veroordeling tot de kosten en eventueel tot
schadevergoeding voor tergend en roekeloos geding, aan een partij en ten laste van de partijen
die in het ongelijk worden gesteld, een vergoeding toekennen naar verhouding van de kosten
van haar verdediging. (..) Het ontwerp stelt aan de ene kant de nietigheid van ieder beding
houdende vermeerdering van de schuld wegens de opeising in rechte (art. 1023 Ger.W.), en
aan de andere kant de mogelijkheid voor de partij om aan de rechter te vragen haar
tegenstrever te veroordelen tot een vergoeding in verhouding tot de last van haar verdediging
(art. 1022 Ger.W.). Deze veroordeling heeft niet de aard van een sanctie: zij mag niet verward
worden met de veroordeling van de partij tot schadevergoeding wegens tergend en roekeloos
geding. Zij kan worden uitgesproken tegen iedere in het ongelijk gestelde partij. Met het oog
op het vergemakkelijken van de bepaling van het bedrag van de vergoeding, of om er de
toepassing van te veralgemenen, stelt het ontwerp dat zij kunnen worden bepaald volgens een
tarief dat door de Koning wordt vastgesteld. In ieder geval blijft het recht van de advocaat om
vrij het bedrag van zijn ereloon te bepalen onaangetast. De vergoeding waarvan gesproken
wordt in artikel 1022 Ger.W., is geenszins een vast honorarium. (…) 63 ”.
Blijkbaar was de duidelijke vermelding dat voormelde artikels niet tot een tarifering van het
loon van de advocaten zouden leiden, te weinig om de meerderheid te overtuigen 64 . Na een
aanvullende opmerking van de Koninklijk Commissaris hieromtrent bestond in de
Kamercommissie de opvatting dat de in artikel 1022 Ger.W. bedoelde vergoeding beperkt
moest worden tot de kosten wegens de uitvoering van bepaalde materiële akten 65 .
Aan het einde van de rit werd een tekst aangenomen die voorzag in een vergoeding ‘wegens
de uitvoering van bepaalde taken’.
63 C. VAN REEPINGHEN, Verslag over de Gerechtelijke Hervorming, I, 394-395.
64 Parl. St. Kamer 1965-66, nr. 59/49, 148-149.
65 De Koninklijk Commissaris had er immers op gewezen dat de afschaffing van het ambt van pleitbezorgers zou
meebrengen dat de materiële akten die voordien door pleitbezorgers gesteld werden, voortaan door advocaten
zouden worden verricht.
21