“De verhaalbaarheid van advocatenhonoraria” - E-thesis

door haar toedoen ten laste van de onteigenaar niet mocht verzwaren; (…) dat uit deze
beschouwingen blijkt dat het bestreden arrest ten onrechte aan verweerster een vergoeding
wegens verdedigingskosten toegekend heeft.”
Geheel in de lijn van de historische uitspraken die ze reeds vroeger had gedaan oordeelt de 2 e
Kamer van het Hof in 1999 90 dat het beroep dat een slachtoffer van een fout doet op een
technisch raadsman, in de regel alleen het bijstaan van dat slachtoffer beoogt in de vordering
tot herstel van de door die fout veroorzaakte schade. Daarom, aldus het Hof, is die bijstand
geen bestanddeel van de schade en komt zij niet voor vergoeding in aanmerking. Zij
herbevestigt hierbij haar oordeel uit het cassatiearrest van 20 oktober 1994.
27. De echte hevige discussie werd eigenlijk pas fel op gang getrokken door het arrest van 28
februari 2002 91 tegen het arrest van het Hof van beroep te Gent van 29 oktober 1998
betreffende een aanvaring in de haven van Zeebrugge.
Een stuurman van een loodsboot begaat een fout waardoor het schip in aanvaring komt met
het beloodste schip. Omdat de partijen aanvankelijk de aansprakelijkheid betwistten, werden
twee minnelijke expertises contractueel opgestart om zowel de schade aan het schip als aan de
loodsboot vast te stellen. De partijen stelden hierbij elk 1 expert aan. Het Hof van beroep van
Gent had de kosten van de expert, aangesteld door de reder van het schip, als schade
toegewezen en dit zowel voor de vaststelling van de schade aan het schip als voor de schade
aan de loodsboot. Het Vlaams Gewest kon zich helemaal niet vinden in deze uitspraak en ging
daarop in cassatie voor de kosten van de expertise voor het schip en voor de kosten van de
expertise voor de loodsboot. Het Hof antwoordt door te stellen dat de aansprakelijke de
schade integraal moet vergoeden, wat kan inhouden dat ook de kosten die het slachtoffer
diende te besteden aan de vaststelling van de schade, voor vergoeding in aanmerking komen.
Hoewel de aansprakelijkheid in casu beperkt werd door artikel 3bis van de wet van 3
november 1967, sluit niets uit dat schade in de zin van artikel 1382 B.W. is ontstaan; deze
schade treedt enkel en alleen op wanneer noch een contractuele, noch een wettelijke of
90 Cass. 5 mei 1999, RW 2001-02, 1171, Arr. Cass. 1999, 612, AJT 1999-00, 555, Bull. 1999, 631, JT 2000, 51,
JLMB 2001, 79, R. Cass. 2000, 174, RGAR 2002, 13498, TAVW 1999, 216, TAVW 2000, 335, T. Verz. 1999,
701, Verkeersrecht 1999, 280.
91 Cass. 28 februari 2002, Arr. Cass. 2002, 642, De Verz. 2002, 701 met noot P. GRAULUS, ‘Kosten van de
verdediging: het Hof van Cassatie neemt een bocht van 180 graden’, JW 2002, 351 met noot I. BOONE, RGAR
2003, nr. 13754 met noot F. GLANSDORFF, RW 2002-03, 19 met noot S. MOSSELMANS; Zie o.m. Brussel 11
juni 2003, JLMB 2003, 1691; Rb. Brussel, 20 juni 2002, JT 2003, 69; W. GELDHOF en B. CLAESSENS,
‘Advocatenhonoraria. Vergoedbare schade?’, JW 2002, 342-346; K. MAENHOUT, ‘Verhaalbaarheid van
erelonen en kosten inzake handelstransacties na de wet van 2 augustus 2002’, RW 2002-03, 615; A. VAN
OEVELEN, ‘Kan een belastingplichtige het aan zijn advocaat of adviseur betaalde honorarium als een
schadepost terugvorderen van de fiscus?’, AFT 2003, 229-233.
29