“De verhaalbaarheid van advocatenhonoraria” - E-thesis

aansprakelijkheidsgeschillen moet gewezen worden op de identieke causaliteitsvereiste tussen
fout en schade in beide aansprakelijkheidsleerstukken 168 .
Bij gebreke aan (toonaangevende) geschillen, moet besloten worden dat er inzake de
objectieve aansprakelijkheidsgeschillen en tevens in het licht van artikel 6 EVRM m.b.t.
eerlijke procesvoering, geen plaats was om een discriminerende regeling in te voeren.
Derhalve meen ik dat de auteurs, die pleitten voor een gelijkschakeling qua behandeling, het
bij het rechte eind hadden. Het principe van de verhaalbaarheid vindt inderdaad niet zijn
grondslag in de bestraffing van een fout van de veroordeelde partij, maar in de vergoedende
functie van het aansprakelijkheidsrecht 169 . Bovendien zou geargumenteerd kunnen worden dat
bij objectieve en foutaansprakelijkheid de wijze van toerekening van aansprakelijkheid op
dezelfde wijze gebeurt waardoor een verschillende behandeling van de vordering tot
terugbetaling van de advocatenrekening juridisch discriminerend zou zijn geweest.
Zoals duidelijk is geworden uit de bespreking van strafrechtelijke uitspraken 170 , bleken ook
deze rechters op het spoor van het Hof van Cassatie te zitten. Dissidenten, zoals het vonnis
van de Correctionele Rechtbank te Ieper 171 waarbij geoordeeld wordt dat het vermoeden van
onschuld en het recht niet gedwongen te kunnen worden tegen zichzelf te getuigen, de
verhaalbaarheid in de weg staan, moeten dan ook restrictief en zeer kritisch worden onthaald.
Terecht voert De Temmerman aan dat hier een andere (en tevens verkeerde) weg ingeslaan
wordt dan diegene die aanleiding heeft gegeven tot de vordering. Hij bemerkt dat niet de
procesrechtelijke maar de materieelrechtelijke verhouding tussen de partijen aan de basis ligt
van de verhaalbaarheid van de kosten voor juridische bijstand 172 . Bijgevolg, aldus De
Temmerman, is de advocatenrekening van het septemberarrest een noodzakelijk gevolg van
het oorspronkelijk misdrijf en niet van de foutieve weigering tot voorafgaande betaling van de
beklaagde om de schade te vergoeden.
168 L. CORNELIS, Algemene theorie van de verbintenis, Deel 2, Antwerpen, Intersentia, 2000, 563-566; 575-
579; T. HENS, W. VAN PUTTEN en M. VEGA LEON, ‘De gevolgen van de contractuele aansprakelijkheid’, in
J. ROODHOOFT (ed.), Bestendig Handboek Verbintenissenrecht, Mechelen, Kluwer, 2004, 178-186.
169 B. DE TEMMERMAN, ‘De verhaalbaarheid van kosten van juridische bijstand op het knooppunt van
aansprakelijkheidsrecht en procesrecht’, RW 2004-05, 1405; V. CALLEWAERT en B. DE CONINCK, ‘La
répétibilité des frais et honoraires d’avocat après l’arrêt de la Cour de Cassation du 2 septembre 2004:
responsabilité et assurances’, RGAR 2005, 13944.
170 Zie bv. Pol Hoei 26 oktober 2004, RGAR 2005, 13947 (supra).
171 Corr. Ieper 15 november 2004, RW 2004-05, 795.
172 B. DE TEMMERMAN, ‘De verhaalbaarheid van kosten van juridische bijstand op het knooppunt van
aansprakelijkheidsrecht en procesrecht’, RW 2004-05, 1404-1405; S. TACK, ‘Verhaalbaarheid
verdedigingskosten’, JW 2005, 1304.
51