Chambre des Représentants de Belgique Belgische Kamer ... - AIS
Chambre des Représentants de Belgique Belgische Kamer ... - AIS
Chambre des Représentants de Belgique Belgische Kamer ... - AIS
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
<strong>Belgique</strong>, ne peuvent plus être qualifiés <strong>de</strong> secte. Des<br />
Mormons posent aujourd'hui <strong><strong>de</strong>s</strong> questions critiques<br />
sur les véritables fon<strong>de</strong>ments et sources <strong>de</strong> leur Eglise,<br />
comme cela s'est fait précé<strong>de</strong>mment dans les Eglises<br />
protestante en catholique.<br />
Baghwan était, dans les années 1970, un groupement<br />
relativement ouvert et s'est transformé en une<br />
communauté sectaire.<br />
L'appellation «secte» ne peut pas être utilisée<br />
comme étiquette. Chaque groupe doit faire l'objet<br />
d'une évaluation spécifique. Les sectes peuvent également,<br />
d'une certaine manière, avoir <strong><strong>de</strong>s</strong> effets positifs:<br />
sentiment <strong>de</strong> sécurité et exutoire pour l'idéalisme.<br />
Certains se sentent heureux au sein <strong>de</strong> leur<br />
secte, ce qui ne signifie cependant pas qu'une secte<br />
soit une bonne chose: certains se sentent bien en<br />
prison ou dans un camp <strong>de</strong> concentration. Bref, on ne<br />
peut donc pas clôturer définitivement la liste <strong><strong>de</strong>s</strong><br />
sectes. Les critères peuvent être plus ou moins remplis<br />
et il y a <strong>de</strong> nombreux cas limites.<br />
Pour la VVPG, les sectes sont <strong><strong>de</strong>s</strong> groupes fermés,<br />
caractérisés par une forte cohésion interne et dirigés<br />
par un lea<strong>de</strong>r charismatique (homme ou femme) qui<br />
s'attribue souvent une autorité divine. Le groupe<br />
promet toujours à ses a<strong>de</strong>ptes, d'une manière ou<br />
d'une autre, qu'ils se verront conférer <strong><strong>de</strong>s</strong> pouvoirs<br />
extraordinaires, qu'ils <strong>de</strong>viendront « clear » ou illuminés,<br />
qu'ils acquerront <strong><strong>de</strong>s</strong> caractéristiques divines<br />
ou qu'ils guériront. On n'espère pas le salut dans<br />
l'autre mon<strong>de</strong> mais dans l'immédiat et uniquement<br />
en adhérant à ce groupe.<br />
Les sectes sont <strong><strong>de</strong>s</strong> excroissances dogmatiques<br />
dans le domaine religieux.<br />
Mme Eileen Barker, directrice d'un centre britannique<br />
d'ai<strong>de</strong> et d'information sur les sectes, (subventionné<br />
par les pouvoirs publics), part du principe qu'il<br />
existe une situation potentiellement dangereuse<br />
lorsqu'un mouvement se sépare du reste <strong>de</strong> la société,<br />
lorsque la vision du mon<strong>de</strong> <strong><strong>de</strong>s</strong> a<strong>de</strong>ptes dépend <strong>de</strong><br />
plus en plus <strong>de</strong> celle <strong>de</strong> la secte et lorsque ceux-ci ne<br />
peuvent plus lire autre chose que la littérature propre<br />
à la secte.<br />
Le mouvement définit <strong><strong>de</strong>s</strong> limites claires et qui ne<br />
peuvent être remises en question entre le bien et le<br />
mal, entre le divin et le satanique (le mon<strong>de</strong> <strong>de</strong><br />
pensée «blanc ou noir» caractéristique). Les lea<strong>de</strong>rs<br />
prennent <strong><strong>de</strong>s</strong> décisions importantes concernant la vie<br />
<strong><strong>de</strong>s</strong> a<strong>de</strong>ptes (par exemple chez Moon, le choix du<br />
conjoint) et s'attribuent <strong><strong>de</strong>s</strong> pouvoirs divins.<br />
M. Kranenborg, le spécialiste néerlandais <strong><strong>de</strong>s</strong> religions<br />
affirme que les sectes ne sont pas dangereuses<br />
mais signale cependant un certain nombre <strong>de</strong> facteurs<br />
<strong>de</strong> risque que les pouvoirs publics doivent surveiller:<br />
tensions dans les relations, endoctrinement,<br />
instabilité psychique, rupture avec l'entourage, lea<strong>de</strong>r<br />
autoritaire, pensée manichéenne et isolement.<br />
Deux facteurs connexes augmentent le risque: la<br />
pensée eschatologique (Jonestown, l'Ordre du Tem-<br />
[ 131 ] - 313/7 - 95/96<br />
sekte meer te noemen. Binnen <strong>de</strong>ze kerk wor<strong>de</strong>n<br />
zoals eer<strong>de</strong>r binnen <strong>de</strong> protestantse en <strong>de</strong> katholieke<br />
kerk nu kritische vragen gesteld over <strong>de</strong> eigen fundamenten<br />
en bronnen.<br />
Baghwan was in <strong>de</strong> jaren 1970 een relatief open<br />
groep en evolueer<strong>de</strong> naar een sektarische leefgemeenschap.<br />
Het woord sekte kan niet wor<strong>de</strong>n gebruikt als<br />
etiket. Over elke groep moet een eigen evaluatie<br />
wor<strong>de</strong>n gemaakt. Sekten kunnen in zeker opzicht<br />
ook positieve effecten hebben: geborgenheid, uitweg<br />
voor i<strong>de</strong>alisme. Sommigen voelen er zich gelukkig.<br />
Dit betekent echter niet dat een sekte goed is : sommigen<br />
voelen zich ook goed in <strong>de</strong> gevangenis ofin een<br />
concentratiekamp. Kortom, een voor eens en altijd<br />
afgesloten lijst van sekten is dus niet te geven. De<br />
criteria kunnen in meer<strong>de</strong>re ofmin<strong>de</strong>re mate aanwezig<br />
zijn, en er zijn veel grensgevallen.<br />
Voor <strong>de</strong> VVPG zijn sekten gesloten, hechte groepen<br />
met een charismatische leid(st)er die zichzelf<br />
vaak god<strong>de</strong>lijk gezag toeschrijft. De groep doet aan<br />
<strong>de</strong> le<strong>de</strong>n altijd een soort belofte dat ook zij buitengewone<br />
vermogens zullen verwerven, « clear » of verlicht<br />
wor<strong>de</strong>n, god<strong>de</strong>lijke eigenschappen zullen krijgen<br />
ofgenezen zullen wor<strong>de</strong>n. De heilsverwachting is<br />
niet voor nà dit leven maar voor nu en alleen na<br />
lidmaatschap in <strong>de</strong>ze groep te verwerven.<br />
Sekten zijn dogmatische uitwassen op het religieuze<br />
domein.<br />
Mevrouw Eileen Barker, hoofd van een Brits centrum<br />
voor hulpverlening en informatie over sekten<br />
(dat door <strong>de</strong> overheid wordt gesubsidieerd) gaat ervan<br />
uit dat er een potentieel gevaarlijke situatie is<br />
wanneer een beweging zich afscheidt van <strong>de</strong> rest van<br />
<strong>de</strong> samenleving, als <strong>de</strong> aanhangers voor hun eigen<br />
wereldvisie in toenemen<strong>de</strong> mate afhankelijk wor<strong>de</strong>n<br />
van <strong>de</strong> visie van <strong>de</strong> sekte, en die geen an<strong>de</strong>re vorm<br />
van lectuur meer mogen hebben dan die van <strong>de</strong> sekte.<br />
De beweging trekt scherpe, niet voor discussie<br />
vatbare grenzen tussen goed en kwaad, tussen god<strong>de</strong>lijk<br />
en satanisch (het kenmerken<strong>de</strong> zwart-wit<br />
<strong>de</strong>nkpatroon). De lei<strong>de</strong>rs nemen belangrijke beslissingen<br />
over het leven van <strong>de</strong> aanhangers (bijvoorbeeld<br />
Moon: beslissing over huwelijkspartner) en<br />
schrijven zichzelf god<strong>de</strong>lijke vermogen toe.<br />
De Ne<strong>de</strong>rlandse godsdienstwetenschapper Kranenborg<br />
beweert dat sekten niet gevaarlijk zijn maar<br />
geeft dan toch een aantal risicofactoren die <strong>de</strong> overheid<br />
in het oog moet hou<strong>de</strong>n: spanning in relaties,<br />
indoctrinatie, psychische labiliteit, breuk met <strong>de</strong> omgeving,<br />
een autoritaire lei<strong>de</strong>r, wit-zwart <strong>de</strong>nken en<br />
isolement.<br />
Twee bijkomen<strong>de</strong> factoren vergroten het risico :<br />
het ein<strong>de</strong>-tijd<strong>de</strong>nken (Jonestown, Or<strong>de</strong> van <strong>de</strong> Zon-