Chambre des Représentants de Belgique Belgische Kamer ... - AIS

- 313/7 - 95/96
j) Le besoin de réflexion
Il s'impose de consacrer une réflexion sociale au
phénomène des sectes lui-même, au pourquoi de leur
succès. Les sectes abusent en effet souvent d'impulsions
positives, telles que la quête de sens et de
certitude et la recherche d'une communauté à dimension
humaine. L'émiettement postmoderne de notre
existence ébranle de plus en plus les certitudes matérielles
et intellectuelles de l'individu au profit d'un
rêve de prospérité superficiel et banal. L'homme est,
de par sa nature, en quête de sens. Mais l'époque à
laquelle nous vivons relègue cet aspect dans la sphère
des préoccupations purement personnelles.
L'orateur termine son exposé par une citation de
Jean Vernette, délégué épiscopal pour le problème
des sectes, qui a déclaré ce qui suit dans le rapport du
parlement français:
« Le rapport a de réels mérites. Mais il demande à
être prolongé dans et par une réflexion de fond, en
s'ouvrant à d'autres points de vue autorisés, sous
peine de ne pas être opératoire pour la solution du
phénomène sectaire. Les humanistes et les croyants se
rappellent ici que Bergson appelait notre société à un
« supplément d'âme », En privé, Malraux pressentait
cela comme indispensable pour la survie de notre
civilisation. Là se situe peut-être le nœud du problème.
»
3. Audition de M.Van den Wyngaert, professeur
de philosophie tHoger Pedagogisch Instituut
van de Kempen) et fondateur de la VVPG
(Vereniging ter verdediging van persoon en gezin)
M. Van den Wyngaert souhaite centrer son intervention
sur la dépersonnalisation systématique pratiquée
au sein des groupes sectaires.
Selon lui, il ne convient pas de tenter de déterminer
quelles sont les sectes dangereuses, et ce pour
deux raisons :
- les pratiques sectaires commises à l'encontre
des droits de l'homme dépassent largement le cadre
des sectes généralement connues;
- il est illusoire de vouloir interdire les sectes les
plus puissantes car elles poursuivront de toute manière
leurs activités de manière clandestine.
Il faut donc avant tout veiller à ce que ces groupements
respectent la loi et la Convention des droits de
l'homme, si bien qu'ils ne puissent plus avoir recours
aux méthodes de dépersonnalisation systématique.
Que faut-il entendre par dépersonnalisation?
Comme l'a montré Minsky, un des inventeurs de
l'intelligence artificielle, la personne humaine se
compose de plusieurs strates qui se construisent successivement
l'une sur l'autre au cours de l'évolution.
[78 ]
j) De nood aan bezinning
Over het verschijnsel « sekten » zelf - over het
« waarom » van hun succes als het ware - moet
men zich maatschappelijk bezinnen. Immers maken
de sekten vaak misbruik van positieve impulsen,
zoals de zoektocht naar zingeving, naar zekerheid en
naar een gemeenschap op mensenmaat. De postmoderne
verbrokkeling van ons bestaan tast de materiële
en geestelijke zekerheden van het individu
steeds meer aan ten voordele van een oppervlakkige
en banale welvaartsdroom. De mens is van nature
uit een zinzoeker. Maar het tijdperk waarin we leven
verdringt dit aspect naar de loutere privé-sfeer.
De spreker beëindigt zijn betoog met een citaat
van Jean Vernette, de bisschoppelijke afgevaardigde
voor de problemen van de sekten, die het volgende
verklaarde over het Franse parlementair rapport:
«Het rapport is zeker niet zonder verdiensten.
Maar het moet een vervolg krijgen in en door een
reflectie ten gronde, die voor andere gezaghebbende
standpunten open staat; anders zal voormeld rapport
geen enkele bijdrage tot de oplossing van het sekteverschijnsel
kunnen leveren. Humanisten en gelovigen
zullen zich hierbij ongetwijfeld herinneren dat Bergson
onze maatschappij tot een « supplément d'âme»
opriep. In privé-gesprekken voorvoelde Malraux dat
als een absolute noodzaak voor het overleven van onze
samenleving. Dat is wellicht de kern van het probleem.
»
3. Hoorzitting met de heer van den Wyngaert,
hoogleraar filosofie (Hoger Pedagogisch
Instituut van de Kempen) en oprichter van de
VVPG (Vereniging ter verdediging van persoon
en gezin)
De heer Van den Wyngaert zal het in zijn betoog
vooral hebben over de systematische depersonalisatie
die in de bewegingen met sektarische inslag
wordt toegepast.
Volgens de getuige is het niet wenselijk te bepalen
welke sekten gevaarlijk zijn. Hij geeft daartoe twee
redenen aan :
- de sektarische praktijken die indruisen tegen
de mensenrechten komen niet enkel in de algemeen
bekende sekten voor;
- het is volstrekt zinloos de machtigste sekten te
willen verbieden, want die zullen hun activiteiten in
elk gevalondergronds voortzetten.
Er dient in de eerste plaats te worden op toegezien
dat die bewegingen de wetten en het Verdrag over de
rechten van de mensen in acht nemen, teneinde te
voorkomen dat wordt gewerkt met methodes om
mensen systematisch te depersonaliseren.
Wat wordt verstaan onder depersonalisatie?
Zoals aangetoond door Minsky, een der uitvinders
van de kunstmatige intelligentie, bestaat de menselijke
persoon uit verschillende lagen, die telkens op
de vorige gebouwd zijn tijdens zijn ontwikkeling. Zo