Chambre des Représentants de Belgique Belgische Kamer ... - AIS
Chambre des Représentants de Belgique Belgische Kamer ... - AIS
Chambre des Représentants de Belgique Belgische Kamer ... - AIS
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Une secon<strong>de</strong> caractéristique est la quête du spirituel,<br />
du sacré, la recherche <strong>de</strong> nouveaux exemples et<br />
<strong>de</strong> nouveaux modèles choisis, le plus souvent, en<br />
Asie. La société occi<strong>de</strong>ntale, sécularisée et affaiblie<br />
par le règne <strong>de</strong> la technologie, subit un phénomène<br />
<strong>de</strong> pseudomorphose (1), qui est à l'origine <strong>de</strong> la gnose<br />
(2). Devenu étranger à un mon<strong>de</strong> en pleine mutation,<br />
l'individu cherche un nouveau sanctuaire.<br />
Enfin, la troisième caractéristique est la quête du<br />
sentiment religieux par l'éveil <strong>de</strong> l'énergie divine<br />
(recherche d'harmonie et d'union, typique pour les<br />
sectes venues d'In<strong>de</strong> et du Japon).<br />
Les trois caractéristiques précitées relèvent <strong>de</strong> ce<br />
que l'on appelle le « holisme »,<br />
1.4. Sectes et comportement social.<br />
De l'adhésion à une idéologie déterminée résulte<br />
un comportement social déterminé.<br />
a. Le phénomène <strong>de</strong> la micro-société<br />
Il s'agit <strong>de</strong> groupes antinomiques, c'est-à-dire <strong>de</strong><br />
groupes qui se trouvent dans un état d'opposition<br />
totale à la société organisée, ses lois, ses structures et<br />
ses rapports sociaux. Ici se situe précisément la différence<br />
entre une secte et un mouvement religieux<br />
nouveau, authentique, qui s'appuie sur <strong><strong>de</strong>s</strong> valeurs<br />
évangéliques afin <strong>de</strong> les réaliser dans la société mo<strong>de</strong>rne.<br />
b. L'objectif <strong>de</strong> transformation sociale, sous la direction<br />
d'un gourou<br />
L'idée d'un gui<strong>de</strong> possédant la sagesse provient<br />
principalement d'Asie et se retrouve dans les sectes<br />
inspirées <strong>de</strong> l'Orient. En Europe occi<strong>de</strong>ntale, on fera<br />
plutôt appel à l'autorité d'un gui<strong>de</strong> qui dirige son<br />
groupe <strong>de</strong> façon autoritaire. Ici aussi, il convient <strong>de</strong><br />
faire une distinction par rapport à <strong>de</strong> nouveaux groupements<br />
religieux qui se basent sur une forme <strong>de</strong><br />
charisme dont il est question dans les écrits <strong>de</strong> saint<br />
Paul et qui a été un <strong><strong>de</strong>s</strong> thèmes <strong><strong>de</strong>s</strong> travaux du<br />
Concile Vatican II. Il s'agit <strong>de</strong> <strong>de</strong>ux mon<strong><strong>de</strong>s</strong> totalement<br />
différents, en ce qui concerne les fon<strong>de</strong>ments,<br />
l'organisation et le comportement à tous les niveaux.<br />
Seule l'Eglise peut reconnaître le charisme dans un<br />
mouvement qu'elle est appelée à approuver.<br />
c. La tendance à l'isolement social<br />
Il existe un certain retour aux sociétés secrètes, à<br />
l'occultisme, la magie, etc.<br />
(') Pseudomorphose: le phénomène par lequel une religion ou<br />
une philosophie née dans une culture déterminée est assimilée par<br />
une autre d'une manière telle qu'il en résulte un modèle culturel<br />
fortement modifié (terme introduit par Spengler).<br />
(2) Gnose: connaissance plus approfondie <strong><strong>de</strong>s</strong> vérités religieuses.<br />
[ 187 ] - 313/7 - 95/96<br />
Een twee<strong>de</strong> kenmerk wordt gevormd door <strong>de</strong> zoektocht<br />
naar het spirituele, het sacrale, naar nieuwe<br />
voorbeel<strong>de</strong>n en mo<strong>de</strong>llen die dikwijls in Azië wor<strong>de</strong>n<br />
gevon<strong>de</strong>n. De geseculariseer<strong>de</strong> en door techniek verzwakte<br />
Westerse maatschappij on<strong>de</strong>rgaat een fenomeen<br />
van pseudomorfose (1), dat aan <strong>de</strong> oorsprong<br />
ligt van <strong>de</strong> gnosis (2). Het individu is een vreem<strong>de</strong><br />
gewor<strong>de</strong>n in een wereld in volle mutatie en zoekt een<br />
nieuw heiligdom.<br />
Het zoeken naar het religieuze gevoel door het<br />
ontwaken van <strong>de</strong> god<strong>de</strong>lijke energie is het <strong>de</strong>r<strong>de</strong><br />
kenmerk (zoektocht naar harmonie en éénwording,<br />
typisch voor sekten vanuit Indië en Japan).<br />
De drie voornoem<strong>de</strong> kenmerken kunnen door <strong>de</strong><br />
term « holisme » wor<strong>de</strong>n aangeduid.<br />
1.4. Sekten en sociaal gedrag<br />
Uit het aanhangen van een bepaal<strong>de</strong> i<strong>de</strong>ologie<br />
volgt een bepaald maatschappelijk gedrag.<br />
a. Het fenomeen van <strong>de</strong> micro-maatschappij<br />
Het gaat om antinomistische groepen, dat wil<br />
zeggen groepen die zich bevin<strong>de</strong>n in een staat van<br />
volledige tegenstelling tot <strong>de</strong> georganiseer<strong>de</strong> maatschappij,<br />
haar wetten, structuren en structurele verban<strong>de</strong>n.<br />
Hierin ligt precies het verschil tussen een<br />
sekte en een nieuwe, authentieke, religieuze beweging,<br />
die steunt op evangelische waar<strong>de</strong>n om <strong>de</strong>ze in<br />
<strong>de</strong> mo<strong>de</strong>rne samenleving te verwezenlijken.<br />
b. De doelstelling van sociale transformatie on<strong>de</strong>r<br />
leiding van een goeroe<br />
De i<strong>de</strong>e van een wijze lei<strong>de</strong>r is voornamelijk uit<br />
Azië afkomstig en is terug te vin<strong>de</strong>n bij <strong>de</strong> Oosters<br />
geïnspireer<strong>de</strong> sekten. In West-Europa zal eer<strong>de</strong>r een<br />
beroep gedaan wor<strong>de</strong>n op het gezag van <strong>de</strong> lei<strong>de</strong>r die<br />
zijn groep op een autoritaire wijze leidt. Ook hier<br />
moet weer een on<strong>de</strong>rscheid wor<strong>de</strong>n gemaakt met<br />
nieuwe religieuze groeperingen die zich baseren op<br />
een vorm van charisma waarvan sprake is in <strong>de</strong><br />
geschriften van Sint-Paulus en op het twee<strong>de</strong> Vaticaans<br />
Concilie. Het gaat om twee totaal verschillen<strong>de</strong><br />
werel<strong>de</strong>n, wat grondslag, organisatie en gedrag op<br />
alle niveaus betreft. Enkel <strong>de</strong> Kerk kan het charisma<br />
erkennen in een door haar goed te keuren beweging.<br />
c. De neiging tot sociaal isolement<br />
Er bestaat een zekere terugkeer naar geheime<br />
genootschappen, occultisme, magie enz.<br />
(') Pseudomorfose: het verschijnsel dat een in bepaal<strong>de</strong> cultuur<br />
ontstane godsdienst of filosofie door een an<strong>de</strong>re zodanig<br />
wordt geassimileerd dat er een sterk gewijzigdcultuurpatroon uit<br />
voortvloeit (term ingevoerd door Spengler).<br />
(2) Gnosis: diepere kennis aangaan<strong>de</strong> godsdienstwaarhe<strong>de</strong>n.