Chambre des Représentants de Belgique Belgische Kamer ... - AIS

taux provenant, directement ou indirectement, de
l'activité d'une secte.
A partir des textes légaux en vigueur en Belgique,
à savoir, d'une part, l'article 505, alinéa 1 er , 2 0 , 3 0 et
40, du Code pénal et, d'autre part, la loi du 11janvier
1993 relative à la prévention de l'utilisation du système
financier aux fins du blanchiment de capitaux
(Moniteur belge du 9 février 1993), telle que modifiée
par la loi du 7 avril 1995 (Moniteur belge du 10 mai
1995), il est possible de définir les comportements
visés sur la base de trois catégories:
- la conversion ou le transfert de capitaux ou
d'autres biens dans le but de dissimuler ou de déguiser
leur origine illicite ou d'aider toute personne qui
est impliquée dans la réalisation de l'infraction d'où
proviennent ces capitaux ou ces biens, à échapper
aux conséquences juridiques de ses actes. Il s'agit
d'une dissimulation active;
- l'acquisition, la détention ou l'utilisation de
capitaux ou de biens dont on connaît l'origine illicite.
Ce comportement vise des personnes qui peuvent
être plus étrangères à l'infraction principale, notamment
tous les intermédiaires économiques et financiers.
Ce comportement peut s'apparenter au recel
élargi;
- de façon plus large, tout comportement qui vise
la dissimulation ou le déguisement de la nature, de
l'origine, de l'emplacement, de la disposition, du
mouvement ou de la propriété des capitaux ou biens
dont on connaît l'origine illicite. Dans ce cas, la dissimulation
n'implique pas la réalisation d'un acte matériel
sur les biens illicites. Il peut s'agir d'une simple
abstention ou d'une fausse déclaration ayant pour
objet de dissimuler la véritable origine des biens.
Sur le plan pénal, le législateur belge a opté par la
loi du 17juillet 1990 modifiant les articles 42, 43 et
505 du Code pénal et insérant un nouvel article 43bis
dans ce même Code (Moniteur belge du 15 août 1990)
pour un champ d'application le plus large possible en
ce qui concerne l'infraction à la base du blanchiment.
En effet, chaque avantage patrimonial qui provient
d'un crime, d'un délit ou d'une infraction quelconque,
ainsi que l'avantage patrimonial qui lui est
substitué ou les revenus de cet avantage, ou ce qui
leur est substitué, peuvent mener à l'application de
l'article 505 du Code pénal. Cet article a été modifié
par la loi du 7 avril 1995, de sorte que le délit de
blanchiment n'est plus simplement un recel élargi
mais bien un délit autonome.
Par contre, pour ce qui est de l'approche préventive,
la loi du 11janvier 1993 précitée (transposition
de la directive européenne na 911308du 10juin 1991)
ne vise que les formes les plus graves de la criminalité,
énumérées limitativement. Il s'agit de la criminalité
organisée, du trafic illicite de stupéfiants, du
trafic illicite d'armes, de biens et de marchandises,
du trafic de main-d'œuvre clandestine, du trafic
[ 59 ] - 313/7 - 95/96
geld dat direct of indirect voortkomt uit de activiteiten
van een sekte, wordt witgewassen.
Op grond van de in België vigerende wetten, met
name enerzijds artikel 505, eerste lid, 2 0 , 3 0 en 4 0 ,
van het Strafwetboek, en anderzijds de wet van
11januari 1993 tot voorkoming van het gebruik van
het financiële stelsel voor het witwassen van geld
(Belgisch Staatsblad van 9 februari 1993), gewijzigd
bij de wet van 7 april 1995 (Belgisch Staatsblad van
10 mei 1995), kunnen de beoogde handelingen in een
drieledige definitie worden omschreven:
- de omzetting of overdracht van geld of activa
met de bedoeling de illegale herkomst ervan te verbergen
ofte verdoezelen ofeen persoon die betrokken
is bij een misdrijf waaruit dat geld of die activa
voorkomen, te helpen ontkomen aan de rechtsgevolgen
van zijn daden. Dit komt neer op actief verbergen;
- de verwerving, het bezit ofhet gebruik van geld
ofactiva waarvan men de illegale herkomst kent. Die
handelswijze doelt op personen die eventueel minder
te maken hebben met het oorspronkelijke misdrijf,
met name alle economische en financiële tussenpersonen.
Een dergelijke handelswijze vertoont verwantschap
met heling in ruime zin;
- in ruimere zin, elke handelwijze die strekt tot
het verhelen of verhullen van de aard, oorsprong,
vindplaats, vervreemding, verplaatsing of eigendom
van geld of activa waarvan men de illegale herkomst
kent. In dat geval houdt het verbergen niet in dat er
een materiële daad wordt gesteld met de illegale
activa. Het kan gaan om een valse verklaring of het
eenvoudigweg niet afleggen van een verklaring met
de bedoeling de werkelijke oorsprong van de activa te
verbergen.
Op het stuk van het Strafrecht heeft de Belgische
wetgever via de wet van 17juli 1990 tot wijziging
van de artikelen 42, 43 en 505 van het Strafwetboek
en tot invoeging van een artikel 43bis in hetzelfde
Wetboek (Belgisch Staatsblad van 15 augustus 1990)
voor een zo ruim mogelijk toepassingsgebied gekozen
wat het misdrijf betreft dat aan de basis van de
witwasoperatie ligt.
Artikel 505 van het Strafwetboek is van toepassing
op elk vermogensvoordeel dat voorkomt uit ongeacht
welke misdaad, wanbedrijf of misdrijf, alsook
op het vermogensvoordeel dat in de plaats van dat
voordeel is gesteld of de inkomsten uit dat voordeel,
ofwat in de plaats van die inkomsten is gesteld. Dat
artikel werd gewijzigd bij de wet van 7 april 1995,
zodat het witwassen van geld geen afgeleide vorm
van heling meer is, maar een op zich staand wanbedrijf.
In het raam van de preventieve aanpak is de bovenvermelde
wet van 11januari 1993 (de omzetting
in Belgisch recht van de Europese richtlijn n' 911308
van 10 juni 1991) slechts van toepassing op de
zwaarste vormen van misdaad, die in een limitatieve
opsomming zijn vermeld. Het betreft georganiseerde
misdaad, illegale drugshandel, illegale handel in wapens,
goederen en koopwaren, handel in clandestiene