Acute boekje - REP-Online
Acute boekje - REP-Online
Acute boekje - REP-Online
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Referenties<br />
• NGMDL Richtlijn acuut leverfalen, 2005.<br />
• Polson J, et al. AASLD Position paper: The management of acute liver failure. Hepatology.<br />
2005;41(5):117997.<br />
• Vaquero J, et al. Mild hypothermia for the treatment of acute liver failure – what are we<br />
waiting for? Nature Clin Prac Gastroenterol Hepatol. 2007;4(10):5289.<br />
12.4 Galsteenkoliek<br />
Anamnese<br />
Aanvallen van hevige pijn, meestal rechts in de bovenbuik, evt. omstralend naar<br />
rug of schouder, gepaard met bewegingsdrang, misselijkheid en braken. Aanwijzingen<br />
voor cholestase (donkere urine, ontkleurde ontlasting)? Koorts kan<br />
duiden op cholangitis, cholecystitis of galblaasempyeem.<br />
Lichamelijk onderzoek<br />
Temperatuur, bloeddruk, icterus? Palpabele galblaas kan duiden op een<br />
obstructie in het distale deel van de ductus choledochus, een pijnlijke weerstand<br />
op een infiltraat door cholecystitis.<br />
Laboratoriumonderzoek<br />
Leukocyten, CRP, AF, gammaGT, ASAT, ALAT, bilirubine; trombocyten, stollingsparameters.<br />
Aanvullend onderzoek<br />
• Echografie van de bovenbuik: galstenen, uitgezette galwegen, cholecystitis?<br />
Cave: echo kan tot 20% van de gevallen cholelithiasis missen.<br />
• ERCP: alleen bij cholestase/koorts. Voor diagnostiek alleen is MRCP eerste<br />
keuze.<br />
Beleid/behandeling<br />
• Indien er galstenen zijn aangetoond en er geen aanwijzingen zijn voor<br />
cholestase: diclofenaczetpil en te zijner tijd (laparoscopische) cholecystectomie.<br />
• Bij galstenen met cholestase: diclofenaczetpil en electieve ERCP met papillotomie<br />
en steenverwijdering.<br />
• Bij cholestase en koorts: antibiotica volgens vigerend beleid, spoedERCP<br />
met papillotomie (binnen 24 uur, eerder afhankelijk van klinisch beeld),<br />
steenverwijdering of indien er een galwegstenose is of incomplete steenverwijdering<br />
uit de galwegen een endoprothese.<br />
Referenties<br />
• Johnston DE, et al. Pathogenesis and treatment of gall stones. N Engl J Med.<br />
1993;328:412.<br />
• Marschall HU, Einarsson Cet al. Gallstone disease., J Intern Med. 2007;261(6):52942.<br />
• Nederlandse Vereniging voor Heelkunde. Richtlijn Onderzoek en behandeling van<br />
galstenen. 2007. Nederlandse Vereniging voor Heelkunde<br />
• Ransohoff DF, et al. Tretament of gall stones. Ann Int Med. 1993;119:606.<br />
• Tait N, et al. The treatment of gall stones. BMJ. 1995;311:99.<br />
12.5 <strong>Acute</strong> pancreatitis<br />
Oorzaken<br />
Galstenen, alcohol, medicamenten, postoperatief, postERCP (zie § 12.6.3), stomp<br />
buiktrauma, hypertriglyceridemie, hypercalciëmie, ischemie, hypotensie.<br />
Anamnese<br />
Acuut hevige bovenbuikspijn, evt. met misselijkheid en braken.<br />
Lichamelijk onderzoek<br />
• Tachycardie, koorts, soms shock/coma.<br />
• Oppervlakkige ademhaling (opgezette pijnlijke buik), icterus (stenen/<br />
gezwollen pancreas), stille buik (paralytische ileus), ascites, ecchymose flank<br />
(GreyTurner sign) of periumbilicaal (Cullen sign).<br />
Laboratoriumonderzoek<br />
• Diagnose: serumamylase of lipase.<br />
• Ernst/etiologie: Hb, leukocyten, trombocyten, Na, K, Ca, CRP, glucose,<br />
albumine, ASAT/ALAT, gammaGT, AF, bilirubine, LDH, triglyceriden,<br />
lactaat, arteriële bloedgas, stollingsparameters.<br />
Aanvullend onderzoek<br />
• Xthorax: pleuravocht, vrij lucht onder diafragmakoepels?<br />
• Xbuikoverzicht: uitgezette darmlissen (sentinel loop)? Calcificaties pancreasregio?<br />
• Echoabdomen: cholelithiasis? Gedilateerde galwegen?<br />
108 ACuTe Boekje INTerNe GeNeeSkuNDe MAAG-DArM-LeVerZIekTeN<br />
109
Change language