Acute boekje - REP-Online

ta b e l 20.2.1 e r n s t va n m a l a r i a pa r a s i t emie
Symptoom/teken Waarden
Cerebrale malaria ≤ 2 Blantyre *
Convulsies > 1 binnen 24 uur
Circulatoire collaps of hypotensie < 50 mmHg
Hypoglykemie < 2,2 mmol/l
ernstige anemie Hb < 3,1
Nierinsufficiëntie Creatinine > 265 μmol/l
Veneus lactaat > 5 mmol/l
Bicarbonaat < 15 mmol/l
Bilirubine > 50 μmol/l
ALAT > 3 x uLN
Longoedeem/ArDS/icterus/macroscopische hemoglobinurie
Afwezige corneareflexen, ophistotonus of decorticale
rigiditeit
* Blantyre Coma Scale (www.medal.org/visitor).
­ Afrika, ten zuiden van de Sa ha ra en Zuidoost­Azië, en Zuid­Amerika:
atovaquon en proguanil, tablet à 250 mg atovaquon en 100 mg proguanil: >
40 kg: 4 tabletten 1 dd p.o., 3 dagen; 31­40 kg: 3 tabletten 1 dd p.o., 3 dagen;
21­30 kg: 2 tabletten 1 dd p.o., 3 dagen; 11­20 kg: 1 tablet 1 dd p.o., 3 dagen.
• Matig ernstig: opname! Parenterale kini ne, zon der op laad dosis kinine hydrochloride
30 mg/kg i.v. per 24 uur (max. 1800 mg).
• Ernstig: opname! Kinine hydrochloride i.v.; oplaaddosis 20 mg/kg in 4 uur
(max. 1800 mg), aanslui tend 30 mg/kg/24 uur (max. 1800 mg).
• Kind < 6 jaar met P. falciparum­infectie uit Afrika:
­ oplaaddosis 15 mg/kg kinine hydrochloride i.v. in 4 uur;
­ daarna kinine hydrochloride 20 mg/kg/24 uur.
Referenties
• Croft A. Malaria, prevention in travellers. BMJ. 2000;321:154.
• Kager PA (ed). Behandeling Importziekten. Amsterdam: AMC, 2004.
• White NJ. The treatment of malaria. N Engl J Med. 1996;335:800.
20.3 Buiktyfus
Algemeen
Salmonella typhi of soms S. paratyphi A, B of C. Incubatietijd: 5­21 (gemiddeld
10­14) dagen. Verhoogde gevoeligheid bij hiv of gebruik protonpompremmers.
Cave: spraakverwarring: ‘typhoid fever’ of ‘enteric fever’ is buiktyfus/salmonellose,
en ‘vlektyfus’, het Engelstalige ‘typhus’ of ‘spotted fever’ betreffen rickettsiosen.
Symptomen
Koorts, vaak geleidelijk oplopend en na 5­7 dagen continu gedurende 2­3 weken,
soms acuut met koude rillingen. Gesluierd bewustzijn (typhos (Grieks) = mist,
nevel). Diarree is meestal afwezig, soms zelfs obstipatie.
Lichamelijk onderzoek
Klassiek: (relatieve) bradycardie en hoofdpijn. Evt. later roseolae en splenomegalie.
Laboratoriumonderzoek
Leukocyten en differentiatie, trombocyten, CRP, bloedkweken, urinekweek,
feceskweek.
Beleid/behandeling
• Quinolon, bv. ciprofloxacine 2 dd 500 mg gedurende 10 dagen; bij verdenking
resistentie: ceftriaxon 1 dd 2 g i.v.
• Bij sterke verdenking direct beginnen met behandeling na afname kweken.
Referentie
Parry CM, et al. Typhoid fever. N Engl J Med. 2002;347:1770.
20.4 Amoebenabces
Zie § 19.9.
256 ACuTe Boekje INTerNe GeNeeSkuNDe ACuTe TroPISCHe GeNeeSkuNDe
257