Acute boekje - REP-Online

Wie onderneemt actie na het overlijden van een patiënt?
Voor het begraven of cremeren is een verlof van de ambtenaar van de burgerlijke
stand nodig (Wet op de lijkbezorging). Een dergelijk verlof wordt niet verleend
zonder een verklaring van de behandelend arts, de gemeentelijk lijkschouwer of
de Officier van Justitie.
• Natuurlijke dood: de behandelend arts/waarnemer stelt een verklaring van
overlijden (A­formulier) en een doodsoorzaakverklaring (B­formulier) op. Het
A­formulier wordt meegegeven aan de vertegenwoordiger c.q. nabestaanden
van de patiënt.
• Niet­natuurlijke dood of twijfel: de (behandelend) arts schakelt de gemeentelijk
lijkschouwer in, die op zijn beurt de Officier van Justitie inschakelt.
Welk doodscriterium wordt gehanteerd?
Meestal geldt dat uit hartstilstand en stilstand van de ademhaling mag worden
geconcludeerd dat de patiënt dood is. I.g.v. orgaandonatie geldt het criterium
‘hersendood’, hetgeen het volledig en onherstelbaar verlies van de functies van
de hersenen, inclusief de hersenstam en het verlengde merg, inhoudt (Wet op de
orgaandonatie). Orgaanuitname vóór de dood is ongeoorloofd, ook al is besloten
de behandeling wegens de medische zinloosheid ervan te beëindigen.
24.5 Bekwaamheid en bevoegdheid
Algemeen
Arts­assistenten zijn bevoegd tot het verrichten van alle handelingen op het
gebied van de geneeskunst, daaronder tevens begrepen de zogenoemde voorbehouden
handelingen, voorzover zij daartoe bekwaam zijn. Onbekwaam is
onbevoegd.
Hoe wordt de bekwaamheid bepaald?
Aangezien de bekwaamheid van de arts­assistent in de loop van tijd zal
toenemen, is van belang deze periodiek te beoordelen. De opgedane ervaring,
de geleerde vaardigheden, de geldende opleidingseisen e.d. kunnen bij die beoordeling
worden betrokken. De beoordeling vindt plaats door de supervisor i.o.m.
de arts­assistent. Ook wordt bepaald welke handelingen (nog) onder leiding van
een medisch specialist moeten plaatsvinden. De gemaakte afspraken moeten
schriftelijk worden vastgelegd.
Wat te doen bij twijfel over bekwaamheid of bij onbekwaamheid?
I.g.v. tekortschietende bekwaamheid of twijfel daarover dient met de superviserend
arts overleg te worden gezocht. Indien de arts­assistent van oordeel is dat de
superviserend arts naar het ziekenhuis moet komen, moet dit ondubbelzinnig
worden verzocht.
Wie draagt de verantwoordelijkheid?
De arts­assistent heeft een eigen medische verantwoordelijkheid en is op basis
daarvan verplicht de in het kader van de zorgverlening opgedragen werkzaamheden
naar beste vermogen te verrichten. Daarbij dient hij het geldend recht, de binnen
het ziekenhuis geldende regels, de vigerende medische protocollen/richtlijnen
en de aanwijzingen van de betrokken medisch specialisten in acht te nemen. De
superviserend arts, opleider of behandelend medisch specialist is verantwoordelijk
voor de verleende supervisie en de gegeven aanwijzingen. In de praktijk betekent
dit dat indien de arts­assistant goed overlegt met de supervisor, de medische verantwoordelijkheid
voor het grootste gedeelte bij de supervisor berust.
In welke situaties dient altijd overleg met de supervisor plaats te vinden?
Om misverstanden in de verantwoordelijkheidsverdeling tussen de arts­assistent
en de supervisor zoveel mogelijk te voorkomen, dient over onderstaande
situaties/handelingen altijd te worden overlegd. Het overleg en de met de supervisor
gemaakte afspraken noteren in het patiëntendossier.
• Voornemen tot opname, overplaatsing, ontslag, door­ of terugverwijzing,
intercollegiaal consult, en andere crusiale (of essentiële) momenten in het
behandelproces.
• Onduidelijkheid over de gegeven opdrachten/aanwijzingen.
• Informatieverstrekking aan de patiënt of zijn vertegenwoordiger (§ 24.3).
• Iedere gebeurtenis die tot schadelijk gevolg voor de patiënt heeft geleid of
had kunnen leiden, ook wanneer schade is voorkomen door toeval of door
ongepland ingrijpen.
• (Dreigende) complicaties, abnormaal verloop van de genezing en bijzondere
uitslagen.
• Overlijden van een patiënt (§ 24.4).
• Meervoudig getraumatiseerde patiënten, zodra daarvoor tijd is.
• Aankondiging van de komst van een patiënt die mogelijk in een levensbedreigende
situatie verkeert.
• Alle andere situaties waarin de toestand van de patiënt daartoe aanleiding geeft.
• Alle overige twijfel.
322 ACuTe Boekje INTerNe GeNeeSkuNDe DIVerSe
323