Acute boekje - REP-Online

­ 6 weken antibiotica i.v., overweeg na 2 weken switch naar oraal (keuze
volgens vigerend beleid).
­ Overweeg chirurgie als antibiotica en drainage niet succesvol zijn.
• Bij amoebenabces:
­ Weefselamoebicidemiddel (tinidazol 1 dd 2 g gedurende 5 dagen) of indien
i.v. noodzakelijk: metronidazol 3 dd 750 mg gedurende 7­10 dagen.
­ Behandeling altijd gevolgd door contactamoebicidemiddel clioquinol (3 dd
250 mg gedurende 10 dagen) of paromomycine (3 dd 10 mg/kg gedurende
7 dagen). Contactamoebicides alleen op artsenverklaring verkrijgbaar.
­ Evt. punctie en aspiratie i.o.m. tropenarts.
Referenties
• Hague R, et al. Amebiasis. New Engl J Med. 2003;348:1565.
• Hoffner RJ, et al. Common presentations of amebic liver abscess. Ann Emerg Med.
1999;34:351.
• Krige JEJ, et al. ABC of diseases of liver, pancreas, and biliary system: Liver abscesses and
hydatid disease. BMJ. 2001;322:537­40.
• Seeto RK, et al. Pyogenic liver abscess. Changes in etiology, management and outcome.
Medicine. 1996;75:99.
• Stanley SL. Amoebiasis. Lancet. 2003;361:1025­34.
19.10 Urineweginfectie met systemische symptomen
Algemeen
Bij eerste presentatie is het vaak niet mogelijk urosepsis van pyelonefritis te
onderscheiden, daarom spreekt men van urineweginfectie met systemische
symptomen. Bij mannen valt hieronder ook de acute bacteriële prostatitis. E. coli
is in het merendeel van de gevallen de verwekker. Daarnaast komen Proteus
mirabilis, Klebsiella pneumoniae en Enterococcus-spp. veel voor. Bij een langdurige
verblijfskatheter komen tevens Serratia, stafylokokken, Acinetobacter en
gisten voor. Bij diabeten worden er naast E. coli vaker andere micro­organismen
gevonden, maar deze hebben vergelijkbare resistentie percentages.
Anamnese/lichamelijk onderzoek
Voorgeschiedenis nieren/urinewegen (cystenieren, eerdere ingre pen en/of
infecties), mictieklachten, kolieken, recent antibioticagebruik, nierstenen, blaasdemping,
aanwezigheid katheter, palpatie prostaat, slagpijn nierloge.
Bij recidiverend karakter: diabetes, residu na mictie (prostaatvergroting bij
mannen, verzakking bij vrouwen, neurogene blaas), atrofische vaginitis, zelfkatheterisatie,
cystenieren of nefrolithiasis?
Laboratoriumonderzoek
• Bloed: Hb, leukocyten en differentiatie, CRP, elektrolyten en nierfunctie,
glucose.
• Urine: glucose, sediment. Cave: nitriettest negatief bij enterokok, acinetobacter,
stafylokok; leukocytenesterasetest kan negatief zijn bij alkalische urine (bv.
Proteus) of proteïnurie.
Aanvullend onderzoek
• 2 bloedkweken afnemen voor toediening van antibiotica.
• Urinekweek en cito gram (ter differentiatie grampositieve kokken in ketens
> enterokok of gramnegatieven) afnemen voor toediening antibiotica, echter
wanneer de patiënt geen urine kan produceren moet niet met het toedienen
van antibiotica worden gewacht.
• Residu na mictiebepaling bij recidiverende urineweginfecties.
• Echo nieren en blaas (bij verdenking obstructie of pyelonefritis).
Beleid/behandeling
• Intensieve monitoring en volumebehandeling conform § 19.1.
• Empirische antibiotica volgens vigerend beleid (meestal i.v. 2 e of 3 e graads
cefalo sporine, of amoxicilline en aminoglycoside).
• I.g.v. obstructie: drainage en consult uroloog:
­ Urineretentie: geef blaaskatheter (prostaatprobleem?).
­ Hydronefrose: drainage door uroloog/radioloog.
• Aandachtspunten:
­ Bij mannen kan een acute bacteriële prostatitis empirisch hetzelfde
worden behandeld; later overgaan op antibiotica met betere penetratie in
de prostaat (ciprofloxacine, cotrimoxazol).
­ I.g.v. urosepsis bij blaaskatheter: katheter verwisselen.
­ Empirisch therapie bij langdurige verblijfskatheter: voeg aan
β­lactamantibiotica een fluorochinolon of aminoglycoside toe.
­ Bij verdenking geïnfecteerde cyste bij congenitale cystenieren: overweeg
een fluorochinolon of een continue infuus met β­lactamantibiotica.
242 ACuTe Boekje INTerNe GeNeeSkuNDe erNSTIGe BACTerIéLe INFeCTIeS
243